Swap derivative Speculative

3.6.3. Kredit riskini minimallashtirish

Bank kredit riskini minimallashtirishning beshta asosiy usuli mavjud: to'g'ri kredit narxini belgilash, kredit miqdorini belgilash, garovdan foydalanish, kreditlarni diversifikatsiya qilish va yaqinda aktivlarni sekyuritizatsiya yoki kredit derivativlaridan foydalanish orqali. Usullarning har biriga qo'llaniladigan og'irliklar kreditning tijorat yoki chakana bo'lishiga qarab farqlanadi.

Yuqoridagi tenglamada ip va i ikkita sababdan biri bilan ijobiy bog'liqdir. O'zgaruvchan stavkali kreditda, agar bozor stavkasi ko'tarilsa, kredit bo'yicha undiriladigan foiz stavkasi ham oshadi va qarz oluvchiga kreditni to'lash qiyinroq bo'ladi, shuning uchun qarzni to'lamaslik ehtimoli ortadi. Yoki juda yuqori bozor stavkalarida kredit stavkasi ko'tarilib, xavfli bo’lgan qarz oluvchilarni jalb qiladi (noto'g'ri tanlov tufayli), shuning uchun kreditni qaytarish ehtimoli kamayadi.

Boshqa omillar ham kredit stavkasiga ta'sir qiladi. Agar kreditni qo'llab-quvvatlovchi garov yoki ta'minot mavjud bo'lsa, undiriladigan stavka past bo'lishi kerak. Bundan tashqari, narxga bog’liq bo'lmagan xususiyatlar mavjud: bank kreditni tashkil qilish uchun yuqori haq olishi mumkin, ammo foiz stavkasi pastroq bo'ladi. Yoki ba'zi markaziy banklar zaxira stavkalarini o'rnatadilar, ya'ni bank depozitlarining ulushi markaziy bankda saqlanadi va ko'pincha foizlar tushmaydi. Bu amalda depozitlar bo'yicha soliq bo'lib, banklar yuqori kredit stavkalarini belgilash orqali uni qoplashga harakat qilishadi.

Shunday qilib, kredit stavkasi "bozor" stavkasini, risk mukofotini va ma'muriy xarajatlarni o'z ichiga olishi kerak. Qarz oluvchi qanchalik xavfli bo'lsa, mukofot shunchalik yuqori bo'ladi. Agar kreditning risk profili o'zgartirilsa, stavka shunga mos ravishda o'zgarishi kerak, lekin agar oshirilsa, salbiy tanlov yoki salbiy rag'batlantirish potentsiali kattaroq ekanligini yodda tutish kerak. Ko'rsatmalarni kuchli raqobatbardosh bozorlarda qo'llash ham qiyin bo'lishi mumkin.