2-mavzu: texnik vositalar va ularning rivojlanib borish tendensiyalari. Reja

SICHQONCHA

“Sichqoncha”, odatda, ikki yoki uch klavishli bo’ladi: chap, o’ng va o’rta. Chap va o’ng klavishlar dastur asosida almashtirilishi mumkin. Odatda, chap klavish yordamida asosiy amallar(ajratish, surish, bajarish va h.k) bajariladi. O’ng klavish kontekst menyu deb ataluvchi amallarni bajarish uchun xizmat qiladi. Kontekst menyuning vazifasi joriy holatda u yoki bu amalni tezroq bajarish bilan bog’liq. O’rta klavish hozirda, hususan, varaqlash maqsadlari uchun qulay.

Shaxsiy kompyuterlarning asisiy qurilmalari.


MONITOR (displey) kompyuterda matn va grafik ma’lumotlarni tasvirlash(ko’rish) uchun xizmat qiladi. Garchand tashqi ko’rinishidan u televizorga o’xshab ketsada, ular bajaradigan ishlari bilan keskin farq qiladilar. Monitorlar rangli va rangsiz bo’ladi. Kompyuter tarqatadigan nur umuman aytganda zararli, shuning uchun ham ba’zi kompyuterlarda past radiatsiya (Low radiation) so’zlarini uchratish mumkin. Lekin ularning inson organizmiga ta’siri tobora kamayib boradigan rusumlari yartilmoqda. Buning misoli keyingi yillarda chiqarilgan 17-21 duymli SVGA(super video graphic adapter-katta video grafik adapter) monitorlarda nurlarning ta’sirini ancha kamaytirishga erishilganligini aytib o’tish mumkin. Monitorning asosiy harrakteristikalaridan biri uning tasvirlash qobiliyatidir. Tasvirlash qobiliyati ekranning gorizontali va vertikalidagi nuqtalar soni bilan beriladi. Masalan 14 duymli monitorda tasvirlash qobiliyati 800x600,15 duymli monitarda 1024x768,17 duymli monitorda 1280x1024 va 21 duymli monitorda esa 1600x1200. Bundan tashqari,monitor yana bir xususiyati tasvirlarni hosil qiluvchi piksellar(nuqtalar) o’lchovining katta-kichikligidir. Tasvirlash qoiliyati 800x600 ga teng bo’lgan teng bo’lgan monitorlarda yaxshi tasvir piksel 0.31 mm ga,1024-768 ga teng bo’lgan esa piksel 0,28 yoki 0,25 ga teng bo’lishi kerak. Monitorning tez ishlashi uchun uning ada’treriga bog’liq bo’ladi.Matn rejimida monitorlar nisbatan tez ishlasada, grafik rejimda u sekinroq ishlaydi. Uning tezligini oshirish yo’llari ham mavjud.