Ўзбекистонда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ривожланиш йўналишлари

9- расм. Кичик тадбиркорлик субъектлари учун ягона солиқ тўлови ставкасининг ўзгариши¹⁹
2011 йилда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларига ажратилган кредит маблағлари таркиби. 2011 и а о и а и и бизнес а х с си а бир ор и с б е арига а ра и ган ре и аб ағ ари ҳа и 4 р н. 41,1 р . (прогнозга нисба ан 113,6%) с ни аш и э и, ш а ан: 25,6 р .с – асб-ҳ нар о е ари би ир и арига з бизнесини о иш ҳа а о инган за она иф би и а ни а арни а а иё га а биқ э иш н; 54,1 р .с – ишсиз аҳо ини иш би ан а ин аш зар рия и юқори б ган ан ар а ои а и бизнес, асана и и а ҳ нар ан и и ни ри о ан ириш н; 159,7 р .с – хиз а ар а сер ис соҳасини ри о ан ириш, қиш оқ х а и аҳс о арини қа а иш аш н и ора бан ари о они ан и и бизнес с б е арига и ро о ия хиз а арини рса иш н; 712,4 р .с – р и о ия и инс р ен арни енг қ аган ҳо а ис е о о ар арини иш аб иқар и орхона ар н; 351,1 р .с
– хиз а ар а сер ис соҳаси ри о ини яна а қ аб-қ а аш ақса и а и и бизнес а х с си а бир ор и с б е ари н. Кре и ар қа ари ишини с ғ р а аш б и а с ғ р а по ис ари ан и ро ре и ар а ино и сифа и а фо а анишни а а иё га енг ори қи иш ақса и а 2011 и а 18,5 инг а с ғ р а по ис ари бери и, с ғ р а а б рия ари ҳа и 309,4 р . с ни, с ғ р ани қоп аб бериш н на ири ган аб ағ 476,2 н. с ни аш и э и. 2011 и а ҳ и ин ес иция ас р ари оираси а ғри ан- ғри хори и ин ес иция ар ҳа ини а и а 1,2 ар ага ошириш ақса и а Қорақа поғис он респ б и аси Вазир ар Кенгаши, и оя ар а Тош ен шаҳри ҳо и и ари о они ан Ташқи иқ исо и а оқа ар, ин ес иция ар а са о азир иги би ан ҳа ор и а ҳар бир о иҳа б и а ар оқ а а ари иш аб иқи и ҳа а ас иқ ан и. Ҳ и ин ес иция ас р ари и роси на и аси а 2011 и а 1226 о иҳа б и а а и 841,2 н. о . иқ ори аги ин ес иция ар, ш а ан 402,0 н. о . иқ ори аги ғри ан- ғри хори и ин ес иция ар а б э и и. Ин ес иция ас рининг анзи и қис и оираси а 6 а и ора бан и о они ан 16 ин ес иция о иҳа ари ( ре и иния ари) б и а ха қаро о ия инс и арининг а и 143,4 н. о . иқ ори аги ре и аб ағ ари а б э и и ҳа а прогноз 127,5% га ба ари и.
Ха қаро о ия инс и арининг ре и аб ағ арини а б э иш б и а а а га ошири ган иш ар. Гер аниянинг Ха қаро ҳа ор и б и а а ғар а асса ари фон и а Ўзбе ис он Респ б и аси Ха қ бан и р аси аги а бир ор аё арга бош анғи апи а ни ша ан ириш эҳ иё ари н и ро ре и ар а ра иш ғриси аги е иш га офиқ Ха қ бан и о они ан Қорақа поғис он
Респ б и аси б и а 51,0 н. с , На ои и оя и б и а 83,0 н. с ҳа а 212,3 н. с иқ ор аги ре и аб ағ ари а ра и и. “Ки и а и ро о ия ашни ри о анириш. 2-босқи о иҳасини а а га ошириш на и аси а 2012 и нинг 1 ян ари ҳо а ига 49,99 н. о . аб ағ а б э и и, ш н ан 26,9 н. о ари Осиё араққиё бан ининг аб ағ ари б са, 23,1 н. о . бошқа онор арнинг аб ағ ари ир.
Саноа соҳаси а и и бизнес с б е арининг аҳа ия ини ошириш ҳа а и и а ашқи бозор арга юқори а абга а об бера иган аҳс о арни е азиб беришга қара и ган ора ар. Ўзбе ис он Респ б и аси Прези ен ининг 2011 и 12 а аги ПҚ-1529-сон и «Та бир ор и с б е арини аш и э иш а а а р ха и ан азиш ар ибини яна а а о и аш ириш ора- а бир ари ғриси а»ги қарори би ан саноа нинг 44 а соҳаси а и и орхона ар н хо и арнинг и и р а а сони 50 иши ан 100 ишига а па ири и; ган а р а и и бизнес соҳаси а 1820 иш аб иқариш об е ари, ш а ан енги саноа а – 322 а, қ ри иш аҳс о ари иш аб иқариш а – 534 а, ар -по абза соҳаси а – 35 а, озиқ-о қа саноа и а – 929 а орхона ишга шири и; за она и ини ехно огия арни а б э ган ҳо а қиш оқ х а иги аҳс о арини қа а иш аш соҳаси а 210 янги и и иш аб иқариш ар аш и э и и, ш а а ан г ш ни қа а иш аш соҳаси а – 76 а, с ни қа а иш аш соҳаси а – 88 а а е а а сабза о ни қа а иш аш соҳаси а – 46 а. 500 га яқин и и а бир ор и с б е ари ҳа а 300 фер ер х а и ари а и ари иш иро э иш и; и и бизнес а х с си а бир ор и с б е ари о они ан а а га ошири иши ин б ган 50 а, ш а ан саноа соҳаси а - 19 а, қиш оқ х а иги а - 31 а инно ацияга асос анган ехно огия ар ҳа а о иҳа ар р ха и ша ан ири и; инно ацияга асос анган аҳс о арни иш аб иқариш б и а а и қи а и 2,1 р . с б ган 112 а шар но а ар и зо ан и.
Ки и бизнес а х с си а бир ор и с б е арига з аҳс о ини э спор га на ириш н а ашиш ора- а бир ари. Ўзбе ис он Респ б и аси Прези ен ининг 2011 и 24 а г с аги ПФ-4354-сон и “Ки и бизнес а х с си а бир ор и ни яна а ри о ан ириш н қ а ишби ар он и ҳи ини ша ан иришга оир қ ши а ора а бир ар ғриси а ги фар они би ан и и бизнес а х с си а бир ор и с б е ари аҳс о арини э спор қи иш б и а «Ўз а бир орэ спор » их исос аш ири ган ашқи са о о паниясини аш и э и и. 2011 и а аз р о пания ёр а и а 37,9 н. о ар и аҳс о э спор қи ин и. Вазир ар Маҳ а асининг 2011 и 28 апре аги 122-сон и “Сер ифи а аш ириш ар ибо арини а сифа ене ен и изи арини ори э ишни а о и аш иришга оир қ ши а ора- а бир ар ғриси а ги қарорга биноан: иш аб иқар и ар о они ан со и ган сер ифи а аш ири ган аҳс о ҳа и ан офиқ и бе ги ари ан фо а анган и н сер ифи а аш ириш орган арига ои и ицензия а ра а арини аш бе ор қи ин и; э спор га н иш аб иқари а иган аҳс о ар их иёри ра иш а сер ифи а аш ири а и; иш аб иқари аё ган аҳс о арнинг а ри р арини сер ифи а аш иришнинг а қи иш ар иби ори э и и; е ан е ири аё ган ехно оги с на ар а арнинг қис арини сер ифи а аш ириш ар иби хори и а а а арнинг а ре и ация қи инган сер ифи а аш ириш органи о они ан бери ган офиқ и сер ифи а арини ан о иш и би ан со а аш ири и; «Ўзс ан ар » аген игининг аҳс о арни э спор қи ишга а ашиш бюроси аш и э и и ҳа а иш аб иқар и арга с ан ар ар, сер ифи а аш ириш, ёр иқ аш, қа оқ аш а бошқа пара е р ар б и а ха қаро а а а а араро а аб ар юзаси ан беп онс ь ация хиз а ари рса иш нинг асоси азифаси сифа и а бе ги ан и.
Ма а а и из и и бизнес с б е ари ҳа а хори и о пания ар р аси а заро ҳа ор и ни га қ иш б и а а а га ошири ган иш ар. Ма а зия а а ининг э ихонаси би ан ҳа ор и а Ўзбе ис он ишби ар он оираси а и арининг (10 иши) К а а-Л п р шаҳрига ашрифи аш и э и и. Ташриф а о и а «По изахон» ХҚ (Ўзбе ис он) ҳа а «Safari Office System Sdn.Bhd», «Amigatech SDN BHD» (Ма а зия) о пания ари р аси а ебе иш аб иқариш б и а қ ш а орхона о ишга е ишию о ин и; Хораз , Ан и он, Фарғона, Тош ен и оя и а Тош ен шаҳри а фао ия юри и орхона а и ари (3 иши) 2011 и нинг 20-28 ию н ари «Librantom 2011» Ха қаро қиш оқ х а иги а ор а и и ргаз аси а қа нашиш и, ш нинг е 22 ию ни Бе ьгия, Франция, Гер ания, Го ан ия ишби ар он оира а и ари би ан заро ҳа ор и б и а зо ара о иб бориш и; Хори и бозор арга янги е иш ири ган е а а сабза о аҳс о ари э спор ини га қ иш ақса и а, 2011 и нинг 5-9 сен ябр н ари а бир ор и с б е арининг «Asia Fruit Logistica» Ҳа қаро ргаз аси а (Гон онг, Хи о ) иш иро и а ин ан и; За она и ехно оги с на ар со иб о иш ис аги а б ган а бир ор арга а ашиш ақса и а, 2011 ининг 22-29 сен ябр н ари Б хоро а Хораз и оя ари енги саноа о пания ари а и арининг (14 иши) «ITMA-2011» Ха қаро енги саноа ргаз аси а иш иро и а ин ан и.
Та ир ор и соҳаси а а р арни а ёр аш, қа а а ёр аш а ар а а асини ошириш ҳа а и и бизнес с б е арига ас аҳа хиз а арини рса ишга қара и ган ора- а бир ар. Қарши а Тош ен шаҳар ари а Ёш а бир ор ар фор ари ази иб, ар а 500 га яқин а бир ор ар, бизнес- ренер ар ҳа а а бир ор и ри о и н ас б ган а а бошқар и а аҳа и ҳо и ия орган ари а и ари иш иро э иш и. Та бир ар а “Ҳ ар а а бир ор и ни ри о ан ириш а о ари а ис иқбо ари а “Ёш а бир ор арга ре и ар а ра иш а арни со иққа ор иш а з ари а еба ар ази и. Со иқ а а е ияси а со иқ ас аҳа иси сер ифи а ини о иш ис аги а б ган шахс ар н қ рс ари аш и э и и.

10-расм. Ўзбекистонда кичик бизнес субьектларини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш шакллари²⁰

2011 и а а бир ор и с б е арига со иқ ас аҳа и бериш хиз а ини рса иш б и а 26 а ҳа а 27 а баҳо аш хиз а арини рса и ассаса ар аш и э и и. “Ка о о ЁИҲнинг ҳ и а аҳа и б ин а ари ҳ з ри а Кре и аб ағ арини о иш а ёш арнинг а бир ор и фао ия ини р ха га о иш н ера и ҳ а арни а ёр аш, ёш ар а а бир ор и ни а арини ша ан ириш н қ рс арини аш и аш иришга қара и ган 20 а “Ёш а бир ор ас аҳа ар аз ари аш и э и и. Ха қаро аш и о ар, а а и ора ари а х с си се ор а и ари иш иро и а ази ган иғи иш я н арига ра 2011-2013 и ар а а а га ошири иши назар а и ган “Ўзбе ис он Бизнес фор и – 2 босқи о иҳасининг ҳ а ари ас иқ ан и. Ло иҳанинг асоси на иш ари бизнесга а ашиш ҳа а барқарор бизнес о иҳа арини а а га оширишга а ашиш ир. Ш ни а оҳи а а и аш оиз и, б г нги н а фао ия юри и и и орхона ар фао ия ини ри о ан иришнинг а а аги ҳо а и 10 - рас а а сиф анган. Ж а ан, и и бизнес зи а арининг о и - ехни а асосини барпо э иш, арга а ашиш, ашқи иқ исо и фао ия ини ю са ириш, и и ои - р ҳи иҳа ан қ аб-қ а аш, и и бизнес с бье ари с ғ р а изи и, зар ри ахборо ар би ан а ин аш, ашқи иқ исо и фао ия ини ю са ириш аби ша ари а .