5-laboratoriya ishi. Shovqin va kо‘rsatkichlarini aniqlash Ishdan maqsad

Shovqin yо‘nalishini о‘zgartirish. Shovqin chiqayotgan manba, agar biror bir tomonga yо‘naltirilgan bо‘lsa, uning qarama-qarshi tomonida tovushning bosim darajasi 10—15 dBgacha kamaytirish imkoniyati bor. Bu hodisani ba’zi shovqin tarqatuvchi qurilmalarni, shuningdeq sanoat korxonalarini loyihalash ishlarida shovqinga qarshi chora-tadbir sifatida foydalanish mumkin. Masalan, siqilgan gazlarni chiqarib yuboruvchi sistemalar, shamollatish va kompressorlarning chiqarish shaxtalari va h.qlar ma’lum yо‘nalishda yо‘naltirilgan bо‘lishi yaxshi natija beradi.
Bunda chiqarish trubalari albatta ish joylari va aholi yashash punktlaridan qarama-qarshi tomonga yо‘naltirilgan bо‘lishi zarur.
Sanoat korxonalari va sexlarini oqilona planlashtirish. Yuqorida kо‘rib о‘tilgan shovqin xususiyatlariga asosan, shovqin oralig‘i ortgan sari shovqin darajasi pasayishini kо‘rib о‘tgan ediq Ma’lum nuqtada shovqin darajasini pasaytirish uchun shovqin chiqaruvchi asbobni shu nuqtadan iloji boricha uzoqroq joylashtirish kerak
Shuning uchun sanoat korxonalarining loyihalarini tuzganda shovqin chiqaruvchi sex va uchastkalarni, shovqin ta’sir qilishi mumkin bо‘lgan uchastkalardan (masalan, aqliy mehnat bilan sho’g’ullanadigan laboratoriyalar, zavod boshqarmalari, konstruktorlik bо‘limlari) bir-ikki joyga jamlagan holda qarama-qarshi tomonga joylashtirish tavsiya etiladi. Agar sanoat korxonasi shahar chegarasida yoki aholi yashaydigan punktning о‘rtasida joylashgan bо‘lsa, unda shovqin chiqaruvchi mexanizmlarni sanoat korxonasining о‘rtasiga joylashtirish tavsiya etiladi.
Xonalarga akustik ishlov berish. Sanoat korxonalarida shovqin darajasini ortib ketishiga shovqinning biror bir tо‘siqqa, masalan, xonada devorlarga, shiftga urilib qaytishi natijasida tovush tо‘lqinlarini kuchaytirish ham sabab bо‘ladi. Shuning uchun shovqin darajasini pasaytirishda tо‘g‘ri kelayotgan tovush tо‘lqinlarinigina emas, balki qaytgan tovush tо‘lqinlarini ham kamaytirish chora-tadbirlarini kо‘rish maqsadga muvofiqdir.
Buning uchun xona devorlari va shiftlariga shovqin yutuvchi materiallar qoplash yо‘li bilan ishlov beriladi; shuningdeq shovqin tо‘lqinlari tegishi mumkin bо‘lgan zona maydonini oshirish maqsadida, har xil shovqin yutuvchi vositalardan qilingan plafonlar osish yaxshi natija beradi. Bunday chora-tadbirlar turkumiga akustik ishlov berish ishlari deyiladi.