Yog’och o’ymakorligi” fanidan o`quv-uslubiy majmua qarshi – 2019

Tuzuvchilar:
A.E.Parmonov	- Nizomiy nomidagi TDPU dotsenti, p.f.n.
Sh.A.Sharipov	- Nizomiy nomidagi TDPU dotsenti, f-m.f.n.
G`.Abduqodirov	- Nizomiy nomidagi TDPU katta o’qituvchisi
N.I.Tursunbayev	- Nizomiy nomidagi TDPU katta o’qituvchisi
J.A.Xamidov	- Nizomiy nomidagi TDPU o’qituvchisi
X.T.To’lqinova	- Nizomiy nomidagi TDPU o’qituvchisi

Taqrizchilar:
A.Y.Cho’liyev	– Guliston davlat universiteti “QXMQI va IChT” kafedrasi o’qituvchisi
Z.D.Parmanova	– Sergeli tumani 304 – umumta’lim maktabining mehnat ta’limi o’qituvchisi

Fanning o’quv dasturi Nizomiy nomidagi Toshkent Davlat pedagogika universiteti Ilmiy-metodik kengashida tavsiya qilingan (2011_ yil “___” _________dagi “___” -sonli bayonnoma).

KIRISH

Yog‘och o‘ymakorligi» kursining maksadi va vazifalari. «Yog‘och o‘ymakorligi» predmeti yog‘och o‘ymakorligining tarixiy rivojlanishi, me’morchilikda tutgan o‘rni, o‘ymakorlikda ishlatiladigan asbob-uskunalar, dastgoxlar, ularni ishchi xolatga tayyorlash, yog‘och xomashyolari, ularning turlari, texnika xavfsizligi qoidalari, yog‘och o‘ymakorligiga xos naqsh elementlar va turlari, yog‘och uymakorligiga xos 16ta oddiy yo‘l ichidagi naqsh namunalarini chizsh va uyish,uyish bosqichlari, pardoz va uning turlari, buyum yasash va laklash texnologiyasini o‘rganadi. Shu bilan birga yog‘och o‘ymakorligi maktablari, ularning bir-biridan farqi,o‘yma usullarini o‘ziga xosligi, ijodkor ustalarining hayoti va ijodiy faoliyati haqidagi bilimga ega bo‘ladi.

Amaliy san’atning keng-ko‘lamda rivojlangan turlaridan biri bo‘lgan yog‘och o‘ymakorligi san’atida tub aholining yashash tarzi, urf-odatlari, milliy an’analari, qadriyatlari hamda o‘z yurtlarining iqlimi, hayvonot va tabotot olami o‘z ifodasini topdi. XX asrning 40-50 yillariga kelib esa yirik to‘rtta: Toshkent, Qo‘qon, Xiva va Samarqand maktablariga bo‘lindi. o‘ymalarning murakkabligi, pardozlarning xilma-xilligi, ranglanishi va loklash texnologiyasi bilan ham bir-biridan farqlanadi. Bu kursning maqsadlaridan biri o‘ymakorlikni o‘rgatish barobarida ushbular haqida talabalarga ma’lumot berishdir. Bundan tashqari yog‘och o‘ymakorligi duradgorlik ishlari bilan chambarchas bogliqligini e’tiborga olib duradgorlik dastgohlari, asbob-uskunalari va ularni ishchi xolatga tayyorlash, duradgorlikbirikmalari buyum yasash texnologiyasi va ularni o‘ymaga tayyorlash to‘g‘risidagi bilimlar o‘rgatilishi nazarda tutilgan.
Xalq ustalari ijodidan bahramand bo‘lish va ularning ishlash uslublari, naqsh kompozitsiyalaridan nusxa ko‘chirish, ijodiy ustaxonalariga, muzeylarga sayohatlar uyushtirsh, xalq ustalari bilan uchrashuvlar o‘tkazish orqali ham talabalarni yog‘och o‘ymakorligiga bo‘lgan qiziqishlarini orttirib borish ko‘zda tutilgan.
Talabalar bilimiga qo‘yiladigan talablar. «Yog‘och o‘ymakorligi» bo‘yicha talabalar quyidagi bilimlarni egallashlari zarur: yog‘och o‘ymakorligining tarixiy rivojlanishi, maktablari, ustalari hayoti va ijodiy faoliyati haqida yog‘och o‘ymakorligi maktablari sharq xalqlari va o‘zbek xalqi amaliy san’atning o‘zaro ta’siri istiqlol davri amaliy san’atining mavzu rang-barangligi amaliy san’at turlari, xususiyatlari to‘g‘risida tasavvurga ega bo‘lishi yog‘och o‘ymakorligida ishlatiladigan asbob-uskunalar,dastgohlar va ularni ishchi holatga tayyorlashni amaliy san’at buyumlarini yaratish bosqichlarini buyumda shakl, kompozitsiya va rang uyg‘unligini amaliy san’at turlarining o‘ziga xos xususiyatlarini buyumga mos naqsh turini tanlash, kompozitsiya tuzish va o‘yish bosqichlarini o‘ymani sifatli bajarish va chakichlashni pardoz va uning turlarini o‘yilgan naqsh kompozitsiyasiga mos pardoz turini tanlay bilish va amalda sifatli bajarish ko‘nikmalariga ega bo‘lishi texnika xavfsizligi qoidalari, asbob-uskunalar va dastgoxlardan to‘gri foydalanishni yog‘och o‘ymakorligida ishlatiladigan yog‘och xomashyolari, uning turlari va ularni o‘ymaga tayyorlashni; yog‘och o‘ymokorligiga xos naqsh turlarini, o‘ymokorlikka xos naqsh elementlardan foydalangan xolda mustaqil ravishda naqsh kompozitsiyasi tuzishni; duradgorlik birikmalarini mustaqil ravishda bajarishni; buyum yasash texnologiyasini; o‘yma yuzasiga rang berish va laklash texnologiyalarini puxta va mukammal bilishi, malaka hosil qilishi va amalda qo‘llay olishi.