Ўзсср олий ва ўрта махсус таълим министрлиги


Вавилон олнмларининг асосий фаолияти математик жадваллар»


bet4/186
Sana19.02.2022
Hajmi
#458735
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   186
Bog'liq
Hisoblash metodlari. 1-qism (M.Isroilov)

Вавилон олнмларининг асосий фаолияти математик жадваллар»
тузишдан иборат бўлган. Шу жадваллардан бизгача етиб келган-
ларидан бири милоддан 2000 йил аввал тузилган бўлиб, унда 1 дан;
60 гача бўлган сонларнинг квадратлари келтирилган. Милоддан:
аввалги 747-йилда тузилган бошқа бир жадвалда Ой ва Қуёш-
нинг тутилиш вақтлари келтирилган. 
Қадимий мисрликлар ҳамг
фаол ҳисобчилар бўлганлар. Улар мураккаб (аликвота ёки Миср>
касрлари деб аталувчи) касрларни сурати бирга тенг бўлган оддиш
касрлар йиғиндиси (масалан: уу == 
+ уу +
шаклида ифодалов-
чи жадваллар тузишган ва чизиқли бўлмаган алгебраик тенглама-
ларни ечиш учун ватарлар усулини яратишган. Грек математикларига?
келсак, милоддан аввал 220- йиллар атрофида Архимед 
т
.
сони учуж
З ^ с ^ с З у тенгсизликни кўрсатди. Героннинг милоддан аввал-
ги 100-йиллар атрофида ушбу 
\ / (Г~ -к -( х п~1-— )
 
итерацион ме-
тоддан фойдаланганлиги маълум. Диофант 111 асрда аниқмас тенг-
ламаларни ечишдан ташқари квадрат тенгламаларни сонли ечшж
усулини яратган.
IX асрда яшаган буюк ўзбек математиги Муҳаммад ибн Мусо*
ал-Хоразмий ҳисоблаш методларини яратишга катта ҳисса қўшгаи_.
Ал-Хоразмий 
т
 « 3,1416 қийматии аниқлади, математик жадвал—
ларни тузишда фаол қатнашди. Абулвафо ал-Бузжоний 9 6 0 -йилда

Сч.
синуслар жадвалини ҳисоблаш методнни ишлаб чиқди ва з т
нинг қийматини тўққизта ишончли рақами билан берди. Бундаш
ташқари, у „1§“ функциясидан фойдаланди ва унинг қийматларш
жадвалини тузди. XVII асрда инглиз математиги Ж . Непер (1614.,.

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   186




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish