92U238 + n -> 92U239 -> -> 93Nр239 -> 94Рu239 (7) Pu239 ham, xuddi U235 kabi sekin neytronlar ta'sirida bo'linadi. Bundan tashqari U235 va Pu239 yadrolarning bo'linishida hosil bo'ladigan neytronlar sonining o'rtacha qiymatlari (v) mos ravishda 2,46 va 2,90 ga teng. Demak, U235 yoki Pu239 yadrolaridan foydalanib zanjir reaksiyani amalga oshirish imkoniyatlar mavjud. Faqat neytronlarni reaksiyada qatnashmay aktiv zonadan chiqib ketishini kamaytirish lozim. O'z-o'zidan ravshanki, aktiv zonaning hajmi (bo'linuvchi moddaning massasi shu hajmga proporsional) qanchalik kichik bo'lsa, undan chiqib ketadigan neytronlar soni shunchalik ko'p bo'ladi. Shuning uchun aktiv zona hajmini kattalashtirib borilsa, uning biror qiymatida zanjir reaksiyani amalga oshishi uchun yetarli sharoit yaratilgan bo'ladi. Bunday hajmdagi bo'linuvchi moddaning massasini kritik massa (mkr) deb ataladi. Masalan, sof U235 dan tashkil topgan bo'linuvchi modda uchun mk ~ 9 kg.
Do'stlaringiz bilan baham: |