"қурилиш механикаси ва иншоотлар зилзилабардошлиги" кафедраси

"Қурилиш механикаси ва иншоотлар зилзилабардошлиги" кафедраси
"Бино ва иншоотларни зилзиладан актив ҳимоя қилиш системалари" фанидан якуний назорат иши
Билет №5

1. Материалларнинг ички қаршилиги тўғрисида тушунчалар.

2. Қўрғошин ўзакка эга резина металл таянчлар. Ҳисобий модели.
3. Сирпинаувчи сейсмик ҳимоя таянчлари ҳамда ҳисобий модели.
4. Қаршилик муҳитига эга бўлган эркинелик даражаси бирга тенг бўлган системанинг мажбурий тебранма ҳаракати.
5. Масала: Баландлиги 12 м бўлган темирбетон устундан тикланган миноранинг тебранишларни сўндириш мақсадида учидан горизонтга 60⁰ да пўлат тросс ёрдамида тортиб қўйилган. Кўндаланг кесим юзаси квадрат шаклга эга. Миноранинг ҳисобий схемаси тексликда деб қаралган. Пўлат тросс чўзилишда диссипатив хусусиятга эга бўлиб, қовушқоқ ишқаланиш эга. Миноранинг учига P=Asin kt мажбурий уйғотувчи куч горизонтал йўналишда қўйилган. Тросс қаршилик кучининг тебраниш частотаси μ ҳамда балканинг хусусий тебраниш частотаси ω га тенг. Миноранинг тебраниш даври ва амплитудаси топилсин. Берилган: а=0,5 м, μ/ω=0,25, A=4000 Н, k=5 рад/с. Бошланғич ҳолатда кўчиши нолга тенг ҳамда тезлиги эса v₀=2,5 м/с га тенг.

Тузувчи: т.ф.ф.д., к.и.х. Ювмитов А.С.

Кафедра мудири: т.ф.н., доц. Шадманова З.С.

"Қурилиш механикаси ва иншоотлар зилзилабардошлиги" кафедраси
"Бино ва иншоотларни зилзиладан актив ҳимоя қилиш системалари" фанидан якуний назорат ишидан
Билет №6

1. Қуруқ ва қовушқоқ ишқаланиш ҳамда уларнинг математик моделлари тушунча.

2. Эластик боғлар ва уларнинг сейсмик мустаҳкамликни таъминлашдаги аҳамияти.
3. Осмонўпар биноларни сўндиришда инерцион демпферларнинг аҳамияти.
4. Статик ва динамик ҳисобий схемалар.
4. Масала: Икки оралиқда ётган статик ноаниқ балканинг қаршилик муҳитини ҳисобга олган ҳолда тебраниш частотаси ва амплитудаси аниқлансин. Балканинг ўртасига вертикал йўналишда гармоник равишда уйғотувчи куч қўйилган. Берилган: балка кўндаланг кесим юзаси тўғри тўртбурчак шаклида бўлиб, ўлчамлари 0,5х0,5 м га тенг, оралиғи 6 м, уйғотувчи куч тебраниш қонунияти P=Asinkt, балканинг ички ишқаланишида қаршилик кучининг частотаси μ ҳамда балканинг хусусий тебраниш частотаси ω га тенг, μ/ω=0.05, A=2500 Н, k=5 рад/с. Бошланғич ҳолатда кўчиши нолга тенг ҳамда тезлиги эса v₀=2 м/с га тенг.

Тузувчи: т.ф.ф.д., к.и.х. Ювмитов А.С.

Кафедра мудири: т.ф.н., доц. Шадманова З.С.

Кафедра "Строительная механика и сейсмостойкость сооружений"
Билет №1