1-Ma’ruza “Texnik tizimlarda axborot texnologiyalari” fanining predmeti va vazifalari. Raqamli iqtisodiyot. Reja

Raqamli iqtisodiyot – bu noldan boshlab yaratilishi lozim bo’lgan qandaydir boshqacha iqtisodiyot emas. Bu yangi texnologiyalar, platformalar va biznes modellari yaratish va ularni kundalik xayotga joriy etish orqali mavjud iqtisodiyotni yangicha tizimga ko’chirish deganidir.

Belgilari:

• 
  yuqori darajada avtomatlashtirilganlik;
  
• 
  elektron xujjat almashinuvi;
  
• 
  buxgalterlik va boshqaruv tizimlarining elektron integrastiyalashuvi;
  
• 
  ma’lumotlar elektron bazalari;
  
• 
  CRM (mijozlar bilan o’zaro munosabat tizimi) mavjudligi;
  
• 
  korporativ tarmoqlar.
  

Qulayliklari:

1. To’lovlar uchun xarajatlar kamayadi (masalan, bankka borish uchun yo’lkira va boshqa resurslar tejaladi).

2. Tovarlar va xizmatlar xaqida ko’proq va tezroq ma’lumot olinadi.

3. Raqamli dunyodagi tovar va xizmatlarning jaxon bozoriga chiqish imkoniyatlari katta.

4. Iste’molchi fikrini tez olish xisobiga tovar va xizmatlar jadal takomillashtiriladi.

5. Tezroq, sifatliroq, qulayroq.

Raqamli iqtisodiyot insonlarning turmush darajasini sezilarli darajada oshiradi, bu uning asosiy foydasidir.

Davlatning raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yo’lini tanlaganligi axborot texnologiyalari soxasida va umuman, elektron xujjatlar aylanmasi soxasida yangi yo’nalishlar ochib beradi. “Raqamli texnologiyalar” tomon burilishga butun jaxon internet tarmog’i va sifatli aloqaning rivojlanishi sababchi bo’ldi.

Raqamli iqtisodiyotning zamonaviy ko‘rinishi sifatida mobil to‘lov tizimlarini ko‘rsatish mumkin. Bunda hammamizga ma’lumki, mijozlarning smartfonlari bankdagi hisob raqamlarga bog‘langan bo‘ladi. Bu esa mijozlarga onlayn xaridlarni amalga oshirish, mobil qurilmalar yordamida pul mablag‘larini erkin o‘tkazish imkonini beradi.

To‘lov tizimlari va bank axborot tizimlari raqamli aktivlardan keng foydalanadi. Raqamli aktivlarning asosiy komponentlari sifatida intellektual mulk ob’yektlari hisoblanadi. Intellektual faoliyat natijalariga egalik huquqiga faqatgina kompaniya ega bo‘ladi. Bunday aktivlarga misol qilib, ixtiro patentlar, kompyuter dasturlariga mutlaq huquq va ma’lumotlar bazasini keltirish mumkin.