14-mavzu narx va uning shakllanishi

2. Iste’molchi budjeti, uning cheklanganligi va omillari

Iste’molchi xulqini tahlil qilishning asosiy das­ta­gi bo‘lib farqsiz egri chizig‘i xizmat qiladi. Farqsizlik egri chizig‘i iste’molchi uchun A va B tovarlarning u yoki bu tengqiymatli to‘plamini aks ettiruvchi nuqtalarninggeometrik joylashishidir.

Farqsizlik egri chizig‘i tegishli nuqtalarga mos ke­luv­chi ikki tovarning barcha to‘plami (muqobil variant­lari) iste’­molchi uchun bir xil nafli. Shu sababli, iste’molchi ularning bir to‘plamdan boshqasiga oson o‘tishi mumkin.

Farqsizlik egri chizig‘i ehtiyojlarni bir xil darajada qondi­rilishini ta’minlovchi iste’mol tovarlari to‘plam­lari yig‘indisini namoyon etadi.

Ya’ni iste’molchi uchun farqsizlik egri chizig‘ida joylash­gan tovarlar to‘plamini tanlashda farq mavjud bo‘lmaydi⁶⁴.

Shunday qilib, iste’molchi xatti-harakatini tushunishda iste’molchi budjetining cheklanganligi muhim ahamiyat kasb etadi. Budjet cheklanganligi iste’molchining muayyan pul daromadlari mavjudligi sharoitida narxlarning muayyan daraja­sida u yoki bu turdagi tovarlarning ma’lum cheklangan miqdorini sotib olish imko­niyati orqali ifodalanadi⁶⁹.