3- tajriba ishi oqim harakat tartibini o’rganish. Reynolds sonini aniqlash asosida oqim tartibini o’rganish. Ishning maqsadi

1....10-pezometrik quvurchalarning tartib raqami.
2-rasm.Keskin kengayishdagi qarshilikning konstruktiv o‘lchamlari.

11 rezina shlanglar orqali pzometrlarni ulash amalga oshiriladi.
9 quvur orqali barcha tekshiriladigan quvurlardagi suyuqlik o‘lchov sig‘imiga kuyiladi. Ishchi suyuqlikni sig‘imdan oqishini V jo‘mrak orqali amalga oshiriladi. Naporli sig‘imning old qismi shaffof devor bilan yopilgan tufayli suvning sathini kuzatish mumkin.
Panel 18 da pzometrik naychalar 15 joylashgan bo‘lib ular orqali mahalliy naporning yo‘qolishi aniqlanadi:
1-2 – quvur uzunligi bo‘yicha (13)
2-3 180⁰ ga qayrilgan tirsak bo‘yicha (2x90⁰) , (14)
4-7 keskin kengayishi tufayli (2 rasmga qarang)
3-6 quvurdagi difragma bo‘yicha 3-4 rasm(12)
4-5 – faqat diafragma bo‘yicha
Shuningdek qurilmadan foydalangan holda quvurning boshqa kesimlaridagi naporning yo‘qotilishini o‘sha yerda o‘rnatilgan pezometr orqali aniqlash mumkin.
Qurilmaning boshqarish organlari
Qurilmaning barcha boshqarish organlari qurilma umumiy ko‘rinishida ko‘rsatilgan 3-rasm.

3-rasm. Qurilmaning umumiy ko‘rinishi.
1-nasos va boshqalarni energiya manbaiga ulovchi o‘chirib yondirgich
2-xabarchi (signal) lampasi
3 – suyuqlik oqimini boshqaradigan muruvvat
4- tekshiriladigan quvurdan suyuqlikning bo‘shatilishini boshqaradigan muruvvat.
5- o‘lchov sig‘imidan suyuqlikni bo‘shatish jo‘mraki
6-Asosiy sig‘imdagi (bak) suvni quyish jo‘mraki
7 – quvurchadagi suvni to‘kish muruvvati
8 – asosiy sig‘imdagi suv sathini nazoratlash oynasi
Xavfsizlikni ta’minlash choralari.
1. GD 5 qurilmasi va ushbu qo‘llanma bilan tanish bo‘lmagan shaxslar qurilmada ishlashiga ruxsat etilmaydi.
2. Qurilma yig‘ilgandan so‘ng quyidagilarni tekshiring:
- yer bilan ulanganini ishonchliligi
- ochiq simlarning yo‘qligi
Barcha kamchiliklar bartaraf etilganidan so‘ng qurilma ishga tushiriladi.
3. Qurilmada ishlamaydigan shaxslarga dastaklar va muruvvatlarni burish qat’iyan man etiladi.
4. Elektr apparatlarni elektr manbadan o‘chirilgandan keyin ta’mirlanadi.
5. Qurilmani ishlatishda texnika xavfsizligi va yong‘inga qarshi xavfsizliklik hamda ishlab chiqarish sanitariyasi qoidalarga shuningdek o‘quv dargohidagi barcha xavfsizlik qoidalariga amal qilgan holda olib boriladi.
6.. Ish joyi qurilish koidalari va normallarida ko‘rsatilgan miqdorda yoritilgan bo‘lishi kerak.
Umumiy ma’lumot
Real suyuqliklar harakatlanganda qarshilik kuchlari hosil bo‘ladi. Ularning harakati davomida ma’lum qism energiya ham sarflanadi.
Naporli quvurlarda qovushqoq suyuqliklar harakatida h_l uzunligi bo‘yicha energiyaning yo‘qotilishi Darsi Veysbax formulasi yordamida aniqlanadi:

Bu yerda λ - uzunlik bo‘yicha ishqalanish qarshiligi koeffitsienti (Darsi koeffitsienti)
L – quvur uzunligi
d – quvur diametri
– o‘rtacha tezlik
g – erkin tushish tezlanishi.
λ koeffitsienti trubaning diametri, g‘adir budurligi, suyuqlik qovushqoqligi va tezlik xarakteristikalariga bog‘liq bo‘lib, u o‘lchamsiz o‘zgaruvchan kattalikdir. Bunday xarakteristikalar λ kattaligiga trubada suyuqliklarning turlicha rejimini hosil qilishdan paydo bo‘ladi.
Agar bir diapazonda Reynolds soni λ ga ta’siri tezlik darajasiga bog‘liq bo‘lsa, boshqa diapazonlarda quvurning geometrik xarakteristikalari ko‘proq ta’sir ko‘rsatadi, ya’ni quvur diametri va ichki yuzasi g‘adir budurliklari (g‘adir – budurlikdagi cho‘qqichalar Δ - ga) kattaliklariga bog‘liq bo‘ladi.
Shu munosabatlar tufayli λ ning o‘zgarish qonuniyatini qarshilikning to‘rt ko‘rinishida farqlaydilar.