Yalpi Ichki Mahsulot (YaIM) bu… … muayyan vaqt mobaynida mamlakatda ishlab chiqarilgan pirovard tovar va xizmatlar qiymatining bozor qiymati yig’indisi


Misol uchun: Har bir yil uchun nominal YaIM ni hisoblaymiz



Download 0,51 Mb.
bet5/5
Sana29.03.2023
Hajmi0,51 Mb.
#923052
1   2   3   4   5
Bog'liq
Makro - 1-maruza (2) (3)

Misol uchun:

Har bir yil uchun nominal YaIM ni hisoblaymiz:

2005: $10 x 400 + $2 x 1000 = $6,000

2006: $11 x 500 + $2.50 x 1100 = $8,250

2007: $12 x 600 + $3 x 1200 = $10,800


Pizza

Latte

yillar

P

Q

P

Q

2005

$10

400

$2.00

1000

2006

$11

500

$2.50

1100

2007

$12

600

$3.00

1200

37.5%
O’sish:
30.9%
(($8,250 - $6,000)/ $6,000)*100%=
37,5%
(($10,800 - $8,250)/ $8,250)*100%=
30,9%

Misol uchun:

Bazaviy yilni 2005 yil deb hisoblab real YaIMni hisoblaymiz:


Pizza

Latte

yillar

P

Q

P

Q

2005

$10

400

$2.00

1000

2006

$11

500

$2.50

1100

2007

$12

600

$3.00

1200

20.0%
O’sish:
16.7%
$10
$2.00
2005: $10 x 400 + $2 x 1000 = $6,000
2006: $10 x 500 + $2 x 1100 = $7,200
2007: $10 x 600 + $2 x 1200 = $8,400
(($7,200 - $6,000)/ $6,000)*100%=
20%
(($8,400 - $7,200)/ $7,200)*100%=
16,7%

Misol uchun:

Har bir yil uchun,

  • nominal YaIM o’sha davr uchun joriy bozor narxlaridan foydalangan holda hisoblanadi.
  • real YaIM bazaviy yildagi o‘zgarmas (constant) narxlardan foydalangan holda hisoblanadi (bu misolda 2005 yil narxlarida).

yillar

Nominal YaIM

Real YaIM

2005

$6000

$6000

2006

$8250

$7200

2007

$10,800

$8400

Misol uchun:

  • Nominal YaIM dagi o’zgarish narxlar va miqdordagi o’zgarishni aks ettiradi.

yillar

Nominal YaIM

Real YaIM

2005

$6000

$6000

2006

$8250

$7200

2007

$10,800

$8400

20.0%
16.7%
37.5%
30.9%
  • Real YaIM narxlar o’zgarmaganda (inflyatsiya yuz bermaganda) YaIM qancha o’sganini ko’rsatadi.

Shuning uchun real YaIM inflyatsiyaga to’g’irlangan deyiladi.

AQShda Nominal va Real YaIM 1965-2007


Real YaIM (bazoviy yil 2000)
Nominal YaIM

Milliardlarda

YaIM Defilyatori

  • YaIM defilyatori barcha narxlar darajasini o’lchaydi
  • Ta’rifi:
  • Iqtisodiyotning inflyasiya darajasini o’lchashning bir usuli bu YaIM defilyatorining yildan-yilga foizda o’sishini hisoblashdir.

YaIM defilyatori =100% x
nominal YaIM
real YaIM

Misol uchun:

Har bir yil uchun YaIM defilyatorini hisoblaymiz:


yillar

Nominal YaIM

Real YaIM

YaIM Defilyatori

2005

$6000

$6000

2006

$8250

$7200

2007

$10,800

$8400

2005: 100% x ($6000/$6000) = 100.0%
100.0%
2006: 100% x ($8250/$7200) = 114.6%
114.6%
2007: 100% x ($10,800/$8400) = 128.6%
128.6%
14.6%
12.2%
((114,6%-100%)/100%)*100%
((128,6%-114,6%)/114,6%)*100%

Faol o’rganish uchun vazifa 2 YaIMni hisoblash



Yuqorigi ma’lumotlardan foydalanib hisoblang:
A. 2007 yil uchun nominal YaIM.
B. 2008 yil uchun real YaIM.
C. 2009 yil uchun YaIM defilyatori.

2007 (bazoviy yil)

2008

2009

P

Q

P

Q

P

Q

A tovar

$30

900

$31

1,000

$36

1050

B tovar

$100

192

$102

200

$100

205

Faol o’rganish uchun vazifa 2 YaIMni hisoblash



A. 2007 yil uchun nominal YaIM.
$30 x 900 + $100 x 192 = $46,200
B. 2008 yil uchun real YaIM.
$30 x 1000 + $100 x 200 = $50,000

2007 (bazaviy yil)

2008

2009

P

Q

P

Q

P

Q

A tovar

$30

900

$31

1,000

$36

1050

B tovar

$100

192

$102

200

$100

205

2008 yil uchun nominal YaIM.
$31 x 1000 + $102 x 200 = $51,400

Faol o’rganish uchun vazifa 2 YaIMni hisoblash



C. 2009 yil uchun YaIM defilyatori.
Nom YaIM = $36 x 1050 + $100 x 205 = $58,300
Real YaIM = $30 x 1050 + $100 x 205 = $52,000
YaIM defilyatori = 100% x (Nom YaIM)/(Real YaIM)
= 100% x ($58,300)/($52,000) = 112.1%

2007 (bazaviy yil)

2008

2009

P

Q

P

Q

P

Q

A tovar

$30

900

$31

1,000

$36

1050

B tovar

$100

192

$102

200

$100

205

YaIM va iqtisodiy farovonlik

  • Jon boshiga real YaIM o’rtacha fuqaroning yashash standarti asosiy ko’rsatkichidir.
  • Ammo YaIM farovonlikning mukammal ko’rsatkichi emas.
  • Robert Kennedy YaIMning lo’nda va qattiq tanqid qilgan:

Yalpi Ichki Mahsulot

“… farzandlar salomatligini, ular ta’limi sifatini va o’yinlari maroqliligini ko’rsatib bera olmaydi.


U she’riyat go’zalligini, oilalar mustahkamligini, ijtimoiy bahslarning oqillik darajasini yoki davlat xizmatchilari to’g’riligi ham ko’rsatolmaydi.
U na bizning shijoatimiz, na tafakkurimizni, nada vatanparvarlik darajamizni o’lchay oladi.
Qisqasi u hayotimizga mazmun baxsh etagigan narsalardan boshqa xamma narsani o’lchaydi.”
- Senator Robert Kennedy, 1968

YaIM inobatga olmaydi

  • Atrof muhitga ta’sirlarni
  • Monetizasiya qilinmagan vaqt – dam olish vaqtni
  • Ota-onalar farzand tarbiyasi uchun sarflagan vaqt kabi monetaziya qilinmagan vaqtni

GDP and Life Expectancy in 12 countries



Life expectancy (years)
Real GDP per capita
U.S.
Germany
Japan
Mexico
Russia
Brazil
China
India
Indonesia
Pakistan
Bangladesh
Nigeria

GDP and Literacy in 12 countries



Adult Literacy (% of population)
Real GDP per capita
U.S.
Germany
Japan
Mexico
Russia
Brazil
China
India
Indonesia
Nigeria
Pakistan
Bangladesh

GDP and Internet Usage in 12 countries



Internet Usage (% of population)
Real GDP per capita
U.S.
Germany
Japan
Mexico
Russia
Brazil
China
India
Indonesia
Nigeria
Bangladesh
Pakistan

Download 0,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish