|
2019 yilda axborot-kommunikatsiya texnologiyalari sohasining asosiy ko‘rsatqichlari
Iqtisodiy raqamlarga nazar tashlanadigan bo‘lsak, o‘tgan yildagi natijalarni ijobiy deb baholasa bo‘ladi. AKT sohasida ko‘rsatilgan jami xizmatlar hajmi 10,6 trillion so‘mgacha yetib, 104% o‘sishini ko‘rsatdi. Aloqa va axborotlashtirish xizmatlari esa 176 million dollargacha, ya’ni 130 foizgacha o‘sdi.
Yana bir muhim ko’rsatqichlar:
• Kompyuter va dasturlash xizmatlari hajmi 2019 yil natijalari bo‘yicha 119 foizgacha o‘sdi va 1,078 milliard so‘mni tashkil etdi (rejada — 920 million so‘m);
• Dasturiy mahsulotlar va xizmatlar eksporti hajmi 15,8 million dollargacha oshdi va 158 foiz o‘sish dinamikasini ko‘rsatdi (rejada — 10 million dollar);
• Axborot va aloqa sohasida ish haqi o‘sish dinamikasi ham 119 foizni ko‘rsatdi. Hozirgi kunda mazkur sohada o‘rtacha maosh 4 million so‘mni tashkil etadi (umumrespublika bo‘yicha ish haqi — 2,3 million so‘m);
• AKT sohasida xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalar soni yildan-yilga oshib boryapti: 2019 yil natijalari bo‘yicha ularning soni 269 ni tashkil etdi va 73 taga ko‘paydi.
2019 yilda Investitsiya dasturiga kiritilgan loyihalar bo‘yicha Vazirlik tomonidan jami 9 ta loyiha 177,5 million dollarga teng hajmida amalga oshirilib, 102 foiz o‘sish ko‘rsatqichni ko‘rsatdi (rejada — 174,02 million dollarga teng loyihalar qiymati). Jumladan:
• To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiya asosida — 97,14 million dollarga teng loyihalar (rejada — 94,5 million dollarga teng, o‘sish dinamikasi — 103 foiz);
• Hukumat kafolati ostida xorijiy kreditlar — 53,38 million dollarga teng loyihalar (rejada — 43,56 million dollarga teng, o‘sish dinamikasi — 123 foiz);
• Korxonalarning o‘z mablag‘lari — 26,93 million dollarga teng loyihalar (rejada — 35,96 million dollarga teng, bajarish ko‘rsatqichi — 75 foizni tashkil etdi).
2019 yilda AKT sohasida yana bir qator muhim yơnalishlar bơyicha ishlar amalga oshirildi.
Internet tarmog‘ining milliy segmenti “UZ” domenida ro‘yxatdan ơtgan veb-saytlarni tashkil etish orqali iste'molchilarga qulay xizmatlar ko‘rsatish, yoshlarning onlayn tarzda bilim olishlari va aholiga elektron savdo tizimlari orqali xizmatlar ko‘rsatish yơlga qo‘yildi.
Onlayn-to‘lov tizimidagi ishlar ham yahshi ko‘rsatqichlar bilan yakunlandi, ya‘ni 2019 yilda onlayn-to‘lov tizimlari orqali 299,3 million tranzaktsiyalar amalga oshirildi va jami 6,5 trillion o to‘lov so‘mni tashkil etdi.
Aholi va tadbirkorlik sub’ektlarining davlat organlari bilan kontaktsiz aloqa shakllarini yanada rivojlantirish maqsadida Yagona interaktiv davlat xizmatlari portalining yangi versiyasi ishlab chiqildi. Bugungi kunda Yagona portal orqali 176 ta elektron davlat xizmati taqdim etilmoqda, ushbu xizmatlardan foydalanish uchun 15,1 mln. ta ariza-buyurtma kelib tushgan, bu davlat organlari bilan o‘zaro aloqada aholining vaqt va moliyaviy xarajatlarini kamaytirishga yordam berdi.
Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali tizimi orqali hozirgi davrda aholiga 176 ta davlat xizmatlari ko‘rsatiladi. 2019 yil yakunlari bo‘yicha 15,1 milliona ta ariza-buyurtma bilan ish olib borildi.
Yagona idoralararo ijro intizomi tizimi bo‘yicha hozirgi vaqtda tizimga 4,4 mingdan ortiq davlat organlari va tashkilotlar, 30 mingdan ortiq foydalanuvchilar ulandi.
62. Jamiyat taraqqiyotida informatsiyalashtirish va kompyuterlashtirishning roli.
lmiy informatsiyani olish va undan foydalanish sohalari hamda vazifasiga kura, u turli xillarga boʻlinadi. Mas, sohalar boʻyicha — biologik, siyosiy, iqtisodiy, texnikaviy, kimyoviy, tibbiy va boshqa, vazifasiga koʻra — ommaviy, maxsus informatsiya va h. k. Ilmiy informatsiyaning toʻgʻriligi, yangiligi va foydaliligi mezonlarini ishlab chiqish Informatika vazifasiga kirmaydi. Informatika kibernetika, kutubxonashunoslik, lingvistika, matematik mantiq va boshqa fanlar bilan uzviy bogʻliq. U ilmiy maʼlumotlarni yigʻish, ishlab chiqish (oʻrganish), saqlash, izlash va tarqatish jarayonlari majmuini oʻz ichiga oladi. Informatika termini 20-asrning 60-yillarida ishlatila boshlangan. Bu davrda koʻpchilik tadqiqotlar axborotlarni qidirish muammolari bilan uzviy bogʻliq boʻlgan. Ayni shu davrda axborotlarni qidirish tizimi va usullari yaratildi. Informatika yuzaga kelishi va rivojlanishida hisoblash texnikasi va boshqa texnik vositalarning oʻrni beqiyos, chunki axborotlar bevosita hisoblash texnikasi yordamida qayta ishlanadi.
63. Jamiyatni axborotlashtirish va kompyuterlashtirish muammolari (ma’lumotlar xajmi, turlari, kayta ishlash murakkabligi).
Qattiq disk
65. Qattiq diskni tanlash mezonlari
Qattiq disklarning maqsadi va tasnifi
Qattiq disk nima? Qattiq disk kompyuter yoki noutbukdagi fayllarni saqlash uchun asosiy qurilmadir. Strukturaviy ravishda, bu o'qish va yozish elementi - boshli aylanadigan magnit plastinka. Kompyuter ishqibozlarining jargonida "qattiq disk", "vint", "qattiq" deb nomlanadi. Qattiq disklarning ishlashining o'ziga xosligi shundaki, o'qish va bir vaqtning o'zida yozish boshi magnit plastinka bilan aloqa qilmaydi. Shu tufayli, shuningdek, boshqa bir qator dizayn xususiyatlari, qurilma uzoq vaqt davomida ishlaydi va ma'lumotlarni saqlashning eng ishonchli vositalaridan biri sifatida qaralishi mumkin. Qattiq disk - bu, qoida tariqasida, tizim fayllari joylashgan resurs, ya'ni OT, turli ilovalar, o'yinlar tuzilishida mavjud bo'lganlar. Dasturiy ta'minotni o'rnatish deyarli har doim qattiq disk resurslaridan foydalanishni o'z ichiga oladi. Ko'pgina zamonaviy kompyuter modellari bir nechta qattiq disklarni qo'llab-quvvatlaydi. Noutbuklarda ko'pincha faqat bitta qattiq disk joylashgan - mos keladigan qurilmalarning kichik o'lchamlari tufayli. Bundan tashqari, agar biz tur haqida gapiradigan bo'lsak (ularning xususiyatlarini biroz keyinroq ko'rib chiqamiz), unda ularning maksimal soni ko'pincha shaxsiy kompyuterda mos keladigan slotlarning mavjudligi, shuningdek, kompyuterning ishlash xususiyatlari bilan cheklanadi. Shunday qilib, qattiq disk kompyuterning eng muhim apparat komponentidir. Bizning vazifamiz shaxsiy kompyuter uchun mos qurilmani optimal tanlash mezonlarini aniqlashdir. Buni hal qilish uchun birinchi navbatda "qattiq disklar" tasnifini o'rganish foydali bo'ladi. Qattiq disklarning tasnifi Shunday qilib, kompyuter uskunalari bozorida zamonaviy qattiq disklar qanday navlarda ekanligini ko'rib chiqing. Qurilmalarning eng mashhur turlaridan biri 3,5 dyuymli shakl faktoriga mos keladigan kompyuterning qattiq diskidir. Bunday disklar 5400 yoki 7200 rpm aylanish tezligiga ega. Kompyuter bilan "qattiq disklar" aloqasi turli xil interfeyslar yordamida amalga oshiriladi. Eng keng tarqalgan IDE va SATA. Serverlar uchun moslashtirilgan qattiq disklar mavjud. Ularning o'lchamlari, qoida tariqasida, shaxsiy kompyuter bilan bir xil, ammo bunday qurilmalarning aylanish tezligi ancha yuqori - daqiqada taxminan 15 000 aylanish. Server qattiq disklari odatda SCSI orqali asosiy apparat komponentlariga ulanadi, lekin ketma-ket SATA yoki SAS qo'llab-quvvatlashi mumkin
66. Qattik disklarni testlash va natija olish
Diagnostik dasturlar, kompyuterni tekshirishga moljallangan. Uning yordamida, vaqtida bartaraf etilmagan muammolarni yechish mumkin
Lekin bu panatseya emas. diagnostik utilitni ishga tushirish uchun kompyuter disketadan yoki qattiq diskdan yuklanish lozim. Agarda, yoqib/o‘chirish tugmachani bosgandan so‘ng jimjidlik bo‘lsa siz (самостоятельно), shu kitob yordamida, nima bo‘lganini aniqlashingiz kerak.
Ba’zi bir diagnostik dasturlar DOS yoki Windows ish nusxasi mavjudligiga bog‘liq, boshqa dasturlar esa DOSdagi chegarali funksional analogi bilan birga etkizib beriladi yoki o‘rnatish jarayonida yuklanish disketani yaratadi.
Yana bitta manfiy tarafi shundaki, eng yetakshi (самой совершенной) diagnostik dasturga, diagnostik natijalarni interpretatsiya qiloladigan superkompyuter kerak. Bu superkompyuter- sizning miyangiz..
Diagnostik dasturlar qanchalik yaxshi bo‘lmasin, ulardan hech biri kompyuterning har bir komponentini sinalolmaydi. Antivirus dasturlarning faoliyat maydoniga tusholmaydigan muammolar quyida keltirilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
