2 Plazmadiofora paraziti Xulosa. Foydalanilgan adabiyotlar. Kirish Mavzuning dolzarbligi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI


Tabiiy fanlar fakulteti Biologiya yo’nalishi
215 - guruh talabasi Boltaboyeva Sanobarning
“Biologiya” fanidan
KURS ISHI
Mavzu: Shilimshiqlar bo‘limi.

Topshirdi: Boltaboyeva S.

Qabul qildi: Igamova A.
Urganch 2022

Mundarija

Kirish.
I-Bob. Adabiyotlar sharxi.
II-Bob. Asosiy qism.
2.1. Miksomitsetlar tuzilishi
2.2. Miksoamyoba bajaradigan vazifa
2.3. Plazmadiofora paraziti
Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar.

Kirish
Mavzuning dolzarbligi: Vegetativ holatda shilimshiqlar o'simlik to'qimalarda parazit, ya’ni tayyor organik modda, saprofit - chirindi hisobiga hayot kechiradi. Bular substratda ko‘p yadroli plazmodiy ko'rinishda bo'ladi. Plazmodiy ko'payib, so'ng sporaga aylanuvchi alohida bir yadroli qismlarga ajraladi. Sporalar glikogen bilan to'ladi va po'st bilan o'ralib qishlaydi. Qulay sharoit vujudga kelishi bilan, sporalar bir xivchinli zoosporalarga, keyin miksoamyobaga aylanadi. Miksoamyobalaming po‘sti bo'lmaydi, ular jufit-juft bo‘lib qo'shilib ko'payadi, so'ngra yolg'on oyoqlari bilan sudralib, plazmodiy hosil qiladi.
Mavzuning maqsadi: Kasallangan karam ildizining ko'ndalang kesigidan tayyorlangan preparat mikroskopda qaraladi. Bunda mikroskopning kichik obyektivi orqali ildizning parenxima hujayralari va ulami to'ldirib turgan sporalar aniqlanadi. Mikroskopning katta obyektivi orqali po'stdagi sporalar aniqlanadi. Agarda fiksatsiya qilingan karam ildizi bo'lmasa, talabalarning o'zi kesik tayyorlab, mikroskopda kuzatadilar.
• Mavzuning vazifasi: Erkin yashovchi shilimshiq mog'orlarning taxminan 600 turi mavjud. Endi ular iste'molchi-parchalovchi protistlar yoki protistan zamburug'lari deb hisoblanadilar.
• Ular asosan nam joylarda joylashgan.
• Ularni miksamoeba deb ham atashadi, chunki ularning talluslari amyobaga o'xshaydi.
• Ularning butun tallus tanasi reproduktiv tanaga aylandi, shuning uchun ular golokarpikdir.
• Ular jinsiy va aseksual ko'payish usullariga rioya qilishadi. Ular o'zlarining aseksual usulini bo'linish yoki kistalar va jinsiy zoosporlar orqali amalga oshirdilar.
• Shilimshiq mog'or tallusining ikki xil shakli mavjud, masalan, hujayrasiz shilimshiq mog'or (plazmodiy) va hujayrali shilimshiq mog'or (psevdoplazmodium).
• Ko'p yadroli protoplazmaning devorsiz massasi plazmodiy deb ataladi, masalan: Fizarum, Didimiy, Fuligo va boshqalar. Yetuklik davrida ular kapillitiyni hosil qiladi, bu sporalar va protoplazmatik iplar tarmog'i bilan ishlov berilgan poyali sporangiyadir.
• Alohida amoeboid hujayralar yig'indisi psevdo plazmodiy deb nomlanadi. Misol: Dictyostelium.
Kasallangan karam ildizining ko'ndalang kesigidan tayyorlangan preparat mikroskopda qaraladi. Bunda mikroskopning kichik obyektivi orqali ildizning parenxima hujayralari va ulami to'ldirib turgan sporalar aniqlanadi. Mikroskopning katta obyektivi orqali po'stdagi sporalar aniqlanadi. Agarda fiksatsiya qilingan karam ildizi bo'lmasa, talabalarning o'zi kesik tayyorlab, mikroskopda kuzatadilar.
Zamburug‘lar tallomi mitseliy deb ataladigan vegetativ tanaga ega bo‘lib, ular ingichka shoxlangan ipchalar - gifalardan iborat. Gifalar ichida to‘siqlar bo‘lmasa (yaxlit bo‘lsa), ular hujayrasiz tuzilishga ega bo‘lib, tuban zamburug‘larga xosdir. Agar gifalar - ipchalari to‘siqlar vositasida bo‘lingan bo'lsa, ular yuksak zamburug* larga xos bo‘ladi. Hujayra sitoplazmaga va bir yoki bir nechta mag‘izga (yadroga) ega. Plastidlar yo‘q. Zaxira modda sifatida glikogen uglevod yoki yog‘ to'planadi, kraxmal hech qachon hosil bo'lmaydi. Zamburug‘lar geterotrof organizmlar bo'lib, ulaming saprofit, shuningdek, parazit vakillari ham mavjud. Vegetativ ko‘payish mitseliy bo'laklari, xlamidosporalar yoki kurtaklanish asosida boradi. Jinssiz ko'payish esa zoosporalar, sporangiosporalar, konidiylar vositasida boradi. Jinsiy jarayon esa xilma-xil shaklda - izogamiya, geterogamiya, oogamiya tipida bo'lishi mumkin