Yoqilg’i turlari qattiq,suyuq va gazsimon yoqig’ilar

Yoqilg’i turlari qattiq,suyuq va gazsimon yoqig’ilar

Reja: Yoqilg’I va uning xossalari Yoqilg’I tarkibi va turlari Yonish jarayoni hisobi

Yoqilg’I va uning xossalari

Asosiy tarkibiy qismi ugleroddan iborat yonuvchi moddaga yoqilg’i deyiladi. Kimyoviy reaktsiyaning jadal borishi natijasida yoqilgʻi oʻzidan issiqlik chiqaradi. Yoqilg’iga quyidagi talablar qoʻyiladi:

• yonish vaqtida koʻp miqdorda issiqlik chiqarish;
• yonish mahsulotining tarkibida tabiatga zarar yetkazadigan moddalar miqdorining kam boʻ lishi;
• tez va toʻla yonishi; qazib olish oson boʻlishi;
• qayta ishlash hamda transportda bir joydan ikkinchi joyga koʻchirishning oson boʻlishi.

Yoqilg’I

Agregat holatiga ko’ra
Qattiq
Suyuq
Gaz
Kelib chiqishiga ko’ra
Tabiiy
Sun’iy
Issiqlik ajralishiga ko’ra
Organik
Yadroviy

Jadval 1

Agregat holati	Kelib chiqishi
	tabiiy	sun’iy
Gaz	Tabiiy va yoʻlovchi gazlar	Generator, domna, chiroq, koks biogazi va boshqalar
Suyuqlik	Neft	Mazut, uy-roʻzgʻor yoqilgʻisi, dizelgʻ yoqilgʻisi, benzinlar, kerosinlar va boshqalar
Qattiq	Antratsit, toshkoʻmir, yonuvchi slantslar, torf, yogʻoch oʻtin, qishloq xoʻjaligi ishlab chiqarishi chiqindilari	Koks, yarimkoks, torfli va toshkoʻmirli briketlar, yogʻoch koʻmir

Hozirgi vaqtda issiqlik enegiyasi olishning asosiy manbai boʻlib organik yoqilgʻi ishlatiladi. Yer sharida ishlab chiqarilayotgan va istehmol qilinayotgan energiyaning taxminan 70% i organik yoqilgʻi yoqish hisobiga olinadi va 30% - suv, shamol, qoʻyosh va yadroviy yoqilgʻilar hisobidan olinadi.
Yil sayin qishloq xoʻjaligi ishlab chiqarishida neft mahsulotlariga va tabiiy
gazga ehtiyoj oshib bormoqda. Kelajakda joylardagi yoqilgʻi turlarini keng miqyosda ishlatish koʻzda tutilmoqda.