Uash taktikasi

Etiologiyasi va patogenezi. YUqorida qayd etilganidek, A guruxidagi β - gemolitik streptokokk revmatizmning asosiy sababchisi hisoblanadi va uni quyidagilar tasdiqlaydi:

• 
  Aksariyat hollarda o‘tkir revmatik isitma A guruxidagi β - gemolitik streptokokk chaqirgan angina va faringitdan so‘ng 2-4 hafta o‘tgach rivojlanadi;
  
• 
  Ko‘pchilik bemorlarning qonida turli xil streptokokka qarshi antitelolar ( ASL-O, ASG, ASK, V antidezoksiribonukleazalarning yuqori titrlari aniqlanadi.
  

SHuningdek, so‘nggi yillarda kasallikning kelib chiqishida nasliy omillarning o‘rni to‘g‘risida alohida ta’kidlanmoqda. CHunki, o‘tkir va surunkali revmatizmga chalingan 75-100% bemorlarning qonida va faqat 15 % sog‘lom kishilarda V limfotsitlarda maxsus monoklonal antitelolar yordamida aniqlanuvchi spetsifik 883 (D8/17) alloantigen topiladi.
Revmatizmning rivojlanishida bir qator mexanizmlar ishtirok etib, ulardan biri A guruxidagi β - gemolitik streptokokk kardiotrop fermentlarining miokardga bevosita toksik ta’siri hisoblanadi. Lekin kasallik rivojlanishida streptokokklarning antigen ta’siriga qarshi hujayra va gumoral immunitetlarning javob reaksiyasi etakchi o‘rin egallaydi. Streptokokka qarshi antigenlar miokard antigenlari, bosh miyaning subtalamik va kaudal sohalarida joylashgan nerv tizimining sitoplazmatik antigenlari bilan o‘zaro kesishuvchi ta’sirlashadi. Undan tashqari streptokokklar tarkibidagi M – protein superantigen xususiyatiga ega bo‘lib, T va V limfotsitlarni yuqori faollashuviga sabab bo‘ladi. 
O‘tkir revmatik isitmalashda biriktiruvchi to‘qimada kuzatiladigan patologik jarayonning quyidagi to‘rtta bosqichi farqlanadi:
- Mukoidli shish;
- Fibrinoidli nekroz (biriktiruvchi to‘qima dezorganizatsiyasining qaytmas davri);
- Proliferativ reaksiyalar (yurak to‘qimalari nekrozi va biriktiruvchi to‘qima hujayralari proliferatsiyasi natijasida Ashoff – Talalaev granulyomalarining hosil bo‘lishi);
- Skleroz.
Revmatik granulyoma yirik, noto‘g‘ri shakldagi bazofil va gigant ko‘p yadroli miotsitlardan yuzaga keluvchi eozinofil sitoplazmali hujayralar, hamda limfoid plazmatik hujayralardan tashkil topgan. Granulyomalar odatda, yurakning miokard, endokard, perivaskulyar biriktiruvchi to‘qimalarida joylashadi. Hozirgi paytda granulyomalar kam uchraydi. Xoreyada esa targ‘il tana hujayralarida o‘zgarishlar kuzatiladi. Revmatizmda teri va teri osti to‘qimasi zararlanishi vaskulit va o‘choqli yallig‘lanish infiltratsiyasi yuzaga kelishi oqibatida kuzatiladi.
Ushbu tasnifda kasallikning ikkita oqibati keltirilgan. Tuzalish – o‘tkir revmatik isitmani barcha klinik belgilarini yo‘qolishi va laborator ko‘rsatkichlarni me’yoriga qaytishi hamda xech qanday asoratlar rivojlanmasligi nazarda tutilgan. o‘tkir revmatik isitma o‘tkazilgandan so‘ng yurak qopqoqchalari chetida fibroz o‘zgarishlar yoki nuqson (etishmovchilik va/yoki stenoz) rivojlangan hollarda surunkali revmatizm kasalligi tashhisi qo‘yiladi.
Revmatik anamnezga ega bo‘lgan (revmatik yurak nuqsoni mavjud) bemorlarda kasallik belgilarini qayta paydo bo‘lishi o‘tkir revmatik isitmani yangi qo‘zg‘alish davri deb qaraladi.