1-modul. Hayot faoliyati xavfsizligining nazariy asoslari 1-mavzu. “Hayot faoliyati xavfsizligi” faniga kirish

1-MODUL. HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGINING NAZARIY ASOSLARI
1-MAVZU. “HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI” FANIGA KIRISH

Asosiy savollar:

1. 
   Hayot faoliyati xavfsizligi haqida asosiy tushunchalari, terminlari va huquqiy asoslari.
   
2. 
   Hayot faoliyati xavfsizligining ta’minlash.
   
3. 
   Faoliyati xavfsizligining nazariy asoslari.
   
4. 
   Hayot faoliyati xavfsizligi tarkibiy qismlari va ularning tekshirish ob’ektlari.
   

1. 
   Hayot faoliyati xavfsizligi haqida asosiy tushunchalari, terminlari va huquqiy asoslari.
   

Xozirgi zamonda odamzot o‘zi ixtiro etgan ba’zi kashfiyotlar oqibatida sodir bo‘layetgan xavfli omillardan o‘zi jabrlanayapti. Masalan, Rossiyada YTF- avtofojialarda xaryili 30 ming, O‘zbekistanda 2-2,5 ming odam xalok bo‘layapti, ishlab chiqarishda minglab odamlar o‘lmoqda va nogiron bo‘lib qolmoqdalar.
Inson xayotining xavfsizligi qadim zamonlarda xam buyuk olimlarning diqqat e’tiborini tortib kelgan.
GIPPOKRAT – Y.e.o.V asrda, ARISTOTEL – Y.e.o.IV asrda, ABU ALI IBN SINO X-XI asrlarda (980-1037g) ilmiy kitoblarida mehnat sharoitida va xayotiy faoliyatida sodir bo‘ladigan xavfli omillar va ulardan muhofazalanish yo‘llarini usha zamon talabi doirasida ochib berganlar. ABU ALI IBN SINO o‘zining «TIB QONUNLARI” da “Gigiyena” fanini nazariy asosini yaratib berdi. I tomida dunyoda birinchi bo‘lib inson tanasining anatomik to‘zilishini kartasini yaratdi va xarxil kasalliklarni oldini olish borasida muolaja tavsiyalarini berib ko‘plab odamlarni bevaqt o‘limdan asrab qolishga muvaffaq bo‘ldi.
ABU ALI IBN SINO dunyoda birinchi bo‘lib inson tanasidagi illatni jarroxlik yo‘li bilan bartaraf etishni amalda isbotladi. Buyrakdagi toshni oldi, neyro jarroxlikka asos soldi. Atrof muxitni va mehnat sharoiti omillarini xamda ovqatlanish qoidalarini inson salomatligiga ta’sirini aniqlab «SANITARIYA» faniga poydevor qurib ketdi. M.Lomonosov XVIII asrda tog‘-kon qozilma ishlarida mehnat xavfsizligi qoidalarini asoslab berdi.