4. 1psi 21guruh talabasi Mehriddinova Marjonaning umumiy psixologiya fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

S.P.Kudryavseva tadqiqotida ilk o‘spirinning adabiy qobiliyati ikki tipga ajratiladi, ya’ni adabiy-tanqidiy tip va badiiy-ijodiy. Birinchi tipda badiiy asarlami tushunchalar asosida tahlil qilishning o‘sganligiga e’tibor qilinadi. Ikkinchi tipda adabiy asarlami o‘qish vaqtida va adabiy mavzuga bayon yozishda hayajonlanish, ijodiy yondashishga ahamiyat qaratiladi.V.A.Kruteskiy matematik qobiliyat tuzilishiga quyidagilarni kiritadi: 1) qobiliyatda bolalaming matematik materialni qabul qilish borasidagi qobiliyatiga matematik obyektlar, munosabat va amallami shakl holiga kelt nb idrok qilish matematik materialga o‘ziga xos “yig'ma” analitik-sintetik ishlov bensh qobiliyati qayd qilish lozim; 2) qobihyatli o‘quvchilaming fikrlashi quyidagilar bilan: a)miqdoriy va fazoviy munosabatlar, sonlar va belgilar simvohkasi sohalarida mantiqiy fikrlash qobiliyati;b) matematik materialni tez va keng umumlashtira olish; v) matematik mulohazalar jarayonida qisqacha aqliy xulosalar yordamida fikrlashga moyillik;g)fikrlash jarayonlarining mhoyatda moslashuvchan va harakatchanligi; d) yechishda ravshanlik, soddalik, ratsionallik va ixchamlikka mtilish 3) matematik axborotni xotirada saqlash va hokazo

Genetika jonli organizmlardagi nasldorlik va turlanishni oʻrganuvchi fandir. Hayvon va oʻsimliklarning baʼzi xususiyatlari nasldan naslga oʻtishi mumkinligi ibtidoiy jamiyat davridayoq maʼlum edi va bu bilimdan chorvachilik va dehqonchilikda tanlanma koʻpaytirish orqali qoʻllanilar edi. Biroq, zamonaviy genetika nasldorlik mexanizmlarini tushunadigan fan sifatida Gregor Mendel (19-asr) mehnatlaridan keyingina rivojlana boshladi.

Biogenetizm xulq rivojlanishini gentik moyillikning amalga oshishiga taqab, shaxsiyat faolligini inkor qilgani kabi, ijtimoiy genetika ham hamma narsani ijtimoiy muhitga taqab, shaxs faolligini inkor qildi. Psixologiyadagi biogenetik va ijtimoiy genetik yo’nalishlar XX asrning 30-yillaridayoq psixolog va pedagoglar uchun tanqid obyektiga aylanib qoldi. Na biogenetika va na ijtimoiy genetika bolaning psixik rivojlanish manbalari va mexanizmlari haqida to’g’ri va to’la tasavvur bera olmasdi. Bu vazifani pedologiya nomini olgan maxsus soha ham uddalay olmasligi ma’lum bo’ldi.

Irsiyat — organizmning oʻz belgilari va xususiyatlarini kelgusi avlodlarga oʻtkazish, yaʼni organizmlarning oʻziga oʻxshash nasllarni bun-yod etish xossasi. Irsiyat tufayli avlodlararo moddiy va funksional izchillik taʼmin etiladi. Irsiyat har xil turlarga mansub organizmlar belgi va xususi-yatlaridagi tafovutlarning avlodlar osha saklanib qolishini ham taʼminlaydi. Organizmlarning oʻzaro oʻxshashlik va qarindoshlik darajasiga bi-noan oila, urugʻ, tur kabi sistematik guruhlarga muayyan tartibda taqsimlanishining asosida ham Irsiyat yotadi.

E'tiboringiz uchun rahmat!