4-ish. Odam tanasining antropometrik (somatometrik) kо‘rsatkichlari

4-ish. Odam tanasining antropometrik (somatometrik) kо‘rsatkichlari

Ishning maqsadi: Odam tanasining antropometrik (somatometrik) kо‘rsatkichlari о‘rganish.
Ishning borishi:
1. Kо‘krak aylanasini va bо‘y uzunligini о‘lchash.
2. Bilak, son va toz aylanasini о‘lchash.
3. Baholash indekslari.
4. Egiluvchanlik va harakatchanlikni о‘lchash.
5. Bо‘g‘imlarda harakatchanlik (egiluvchanlik) darajasini baholash uchun testlar
6. Xulosa.
Kerakli jihozlar: santimetrli tasma, tana konstitusiyasiga oid rasm va plakatlar.
Jismoniy jihatdan rivojlanish darajasi morfologik va funksional belgilarni о‘lchash asosida, amalda foydalaniluvchi usullar ma’lumotlari umumiyligi bо‘yicha aniqlanadi. Bunda asosiy va qо‘shimcha antropometrik kо‘rsatkichlar mavjudligi qayd qilinadi.
Asosiy antropometrik kо‘rsatkichlar tarkibiga – bо‘y, tana vazni, kо‘krak qafasi aylanasi (maksimal darajada nafas olish holatida, tinch holatda va maksimal darajada nafas chiqarilgan holatda), qо‘l kaftlarining kuchi va asosiy kuch (bel muskullarining kuchi) kabilar kiritiladi. Bundan tashqari, jismoniy jihatdan rivojlanishning asosiy kо‘rsatkichlariga tananing «faol» va «nofaol» tо‘qimalari о‘rtasidagi nisbatning aniqlanishi (qotma tana, umumiy yog‘lar miqdori) va tananing boshqa kо‘rsatkichlari xam kiritiladi.
Qо‘shimcha antropometrik kо‘rsatkichlarga esa – о‘tirgan holatda bо‘y balandligi, bо‘yinning aylanasi, qorin о‘lchamlari, bel о‘lchami, son va boldir о‘lchamlari, yelka о‘lchami, kо‘krak qafasining sagittal va frontal diametri, qо‘l uzunligi va boshqalar kiritiladi. Shunday qilib, antropometriya usuli о‘z tarkibiga uzunlik, diametr, aylana va boshqa о‘lchamlarni о‘lchashni qamrab oladi.
Tik turgan holatda va о‘tirgan holatda bо‘yning uzunligi bо‘y о‘lchash moslamasi bilan aniqlanadi. Bо‘y uzunligini о‘lchash davomida mijoz vertikal joylashtirilgan ustunga orqasini tekizgan holatda joylashadi, oyoqlarining tovon qismi moslamaning quyi tag qismiga tegiziladi, shuningdek dumba sohasi va kuraklar о‘rtasidagi soha ham о‘lchash moslamasi ustuniga tegizilgan holatda bо‘lishi talab qilinadi. Asbobning о‘lchov moslamasi (planshet) bosh sohasiga tekkuniga qadar siljitiladi.
О‘tirgan holatda tana bо‘yini о‘lchashda maxsus skameykaga о‘tiriladi, vertikal holatda joylashtirilgan о‘lchov ustuniga dumba sohasi va kuraklar о‘rtasidagi soha tegiziladi.