1. Aminokislotalarning umumiy tuzilish xususiyatlari

Polar bo'lmagan AKR: alifatik uglevodorod zanjiriga ega bo'lgan radikallar (ala, val, ley, izo, pro va meth radikallari) va aromatik halqalar (fen va tri radikallari).
Qutbsiz zaryadsiz AKR: bu radikallar hidrofobik radikallardan yaxshiroq, suvda eriydi, tk. ular suv bilan vodorod aloqalarini hosil qiluvchi qutbli funktsional guruhlarni o'z ichiga oladi. Bularga gidroksil guruhlarga ega bo'lgan ser, tre va tir, tarkibida amid guruhlari bo'lgan asn va hln va tiol guruhi bilan cis kiradi.
Sistein va tirozin o'z ichiga tiol va gidroksil guruhlarini o'z ichiga oladi, ular H + hosil bo'lishi bilan ajralib chiqishga qodir, ammo hujayralarda saqlanadigan pH 7,0 ga yaqin, bu guruhlar deyarli ajralib chiqmaydi.
Polar manfiy zaryadlangan AKR: haqida radikalda qo'shimcha karboksil guruhiga ega bo'lgan asn va hln aminokislotalarini o'z ichiga oladi, ular taxminan 7,0 pH da dissotsilanadi va COO - va H + hosil qiladi. Shuning uchun bu aminokislotalarning radikallari anionlardir. Glutamik va aspartik kislotalarning ionlangan shakllari mos ravishda glutamat va aspartat deb ataladi.
Polar musbat zaryadlangan AKR:
a-aminokislotalar peptid bog'lari orqali bir-biri bilan kovalent bog'lanishi mumkin. Bir aminokislotaning a-karboksil guruhi va boshqasining a-amino guruhi o'rtasida peptid bog'lanish hosil bo'ladi, ya'ni. amid bog‘idir. Bunday holda, suv molekulasi bo'linadi.
1. Peptidning tuzilishi. Peptidlardagi aminokislotalar soni juda katta farq qilishi mumkin. 10 tagacha aminokislotalarni o'z ichiga olgan peptidlar deyiladi oligopeptidlar. Ko'pincha bunday molekulalarning nomi oligopeptidni tashkil etuvchi aminokislotalarning sonini ko'rsatadi: tripeptid, pentapeptid, okgapeptid va boshqalar.
10 dan ortiq aminokislotalarni o'z ichiga olgan peptidlar deyiladi "polipeptidlar" va 50 dan ortiq aminokislota qoldiqlaridan tashkil topgan polipeptidlar odatda oqsillar deb ataladi. Biroq, bu nomlar o'zboshimchalik bilan bo'ladi, chunki "oqsil" atamasi ko'pincha 50 dan kam aminokislota qoldiqlarini o'z ichiga olgan polipeptidga murojaat qilish uchun ishlatiladi. Masalan, 29 ta aminokislotadan tashkil topgan glyukagon gormoni oqsil gormoni deyiladi.
Oqsillarni tashkil etuvchi aminokislota monomerlari deyiladi "aminokislota qoldiqlari". Erkin amino guruhiga ega bo'lgan aminokislota qoldig'i N-terminal deb ataladi va chap tomonda, erkin a-karboksil guruhi bo'lgan esa C-terminal deb ataladi va o'ng tomonda yoziladi. Peptidlar N-terminusdan yoziladi va o'qiladi. -NH-CH-CO-polipeptid zanjiridagi takrorlanuvchi atomlar zanjiri deyiladi "peptid magistral".
Polipeptidni nomlashda aminokislota qoldiqlarining qisqartirilgan nomiga -il qo'shimchasi qo'shiladi, C-uchun aminokislotadan tashqari. Masalan, Ser-Gly-Pro-Ala tetrapeptid serilglisilprolilalanin sifatida o'qiladi.
Prolinning imino guruhidan hosil bo'lgan peptid bog'i boshqa peptid bog'lardan farq qiladi, chunki peptid guruhining azot atomi vodorod bilan emas, balki radikal bilan bog'langan.
Peptidlar aminokislotalarning tarkibi, aminokislotalarning soni va tartibida farqlanadi
3 Oqsillarning birlamchi tuzilishi. Peptid bog`, uning xarakteristikalari (kuchlilik, ko`plik, koplanarlik, sis-, trans-izomerlik). Oqsillarning normal ishlashi uchun birlamchi strukturaning ahamiyati (gemoglobin S misolida).