13-mavzu. Meda kasalliklarining ratsional farmakoterapiyasi Reja

Tashxis qo‘yishda asosan oshqozonga zond yuborish va oshqozon shirasini, tezakni tekshirish va patalogoanatomik tekshirish natijalariga asoslanadi.
Davolash. Kasal hayvonlar tinch joyga alohida ajratilib, stress omillar yo‘qotiladi, hayvonning turiga ko‘ra parhez oziqlantirish tavsiya etiladi. Bunda oshqozon shirasi va oshqozonning sekretsiyasini kuchaytiruvchi va muhit kislotaligini oshiruvchi oziqalar berilmaydi. Davolash tartibini tuzishda og‘riq qoldiruvchi, antatsid, yaralarga qarshi, antimikrob, antigistamin ta’sirga ega va talab etilganda burushtiruvchi hamda qon ketishini to‘xtatuvchi dorilar tanlanadi.
Qoramolar xuddi sekretsiyani kuchayishi bilan o‘tadigan abomazitni davolashdagidek tartibda davolanadi. Buzoqlarga yog‘i olinmagan sut, yumshoq pichan, o‘t unlari, tuxum oqsili yoki kraxmal beriladi. Katta yoshdagi hayvonlarga esa teri ostiga atropin, og‘iz orqali magniy sulfat, kalsiy karbonat (bo‘r) beriladi.
Cho‘chqalarda oshqozon yarasi xuddi giperatsid gastritni davolashdagidek tartibda davolanadi. Oshqozondan qon ketishi kuzatilganda og‘iz orqali yoki muskul orasiga vikasol (1%-li eritma holida) 0,001-0,003 g dozada, kuniga 2 marta 5 kun davomida yuboriladi.
Profilaktikasi. Birinchi navbatda oshqozon yarasiga sabab bo‘ladigan omillar va stress ta’sirotlar yo‘qotiladi. Hayvonlarning yoshini e’tiborga olgan holda optimal oziqlantirish rejimi joriy qilinadi. Buzoqlar sut davridan dag‘al oziqalar bilan boqishga asta-sekinlik bilan o‘tkaziladi. Cho‘chqalar uchun omixta emlar tarkibidagi makka doni 30-40 foyizdan oshmasligi lozim.
Gastroenterit (Gastroenteritis, Abomasoenteritis) - me’da (shirdon) va ingichka ichaklarning asosan o‘tkir kechuvchi yallig‘lanishi bo‘lib, hazm jarayonlari va immun javobning buzilishlari, organizm intoksikatsiyasi bilan xarakterlanadi. Ba’zi paytlarda kasallik 80-100% hayvonlarda kuzatilishi mumkin. Oshqozon va ichaklar devorining barcha qavatlari va hatto zardob qavatning yallig‘lanishi kasallikning juda og‘ir o‘tishi bilan xarakterlanadi va hayvonlar orasida katta chiqimga sabab bo‘ladi. Birlamchi va ikkilamchi, yuzaki va chuqur, o‘choqli va diffuz, zardobli, kataral, gemorragik, fibrinoz, yiringli, ba’zan o‘choqli-alterativ gastroenteritlar farqlanadi.