Toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi “moliya” fanidan

---

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
“MOLIYA” KAFEDRASI
“MOLIYA” FANIDAN

---

1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari
Reja:
1. Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati.
2. Moliyaning funksiyalari.

---

1.Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati
• maqsadli pul fondlarini tashkil etish, jamlash, taqsimlash va
ishlatish
yuzasidan
paydo
bo’ladigan
iqtisodiy
munosabatlar majmui;
• pul mablag’larini shakllantirish, taqsimlash, ularni sarf
qilish tizimi;
• biror shaxs, oila, jamoa, muassasa, tashkilot yoki davlat
tasarrufidagi pul mablag’lari (masalan, korxona moliyasi);
• moliya ishlari bilan shug’ullanuvchi davlat organi.
“Moliya”
arabcha so’z bo’lib, o’zbek tilida eng umumiy tarzda
“pul
mablag’lari”
ma’nosini anglatadi. Bu so’z ona tilimizda ishlatilishining
quyidagi ko’rinishlari mavjud:

---

Lekin jahon ko’plab xalqaro iqtisodiy adabiyotlarida lug’aviy ma’nosi
jihatidan o’zbekcha “moliya” iborasining fransuzcha
“finance”,
lotincha
“financia”
va ruscha “финансы” kabi ekvivalentlari mavjud.
Ayrim olimlar
“financia” (“finance”,
“финансы”
va hokazo
shakllarda) tushunchasi aynan shu shaklda XIII-XIV asrlarda Italiyaning
savdo shaharlarida paydo bo’lgan va dastlab “pul to’lovi” ma’nosini
anglatgan, degan fikrlarni olg’a surishadi. Xalqaro savdo-sotiq ishlarining
rivojlanishi
mazkur
iboraning
Italiyadan
boshqa
davlatlarga
ham
tarqalishiga sabab bo’lgan. XV asrda