3. Soliq va boshqa majburiy to’lovlar elementlari
Soliqqa tortish tizimining asosiy bo’g’ini hisoblangan soliq elementlari soliq solishda ifodalanadigan tushunchalar bo’lib, ular soliq to’lovchilar va davlat byudjeti o’rtasidagi iqtisodiy-huquqiy munosabatlarda namoyon bo’ladi.
Soliq nazariyasida soliqqa oid munosabatlarni to’liq va teranroq ifoda etish uchun iqtisodiy voqeliklarning har bir kichik guruhlari muayyan nomdagi iboralar bilan izohlanadi. Soliq elementlari ham xuddi shunday soliqqa oid iqtisodiy hodisalarni izohlashga xizmat qiluvchi yaxlit tushuncha hisoblanadi. Soliq elementlari tushunchasi soliq solish tizimining muhim tarkibiy qismi bo’lib, uning o’zi ham kichik tizimni tashkil etadi, ya‘ni soliq elementlari ham bir necha iqtisodiy kategoriyalarning yaxlit holdagi harakatini bildiradi.
Soliq elementlari bir nechta tushunchalardan iborat bo’lib, ularning asosiylari soliq sub‘ekti, soliq agenti; soliq solish ob‘ekti, soliq solish predmeti, soliq manbai, soliq solish bazasi, soliq solish birligi, soliq stavkasi, soliq imtiyozlari, soliqni hisoblab chiqarish tartibi, soliq solish usullari, soliq davri, soliqni to’lash muddatlari va tartiblari, soliq yuki kabi tushunchalarni qamrab oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |