Uchinchi yo’nalishda bilish faoliyatining rivojlanishi uchun zarur shart-sharoit yaratish ko’zda tutiladi

V. Darsning bosqichlari va vaqt taqsimoti.

TG’r	Darsning bosqichlari.	Ajratilgan vaqt.
1.	Tashkiliy qism	2 minut.
2.	Yangi mavzuni yoritish. tayyorgarlik guruhlarda ishlash xulosa.	10 minut. 10 minut. 3 minut.
3.	Yangi mavzuni mustahkamlash.	10 minut.
4.	Darsga yakun yasash va baholash.	3 minut.
5.	Uyga vazifa.	2 minut.

VI. Darsning tafsilotlari.

1. Tashkiliy qism:

Salomlashish davomatni aniqlash, sinf holatini ko’zdan kechirish.,

2. Yangi mavzuni yoritish.

Kvadratlar ayirmasi formulasi a² - b² q (a-b) (a Qb) formula ham qisqa ko’paytirish formulasidir. Uning ko’phadni ko’phadga ko’paytirish qoidasiga asoslangan isboti

a² – b² q (a-b) (aQb) (1)
formulani geometrik mulohaza yordamida ham chiqarish mumkin. Shu usulni bayon qilaylik.
M a s a l a .

Tomonlarining uzunligi a bo’lgan ABCD kvadratdan tomonlari uzunligi b bo’lgan AEFK kvadrat qirqib olindi. Qolgan shaklning yuzini toping. (9-rasm).

Y e ch i sh .

1) Qolgan shaklning yuzi S, bir tomondan, a² – b² ga teng, ikkinchi tomondan, BE q a – b, KD q a – b, LD q b bo’lgani uchun S yuz BCLE va KFLD to’g’ri

B b C


F

F₁

E D₁

L

b

A b K D

9-rasm.

to’rtburchaklar yuzlarining yig’indisiga teng,

yani S q a (a - b) Q b (a - b) q (a - b) (a Q b).

Demak, a² – b² q (a - b) (a Q b).

Formula isbotlandi.

2) CLq FL q a –b bo’lgani uchun KFLD to’g’ri to’rtburchakni “qirqib”, “ko’chirib” BCLE to’g’ri to’rtburchak yiniga CL va FL ustma – ust tushadigan qilib qo’yish mumkin. U holda BF₁ q a Q b va S q (a - b) (a Q b) bo’ladi, ya’ni a² – b² q (a - b) (a Q b). Formula isbotlandi.

1. 
   formulada a va b istalgan son yoki algebrik ifoda bo’lishi mumkin.
   

1. 
   tenglikning tatbiqlari.
   

Hisoblashlarni soddalashtiring:

1. 
   189*211 q (200 -11)(200 Q 11) q 40000 – 121 q 39879;
   
2. 
   97 * 103 q (100 - 3)(100 Q 3) q 10000 – 9 q 9991;
   
3. 
   63² – 37² q (63 Q 37) * (63 - 37) q 100 * 26 q 2600;
   
4. 
   2005² – 1995² – (2005 Q 1995) (2005 - 1995) q 4000 * 10 q 40000
   

3.Yangi mavzuni mustahkamlash;
Ko’p hadlarni ko’paytuvchilarga ajratish.

1) a² – 25 q (a Q 5) (a - 5);

2) 36 – b² q (6 –b) (6 Q b);

3) 49a⁴ – 36 b² q (7a² – 6b) (7a²- 6b);

4) 0,01 a⁶ – 0,04b² q (0,1a³ Q 0,2b² ) (0,1a³ – 0,2b²);

5) (a - b)² – 4 q (a – b – 2 ) (a – b Q 2 );

6) (2a Q 3b)² - (a - 5b)² q (2a Q 3b Q a – 5b) (2a Q 3b – a Q 5 b) q (3a – 2b) *

*(a Q 8b);

Sinfda bajariladi: 386 – 393, 400- 401 – mashqlar; 394-399-mashqlarning toq raqamli misollari.

M a s a l a y e ch i sh n a m u n a l a r i .

№ 393. Ko’paytirishni (1) formuladan foydalanib bajaring.

Y e ch i sh . 3) ( 7ab Q x² y³)(7ab - x² y³) q (7ab) – ( x² y³ )² q 9ab² b² – x⁴y⁶.
№ 397. Soddalashtiring.

Y e ch i sh . 3) (2x Q 3y)(2x – 3y) Q (2x Q 3y)² q 4x² – 9y² Q 4x² Q 12xy Q 9y² q 8x² Q 12xy

№ 398. Ifodaning qiymatini toping:

3) 2 k (k - 7)(k Q 5) – (k - 5)² – (k - 7)(k Q 7), bunda kq

Y e ch i sh . Qavslarni ochamiz va soddalashtiramiz.

2 k (k - 7)(k Q 5) – (k - 5)² – (k - 7)(k Q 7) q 2k² – 4k – 70 – k² Q 10k – 25 – k² Q 49 q 6k-46 q 6* (- ) – 46q - 3 – 46 q - 49. Javob. -49.

4.Darsga yakun yasash va baholash.

Savollarga javob bergan o`quvchilar va misollarni yechgan o`quvchilar baholanadi.

5. Uyga vazifa: 399-401 misollarni yechish



MAVZU: KVADRATLAR AYIRMASI FORMULASI.


7-sinf Algebra

MAVZU:

KVADRATLAR AYIRMASI FORMULASI.