O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM
VAZIRLIGI
O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI
Ro‘yxatga olindi
№ 3111801
“TASDIQLANDI”
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining
2017 yil «24» avgustdagi 603sonli
buyrug‘i
KASB-HUNAR KOLLEJLARINING
3111801 – Maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachisi
kasbi bo‘yicha
O‘QUV DASTURLARI TO‘PLAMI
Toshkent-2017
“MAKTABGACHA TA’LIM PEDAGOGIKASI”
FAN DASTURI
Tuzuvchilar:
Tadjieva Muxabbat
Xaydaraliyevna
– Toshkent pedagogika kolleji direktori,
pedagogika fanlari nomzodi
Abdullaeva Guli
Bahodirovna
Fayziyeva Xolida
Kabulovna
– Toshkent pedagogika kolleji, yetakchi
o’qituvchisi
– Toshkent pedagogika kolleji, bosh
o’qituvchisi
Taqrizchilar:
Sodiqova Shoista
Akbarovna
– TDPU „Pedagogika“ fakulteti
„Maktabgacha ta’lim metodikasi“ kafedrasi
o’qituvchisi p.f.n. dotsent
Abitova Ziyoda
Nasritdinovna
– Toshkent shaxar Chilonzor tumaniga
qarashli 294- MTM mudirasi
Fan dasturi O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarini Axborot-metodik ta’minlash
xizmati huzuridagi “O‘quv-metodik birlashmalari”ning 2017 yil ” 31”yiundagi 3-sonli yig‘ilish
bayonnomasi hamda Oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar tayyorlov yo‘nalishlari bo‘yicha
Muvofiqlashtiruvchi kengashning 2017 yil “18” avgustdagi 4-sonli majlis bayoni bilan
ma’qullangan.
Kirish
Maktabgacha
ta’lim
muassasalari
uchun
tarbiyachi
tayyorlashda
“Maktabgacha ta’lim pedagogikasi” fanining o’qitilishi muhim o’rin tutadi.
Maktabgacha ta’lim pеdagogikasi fani bo’lajak tarbiyachilarni maktabgacha ta’lim
muassasalarida tarbiyachilik faoliyatiga tayyorlaydi. Ushbu fanni o`rgatish
jarayonida o`quvchilarda kasbga nisbatan qat'iy barqaror qiziqish va muhabbatni
uyg`otish, bolalarga g`amxo`rlik bilan munosabatda bo`lishlarini, bolalar bilan
ishlashda pеdagogik bilim va tushunchalariga ega bo`lishini ta'minlaydi, bunda
bo’lajak tarbiyachilar MTM tarbiyalanuvchilariga “Maktabgacha ta’limga qo’yilgan
Davlat talablari”, “Bolajon” tayanch dasturi, "Bola huquqlari to’g’risidagi
konvensiya” asosida shaxsga yo’naltirilgan ta’limga muvofiq bilim berib boradilar.
Dasturning maqsadi dolzarb pеdagogik muammolarning nazariy asoslarini ochib
bеrish va bo`lajak tarbiyachi va oila tarbiyachilarini turli faoliyat jarayonida bola
shaxsini rivojlantirishga erishish, jismoniy, ruhiy sog`liqlarini saqlash va
mustahkamlashga,
pеdagogik
jarayon
tamoyillari
va
maqsadlarini
insonparvarlashtirish, dеmokratlashtirishga qaratilgan.
O’quv fanning maqsad va vazifalari
Fanning maqsadi: Maktabgacha ta’lim pedagogikasi fanining maqsadi:
maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarga ta`lim-tarbiya berish, ularni har tomonlama
rivojlantirish, sog’lom, yetuk shaxs qilib tarbiyalash qonuniyatlarini o`quvchilarga
o’rgatish uchun xizmat qiladi. Shu bilan birga u bo’lajak maktabgacha ta’lim
muassasalari tarbiyachilari va oila tarbiyachilari uchun maktabgacha pedagogika
fanining nazariy va amaliy masalalarini yoritib berib, o’quvchilarda pedagogik
kasbga nisbatan qiziqishlarini shakllantiradi.
Fanning vazifasi: Maktabgacha ta’lim sohasidagi pedagogik muammolarni
hal qilish, maktabgacha yoshdagi bolalarda ta’lim olish ehtiyojini, maktabga borish
hissiyotini shakllantirish, bolalar tarbiyasida mustaqil fikrlashga o’rgatuvchi ilg’or
metodlarni qollash, yuksak odob, ma’naviy- axloqiy tushunchalarni mentalitetimiz
asosida o’rgatishdan iborat.
Maktabgacha yoshidagi bolalarga ta’lim berish jarayonini takomillashtirish,
bolajak tarbiyachining ilmiy va uslubiy taminlanganligini, uning kasbiy
tayyorgarligini oshirish.
O’quv fanning o’zlashtirish natijasiga qo’yiladigan talablar.
Fanni o’zlashtirish natijasida o’quvchi:
- Maktabgacha ta’lim pedagogikasi fani,uning maqsad va vazifalarini;
- Ozbеkiston Rеspublikasining «Ta'lim to`g`risida»gi Qonuni va «Kadrlar
tayyorlash milliy dasturi»,”Maktabgacha ta'limga qoyilgan davlat talablari”, "Bola
huquqlari to’g’risidagi konvensiya” va ”Maktabgacha ta’lim muassasalarining
tayanch dasturi”ni;
- Har bir yosh davr boyicha belgilangan davlat talablari va tayanch dasturi
asosida ishlashni;
- Bola shaxsiga yo’naltirilgan ta’lim,bola shaxsini so’lom yetuk qilib
tarbiyalashni;
- МТМda va oilada kun tartibini to’gri rejalashtirishni;
- Ta’lim – tarbiya ishlarini rejalashtirish,tarbiyachining ish xujjatlarini;
- Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar bilan olib boriladigan ta’lim – tarbiya
ishlarini;
- Maktabgacha ta'lim muassasasining oila bilan hamkorlik shakllarini;
- Maktabgacha ta'lim muassasasi va maktab o’rtasidagi hamkorlik shakllarini;
- Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarni har tomonlama tarbiyalashni,
bolalarni maktabdagi ta’lim jarayoniga tayyorlashni bilishi.
-O’quvchilar pedagogik bilimlarga ega bo’lishlari va ularni amalda qo`llay
bilishlari;
-Maktabgacha ta'limga qoyiladigan davlat talablari ва maktabgacha ta’lim
muassasalarining tayanch dasturi asosida ta’lim tarbiyaviy ishlarni olib borish;
- Bola shaxsiga yonaltirilgan ta’lim asosida ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil
etish, bola huquqlarini himoya qilishni;
- Kun tartibi asosida ishlarni rejalashtirish va olib borish;
- Mujassamlashgan, noan’anaviy mashg’ulot ishlanmalarini tuzish;
- Bolalar bilan ishlashni rejalashtirish;
- Ish hujjatlarini yurita olish;
- Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar bilan ishlashda ta’lim metodlardan
foydalanish;
- Maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada ota – onalar va bolalar bilan
hamkorlikda ishlash ko’nikmalariga ega bo’lishi kerak;
O’quv soatlar miqdori va taqsimoti
t/r
Fanning bo’limlari va mavzular nomi
H
am
m
as
i
Umumiy yuklama, soat
М
u
st
aq
il
ta’
li
m
Dars turi bo’yicha soatlar taqsimoti
(Аuditoriya yuklamasi)
Ja’
m
i
N
az
ar
iy
(m
a’
ru
za)
A
m
al
iy
L
ab
or
at
or
iya
S
em
in
ar
K
u
rs
i
sh
i
(l
oyi
h
as
i)
I-bo’lim Mutaxassislikka kirish
1
Pedagoglik
kasbining
ma’naviy
axloqiy
negizlari va uning demokratik jamiyatda tutgan
o’rni
2
2
2
2
Zamonaviy pedagogning kasbiy
kompitensiyalari.
2
2
2
3
O`zbеkiston Rеspublikasida ta'lim tizimi
8
8
8
II-bo’lim. Maktabgacha ta’lim pedagogikasining asosiy bo’limlari
4
Maktabgacha ta’limva tarbiya nazariyasini
rivojlanishi tendensiyalari
7
4
4
3
5
Maktabgacha ta’lim pedagogikasi prеdmеti va
uning vazifalari
7
4
2
2
3
6
Maktabgacha ta'lim yoshidagi bolalarning
rivojlanishi, tarbiyasi va kamoloti
12
8
8
4
7
Maktabgacha ta'lim muassasasi tarbiyachisi va
oila tarbiyachisi
5
2
2
3
8
Bola huquqlari to’g’risidagi konvensiya
9
6
2
4
3
9
O’zbekiston Respublikasida maktabgacha ta’lim
muassasalari to’g’risida Nizom
4
4
2
2
10
Maktabgacha ta’limga qo’yiladigan davlat
talablari
4
4
4
11
Maktabgacha ta'lim muassasalarining tayanch
dasturi
10
8
4
4
2
12
Maktabgacha ta'lim muassasasida va oilada
ta'lim tarbiya ishlarini rеjalashtirish
12
8
8
4
13
O`yin - bolalarning yеtakchi faoliyati
20
16
12
2
2
4
III-bo’lim. Maktabgacha yoshdagi bola tarbiyasining tarkibiy qismlari
14
Maktabgacha ta’lim muassasasida va oilada
bolalarni jismoniy tarbiyalash
10
6
4
2
4
15
Maktabgacha ta’lim muassasasida va oilada
bolalarga aqliy tarbiya berish
16
12
10
2
4
16
Maktabgacha ta'lim muassasasida va oilada
bolalarga ekologik tarbiya berish
10
6
4
2
4
17
Maktabgacha ta'lim muassasasida va oilada
bolalarga iqtisodiy tarbiya berish.
8
4
2
2
4
18
Maktabgacha ta'lim muassasasida va oilada
bolalarni axloqiy tarbiyalash
14
10
6
2
2
4
19
Maktabgacha ta’lim muassasasida va oilada
bolalar mеhnatining mazmuni.
12
8
4
2
2
4
20
Maktabgacha ta'lim muassasasida va oilada
bolalarga estetik tarbiya berish.
14
10
8
2
4
IV-bo’lim. Maktabgacha ta’lim muassasalarida hamkorlik ishlari.
21
Maktabgacha ta'lim muassasasi va oila
o’rtasidagi hamkorlik
14
10
8
2
4
22
Maktabgacha ta'lim muassasasi va maktab
ishidagi hamkorlik.
12
8
4
2
2
4
Jami :
212
150
110
30
10
62
O’quv fani mavzularining mazmuni.
I-bo’lim. Mutaxasislikka kirish.
1.Pedagoglik kasbining ma’naviy axloqiy negizlari va uning demokratik
jamiyatda tutgan o’rni.
Pedagoglik kasbining ijtimoiy qadri, jamiyatda pedagog faoliyatining o’rni va
zaruriyati.Pedagog shaxsiga nisbatdan kasbiy talablar.Pedagoglik kasbi haqida sharq
va g’arb mutafakkirlarining fikrlari.
2. Zamonaviy pedagogning kasbiy kompitensiyalari. Pedagogik mahorat
uning zaruriyati va mohiyati. Pedagogik qobiliyatlar pedagogik mahoratga
erishishning zaminidir Pedagogik mahorat komponentlari. Pedagogik muomala va
uni tartibga solish metodlari, pedagogik muomala qilish uslubi.
3. O’zbekiston Respublikasida ta’lim tizimi.
O`zbеkistonda uzluksiz ta'lim tizimi.Ta’lim sohasidagi davlat siyosati. Ta’lim
turlari.
Maktabgacha ta’lim uzluksiz ta’lim tizimining boshlang’ich turi.
Maktabgacha ta’limning maqsad va vazifalari. Maktabgacha ta’lim turlari.
O`zbеkiston Rеspublika
sining “Ta’lim to’g’risida”gi Qonuni.
Ta`lim to`g`risidagi qonunning maqsadi, umumiy qoidalar. Ta`lim tizimi va
turlari. Ta`lim tizimida qatnashuvchilarini ijtimoiy himoya qilish. Ta`lim tizimini
boshqarish, yakunlovchi hulosalar.
O`zbеkiston Rеspublikasining Kadrlar tayyorlash milliy dasturi.
Kadrlar tayyorlash milliy dasturining maqsad va vazifalari. Bosqichma –
bosqich amalga oshirish shartlari. Kadrlar tayyorlash dasturining milliy modeli.
II-bo’lim. Maktabgacha ta’lim pedagogikasining asosiy bo’limlari.
4.
Maktabgacha
ta’lim
va
tarbiya
nazariyasini
rivojlanishi
tendensiyalari.
Jamiyat
hayotida
ijtimoiy
maktabgacha
tarbiyani
mohiyati
va
vazifasi.Maktabgacha
tarbiya
nazariyasining
rivojlanish
tendensiyalari.
O’zbekistonda maktabgacha ta’limni paydo bo’lishi va rivojlanishi.
Turli mamlakatlarda maktabgacha muassasasalarning rivojlanishi.
Evropada birinchi maktabgacha ta’lim muassasalarining paydo bo’lishi. Rossiyada
va boshqa mamlakatlarda maktabgacha muassasalarining rivojlanishi.
5. Maktabgacha ta’lim pеdagogikasining prеdmeti va uning vazifalari.
Pеdagogika fani va uning asosiy tushunchalari. Maktabgacha ta’lim
pedagogikasining maqsadi va vazifalari.Maktabgacha ta’lim pеdagogikasining
boshqa fanlar bilan bog`liqligi. Pеdagogikaning ilmiy-tadqiqot mеtodlari.
Amaliy mashg’ulot. O’zbek mutafakkirlarining maktabgacha ta’lim
pedagogikasiga qo’shgan hissalari.
XV asr boshlarida ijod etgan o’zbek mutafakkirlarining pedagogikaga
qo’shgan hissalari.
M. Behbudiyning, A.Avloniy, M. Abdurashidxonovning pedagogik qarashlari.
6. Maktabgacha ta'lim yoshidagi bolalarning rivojlanishi, tarbiyasi va
kamoloti.
Shaxsni rivojlantirish haqida tushuncha, shaxsning shakllanishiga tasir etuvchi
omillar, bola shaxsini rivojlantirishda tarbiyaning o’rni,bolani tarbiyalash va
rivojlantirishda faoliyatning roli.
Yangi yondashuvga kirish. Bola shaxsiga yo’naltirilgan ta’lim.
Bоlaga
yo’naltirilgan
ta’limning
asoslari.
Bolaga
shaxs
sifatida
yondoshuv.Bola shaxsiga yo’naltirilgan ta’limda rivojlantiruvchi muhitning
ahamiyati.
Ilk yoshdagi bolalarning rivojlanishi va tarbiyasi.
Ilk bolalak davri xususiyatlari,ilk yoshdagi bolalarni rivojlanishi.Tarbiya
ishining mazmuni.Ilk yoshdagi bolalarning birinchi kundan boshlab tarbiyalashning
zarurligi.
Shaxsning kelajakdagi muvaffaqiyati uchun ilk bolalik davrining
ahamiyati.
Ilk davr bolaning intelektual shaxs sifatida va ijtimoyi rivojlanishiga ta’sir
qilishi. Ilk bolalik ta’limining ahamiyati.Rivojlanish bosqichida bolalar talabi.
7. Maktabgacha ta'lim muassasasi tarbiyachisi va oila tarbiyachisi.
Maktabgacha ta'lim muassasasi tarbiyachisi va oila tarbiyachisining
asosiy vazifalari. Tarbiyachi shaxsiga qo’yilgan talablar.Tarbiyachi shaxsini
shakllantirish.
8. Bola huquqlari to’g’risidagi konvensiya.
“Bola huquqlari to’g’risidagi konvensiya”ning maqsad va vazifasi.
Konvensiya huquqlarini toifalash.Konvensiyaning tamoyillari.
Amaliy
mashg’ulot.
“Bola
huquqlari
to’g’risidagi
konvensiya”ning
moddalarini organish va tahlil qilish.
Amaliy mashg’ulot. “Bola huquqlarining kafolatlari to’g’risida” O’zbekiston
Respublikasi Qonunini o’rganish va tahlil qilish.
9. O`zbеkiston Rеspublikasida davlat maktabgacha ta'lim muassasasi
to`g`risida Nizom.
O`zbеkiston Rеspublikasida davlat maktabgacha ta'lim muassasasi to`g`risida
Nizomning bo’lim va moddalari. Umumiy qoidalar.
Amaliy mashg’ulot. O`zbеkiston Rеspublikasida nodavlat maktabgacha ta'lim
muassasalari to`g`risidagi Nizomni o’rganish va tahlil qilish
10. Maktabgacha ta’limga qo`yiladigan davlat talablari.
Maktabgacha ta’limga qo`yiladigan davlat talablari majburiy bo`lgan davlat
hujjatidir. Davlat talablarining maqsadi va vazifalari. Davlat talablarida berilgan
asosiy tushuncha- atamalar va yosh guruhlar taqsimoti.
Maktabgacha ta’limga qo`yiladigan davlat talablarining rivojlanish
sohalari. Jismoniy rivojlanish va madaniy gigiyenik ko’nikmalarni shakllantirish.
Ijtimoiy kommunikativ rivojlanish. Nutqni rivojlantirish, savod,o’qish va chet
tillarini o’rganishga tayyorlash.Bilish jarayonini rivojlantirish.Badiiy adabiyot bilan
tanishtirish va badiiy estetik rivojlanish.
11. Maktabgacha ta'lim muassasalarining tayanch dasturi
Maktabgacha ta’lim dasturining yaratilish tarixi.Bolalarni yеtuk, komil inson
qilib tarbiyalashda dasturning ahamiyati. “Maktabgachab ta`lim” tayanch dasturining
mazmuni va tamoyillari. Tayanch dasturining maqsad va vazifalari.
“Maktabgacha ta`lim” tayanch dasturida ta’lim-tarbiya mazmunining
asosiyyo’nalishlari.
Mazmun
jihatdan
dastur
tarkibi.
Bolaning
rivojlanishiga
aloqador
sohalar.Rivojlanish xarakteristikalari.
Amaliy mashg’ulot. “Maktabgachab ta`lim” tayanch dasturidagi har bir yosh
guruhlar bilimlarini o’ziga hos xususiyatrini aniqlash.
Amaliy mashg’ulot. “Maktabgachab ta`lim” tayanch dasturidagi har bir yosh
guruhlar bilimlarini o’ziga hos xususiyatrini solishtirish va tahlil qilish.
12. Maktabgacha ta'lim muassasasida va oilada ta'lim tarbiya ishlarini
rеjalashtirish
Pedagogik ishlarni rejalashtirish.MTM da reja turlari. Maktabgacha ta'lim
muassasalarining tayanch dasturi ta’lim-tarbiya ishlarini rejalashtirishning asosi
ekanligi.
Ta’lim-tarbiyaviy ishlarni rejalashtirish shakllari.
Maktabgacha ta’lim muassasasining yillik rejasi.Tarbiyachining oylik rejasi va
kunlik rejaning tuzilishi .
Maktabgacha ta’lim muassasasi tarbiyachisining ish xujjatlari.
Tabel, filtr va patranaj daftari .Ota-onalar haqida ma’lumot ,guruh ota-onalar
yig’ilishi bayonnomasi daftari.O’z ustida ishlash,metodik uyushmaga qatnashish,
mashg’ulotlarni o’zaro kuzatish daftari. Davlat talablari asosida bolalarning
rivojlanish ko’rsatkichlarini tahlil qilish,bolalar bilan yakka ishlash daftari.
Maktabgacha ta’limga qo’yiladigan davlat talablari asosida bolalarni
rivojlanish ko’rsatkich mezonlarini o’rganish.
Maktabgacha ta’limga qo’yiladigan davlat talablari asosida bolalarni
rivojlanish ko’rsatkich mezonlari haqida tushuncha. Guruh bolalarining dastur
asosidagi bilim, ko`nikma va malakalarini aniqlash uchun mezonlar ishlab chiqish.
Bolalarning rivojlanish ko`rsatkichlarini baholash tartibi.
13. O’yin bolalarning yеtakchi faoliyati.
O’yin bola tarbiyasining muhim vositasi. Pеdagogik jarayonda o`yinning
tutgan o`rni.O’yin texnologiyalarining nazariyasoslari. Bolalar o`yiniga
tarbiyachining rahbarlik qilishi.
O`yin turlari.
Ijodiy va qoidali o’yinlar.Ijodiy va qoidali o’yinlarning o’ziga xosligi.
Didaktik o’yinlar.
Didaktik o’yinlarning mazmuni va turlari. Didaktik o’yinlarni o’tkazish uchun
zarur bo’lgan jihozlar va o’yinchoqlar. Didaktik o’yinlarga rahbarlik qilish.
Milliy xalq o’yinlari. Milliy harakatli va milliy xalq o’yinlarining
mazmuni.Xalq milliy o’yinlarini tashkil etish vazifalari.Xalq harakatli o’yinlarini
tashkil etishga qo’yilgan talablar.
Qurilish o’yinlari. Qurilish o’yinlarining mazmuni .Qurilish o’yinlari uchun
sharoit yaratish.Qurish-yasashga o’rgatishning asosiy usullari.Qurilish o’yinlariga
rahbarlik qilish.
Sahnalashtirish o’yinlari. Maktabgacha yoshdagi bolalar bilan o’tkaziladigan
sahnalashtirish o’yinlarining ahamiyati.Sahnalashtirish oyinlarining o’tkazilish
tartibi va ularga rahbarlik qilish.
Amaliy mashg’ulot.Sahnalashtirish o’yinlarini tashkil etish va o’tkazish.
Seminar mashg’ulot. O’yinchoqning ta’lim tarbiyaviy ahamiyati.
III-bo’lim. Maktabgacha yoshdagi bola tarbiyasining tarkibiy qismlari.
14.Maktabgacha ta’lim muassasasida va oilada bolalarni jismoniy
tarbiyalash.
Maktabgacha ta'lim yoshdagi bolalarni jismoniy tomondan sog`lom qilib
tarbiyalashning ahamiyati. Jismoniy tarbiya mazmuni va asosiy tushunchalari.
Jismoniy tarbiyaning maqsad va vazifalari. Jismoniy tarbiya shartlari.
Jismoniy tarbiya vositalari.
Bolalarni jismoniy tarbiyalashning yosh tavsifi. Bolalar hayotida kun tartibi va
uning pеdagogik jarayonidagi ahamiyati. Maktabgacha ta'lim yoshdagi bolalarni
egallashi lozim bo’lgan madaniy-gigiyеnik ko`nikmalar. Chiniqtirish ishlarini tashkil
etish.
Do'stlaringiz bilan baham: |