Zbekiston respublikasi xtv surxondaryo viloyati xtb

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI XTV
SURXONDARYO VILOYATI XTB
BOYSUN TUMAN XTB GA QARASHLI


50- SONLI UMUMTA’LIM MAKTABINING


ONA TILI VA ADABIYOTI FANI O’QITUVCHISI

1. 
   SOXIBOVNING
   

ONA TILI FANIDAN


6-SINF UCHUN 1 SOATLIK
DARS ISHLANMASI
MAVZU: SO'Z TURKUMLARI


BOYSUN



8-sinf Ona tili



MAVZU: SO'Z TURKUMLARI

Sana:___ _____ 202__ yil Sinf: 8 –sinf Fan: Ona tili

Darsning maqsadi:


a) ta’limiy: Ona tili fanining nazariy va amaliy asoslarini o’rganish jarayonida o’quvchilarda
estetik did, estetik ong, ona tilimizga muhabbat, badiiy tafakkur va tasavvurini kamolga yetkazish va barkamol avlod tarbiyasiga zamin yaratish.
b) tarbiyaviy: Ona tili fani orqali o’quvchilarga DTS asosida dars berish. Shu bilan bir qatorda
milliy iftihor, qadriyat sifatida e’tirof etish va uni hurmat qilishga o’rgatish.
c) rivojlantiruvchi: O’quvchilarni tafakkur va idrokini kengaytirish, ularni mustaqil fikrlashga o’rgatish.
Dars uslubi: an’anaviy, noan’anaviy (tagiga chizilsin)
Dars jihozi: Darslik, kompyuter, tarqatma materiallar, ko’rgazmali qurollar...
Dars shiori: Tilga ixtiyorsiz, elga e’tiborsiz (A.Navoiy)


Foydalaniladigan adabiyotlar:
1) «Ona tili» 7-sinf uchun darslik.
I. Darsning borishi:
a) salomlashish
b) navbatchilik hisoboti, sinf tozaligi va davomatni nazorat qilish
c) kirish suhbati, o’quvchilarning og’zaki nutqini o’stirish
II. O’tgan mavzuni so’rash.
a) individual - tarqatma materiallar, kartochka.
b) Frontal (guruh bilan ishlash)








III. Yangi mavzu:
1-topshiriq. So'zlarga so'roq bering va ma'nosini aniqlang. Daftar, bola, Ahmad, o'qi, chiroyli, oq, o'nta, ikkinchi, men, siz.
2-topshiriq. Berilgan so'zlarni qaysi so'roqqa javob bo'lishiga ko'ra jadvalga joylashtiring.
Oltin, gilos, moviy, yashil, ishlamoq, o'n, ming, o'sha, bu, Salim, tog'a, opa, bormoq.

Kim?	Nima?	Qanday?	Necha? Qancha?	Qaysi?	Nima qilmoq?

BILIB OLING. So'zlarning so'rog'i va qanday umumlashgan ma'no ifodalashiga ko'ra guruhlarga bo'Iinishi so'z turkumlari hisoblanadi.
So'z turkumlari ma'no va vazifasiga ko'ra quyidagi guruhlarga bo'linadi; 1. Mustaqil so'zlar. 2. Yordamchi so'zlar. 3. Undov so'zlar. 4. Taqlid so'zlar. 5. Modal so'zlar.


78-mashq. Matnni o'qing, undagi so'zlarga so'roq berib, ma'nosini aniqlang, mustaqil va yordamchi so'z turkumlariga ajrating.
U akalari bilan ariq qazib, suvsiz cho'lga suv chiqaribdi. Yer ochib urug' sepibdi. Ko'chat ekibdi. Hamma yoq ekinzor, bog'-rog'ga aylanibdi. Shunda qayoqdandir son-sanoqsiz yov bostirib kelibdi. Ekinzorlarni payhon qilishibdi, daraxtlarni qirqib yoqishibdi. Dehqonobodliklar yovga qarshi bosh ko'tarishibdi. Kenja botir jangda akalaridan ayrilibdi. Boshqa sheriklari ham jangda halok bo'lishibdi. Yov: «Bizga bo'yin eg!» debdi. Kenja botir: «Dushmanga tiz cho'kib yashagandan, tik turib o'lganim yaxshi!» debdi. (S. Anorboyev)
BILIB OLING. Ma'lum bir so'roqqa javob bo'lib, biror gap bo'lagi vazifasida keladigan so'zlar mustaqil so'zlar sanaladi: fe'l, ot, sifat, son, olmosh va ravishlar mustaqil so'zlardir.


79-mashq. So'zlarga so'roq berib, guruhlarga ajrating. Ular ishtirokida gaplar tuzing.
Maroqli, tabiat, iroda, shubhalanmoq, shu, minglarcha, hatto, harakatchan, ehtirom, ta'sir, ko'rsatmoq, bo'ysundirmoq, qo'llab-quvvatlamoq, va, haqiqat, unutmoq, biroq, agar, oliyjanob, million, ertalab, tez, ular, yaratmoq, yuzlab, keskin, oddiy, biz, har qaysi, albatta, voy, oh.
80-mashq. Hikmatli so'zlarni daftaringizga ko'chiring. So'zlarga so'roq berib, ularning qaysi so'z turkumiga kirishini aniqlang.
1. Olimlarning xizmati mangu qoladi. (Ulug'bek) 2. Haqiqatni ochinglar, to'g'ri yo'ldan yuringlar. Bir-biringizdan bilim o'rganinglar. (Abu Ali ibn Sino) 3. O'qib-o'rganmasdan ham foyda-zararning farqiga yeta olaman degan odamni tentak deb bilmoq kerak. (Suqrot) 4. Ilm urug'lari sochilsa, elga baraka beradi. (D. Mendeleyev)
IV. Yangi mavzuni mustahkamlash: Og’zaki savol-javob.
V. Uyga vazifa.
VI. Dars yakuni. Baholarni tahlil qilish.


Ilmiy bo’lim mudiri: