5A140 501-Kimyo (fan yo‘nalishlari bo‘yicha) mutaxassisligi Qodirova Gullolaxon Adhamovnaning yurak kasalliklarini davolashda ishlatiladigan dorivor o‘simliklar tarkibidagi kaliy va magniy miqdorini tadqiq qilish

Region	Mamlakat	Kontinent	Xilma xillik (Roʻyxatga olingan turlar soni)
Tegishli eslatmalar
1	Khulna City	Bangladesh	Osiyo	67	Allopatik shifokorlar dorivor oʻsimliklardan keng foydalanadi[38]
2	Chittagong Hill Tracts region	Bangladesh	Osiyo	73	Chakma aholisi dorivor oʻsimliklardan keng foydalanadi[39]
3	Hainan Island	Xitoy	Osiyo	264	Xalq tabiblari bilimlarining yoʻqolishi mahalliy atrof-muhitning buzilishi tufayli yuzaga kelishi mumkin[40]
4	Medog County, Tibet	Xitoy	Osiyo	37	Bu hududda dorivor oʻsimliklarni hujjatlashti-rish ilgari amalga oshirilmagan[41,42]
5	Almora District, Central Himalaya Region	India	Osiyo	188	Ba’zi dorivor oʻsimliklar ularni himoya qilish va saqlash uchun shoshilinch choralarni talab qiladi[43]
6	Odisha, East Coast of The Bay of Bengal	India	Osiyo	68	Ushbu tadqiqotda ba’zilari farmakologik tadqiqotlarsiz revmatizmni davolashda ishlatiladigan dorivor oʻsimliklar roʻyxati keltirilgan[6]
7	Indian Himalayan Region	India	Osiyo	90	Invaziv dorivor oʻsimliklar mahalliy xilma-xillikning yoʻqolishiga olib kelishi mumkin. Invaziv dorivor oʻsimliklar monitoringini olib borish kerak[44]
8	Ladakh, Kashmir	India	Osiyo	111	Hindistondagi ma’lumotlar-ni yangilash uchun koʻproq etnobotanik tadqiqotlar zarur[45]
9	Daying Ering Memorial Wildlife Sanctuary	India	Osiyo	73	Aksariyat oʻsimliklarda ularning etnommedikal qoʻllanilishi uchun farmakologik tadqiqotlar mavjud emas[46]
10	Manipur	India	Osiyo	145	Sehrli yoki diniy amaliyotga ega dorivor oʻsimliklar asosan Zeliangrong jamiyatining erkak a’zolari tomonidan ishlatiladi. Dorivor oʻtlarni haddan tashqari iste’mol qilishning ba’zi yon ta’siri haqida xabar berilgan[47]
11	Karo community, Sumatra Septentrional	Indonesia	Osiyo	344	An’anaviy Kabanjahe bozorida dorivor oʻtlarni olishga talab yuqori. Ayollar erkaklarnikiga qaraganda dorivor oʻsimliklar haqida koʻproq ma’lumotga ega[48]
12	Central Sulawesi Province	Indonesia	Osiyo	89	Ba’zi dorivor oʻsimliklar yoʻqolib ketish xavfi ostidagi turlar qatoriga kiradi. Mahalliy tabiatni muhofaza qilishni ragʻbatlantirish kerak[49]
13	Mamlakat boʻylab	Kyrgyzstan	Osiyo	200	Bu ushbu mamlakatda oʻsimlik turlarining etno-tibbiy qoʻllanilishi haqida hisobot beruvchi birinchi ishdir[50]
14	Sankhuwasabha District	Nepal	Osiyo	48	Dorivor oʻsimliklar asosan oshqozon-ichak kasalliklarini davolash uchun ishlatiladi. Ishda 10 dona dorivor oʻsimlik-lardan hujjatsiz foydalanil-gani maʼlum qilingan[51]
15	Wana District South Waziristan Agency	Pakistan	Osiyo	50	Bu mintaqadagi oʻsimlik turlaridan etnommedikal foydalanishni hujjatlashtirgan birinchi hisobotdir[52]
16	Mamlakat boʻylab	Thailand	Osiyo	2187	Oʻsimlik turlarining aksariyati oshqozon-ichak kasalliklarini davolash uchun ishlatiladi. Mahalliy oʻsimliklarni saqlashni amalga oshirish kerak[53]
17	Mamlakat boʻylab	Uzbekistan	Osiyo	400	Bu mamlakatda oʻsimlik turlaridan etnommedi-tsinani foydalanishni hujjatlashtirgan birinchi hisobot[50]
18	Bac Huong Hoa nature reserve	Vietnam	Osiyo	111	Bu qoʻriqxonadagi oʻsimlik turlaridan etnommedikal foydalanishni hujjatlashtirgan birinchi hisobotdir. 8 ta oʻsimlikning shifobaxsh xususiyatlari birinchi marta ma’lum qilingan[54]
19	M’Sila City	Algeria	Afrika	58	Narxlarni kamaytirish uchun dorivor oʻsimliklar milliy sogʻliqni saqlash tizimlariga kiritilishi mumkin[55]
20	M’Sila City	Algeria	Afrika	36	Dorivor oʻsimliklar birlamchi tibbiy yordam muammolari, shu jumladan oshqozon-ichak va oʻtkir respirator kasalliklar uchun ishlatiladi[56]
21	Administrative departments of Tiaret, Saida, Naama, Djelfa and M’sila	Algeria	Afrika	97	Bu etnommeditsinani bu hududda oʻsimlik turlaridan foydalanish hujjatlash-tirgan birinchi hisobot. Oʻtlarning koʻp ishlatilishi birinchi marta hujjatlash-tirilgan[57]
22	Ankober District, North Shewa Zone, Amhara Region	Ethiopia	Afrika	158	Oʻsimliklar inson va chorva mollarining birlamchi tibbiy yordami uchun ishlatiladi. Mahalliy bilimlar chuqur ildiz otgan[58]
23	Mamlakat boʻylab	Gabon	Afrika	217	Gabonning asosiy bozorlarida yigirma tonna dorivor oʻsimlik mahsulotlari sotiladi, bu yiliga 1,5 million dollarga teng[59]
24	Mamlakat boʻylab	Guinea-Bissau	Afrika	218	Dorivor oʻsimliklar haqidagi mahalliy bilimlarni yetkazish jamoalar orasidagi asl shevalarga tayanadi[60]
25	Daraa-Tafilalet Region (Province of Errachidia)	Morocco	Afrika	194	An’anaviy bilimlarni saqlash ragʻbatlantiriladi. Mahalliy aholining ajoyib mutaxassisi bor[61]
26	Mamlakat boʻylab	Nigeria	Afrika	115	Qandli diabetni davolashda ishlatiladigan koʻplab dorivor oʻsimliklar klinikadan oldingi tadqiq-otlardan oʻtmagan[62]
27	Arua, Dokolo, Mbale, Bushenyi, Iganga, Rakai, Luwero and Kaabong districts	Uganda	Afrika	236	OITS, bezgak va boshqalar kabi infek-tsiyalar dorivor oʻsimliklar bilan davolanadi. Retrovirus agentlari va dorivor oʻsimliklarni bir vaqtda qoʻllash odatiy holder[63]
28	Chipinge district in the Manicaland Province	Zimbabwe	Afrika	28	Bezgakni davolash uchun ishlatiladigan dorivor oʻsimliklar hujjatlash-tirilgan[64]
29	Kontinent boʻylab	Kontinent boʻylab	Afrika	5400 dan ortiq	Ushbu tadqiqotda butun dunyo boʻylab bozorlarda sotish uchun Afrikadan eksport qilingan eng koʻp dorivor oʻsimliklar haqida soʻz yuritiladi[65]
30	Misiones province, in the subtropics of Argentina	Argentina	Amerika	509	Oʻtlardan dorivor foydala-nish haqidagi yangilangan ma’lumotlar hujjatlash-tirilgan.Koʻpgina oʻsim-liklar tabiatni muhofaza qilish dasturlariga kiriti-lishi kerak[66]
31	Salta province (South American Gran Chaco Region)	Argentina	Amerika	115	Bu ushbu mintaqada mahalliy o’simlik turlarining etnom-tibbiy qoʻllanilishini hujjatlashtirgan birinchi hisobotdir.Boshqa mahalliy xalqlarning dorivor oʻsimliklardan foydalanish haqidagi bilimlari boʻyicha moslashuv hujjatlashtirilgan[67]
32	Caatinga (semiarid region)	Brazil	Amerika	108	Mintaqada ekzotik dorivor oʻsimliklar haqidagi bilimlarning uzatilishi asrlar davomida sodir boʻlgan[68]
33	North Araguaia microregion	Brazil	Amerika	309	Bu ushbu mintaqada mahalliy oʻsimlik turlari-ning etno-tibbiy qoʻllanili-shini hujjatlashtirgan birinchi hisobotdir. Tadqiqot mahalliy xalq bilimlarini saqlaydi[69]
34	Ecuadorian Amazon	Ecuador	Amerika	101	Ushbu tadqiqot filogenetik moyilliklarga asoslangan etnobotanika tadqiqotlari uchun yangi metodolo-giyani taklif qiladi[70]
35	Huasteca Potosina region	Mexico	Amerika	73	Bu yerdagi ma’lumotlarda dorivor o’ʻimlikning yangilangan mahalliy etno-tibbiy qoʻllanilishi haqida xabar berilgan[71]
36	Xalpatlahuac, Guerrero	Mexico	Amerika	67	Dorivor oʻsimliklardan foydalanish mamlakatdagi eng kambagʻal munitsipalitetlardan birining aholisi orasida muhim amaliyotdir[72]
37	Mexico, Central America, and the Caribbean	Ba\zi mamlakatlar	Amerika	139	Ushbu hisobot shuni koʻrsatadiki antidiabetik ta’sirga ega dorivor oʻsimliklar endi vazn yoʻqotish uchun ishlatiladi[73]
38	Ba’zi shtatlar	Mexico	Amerika	77	Tibbiyot mutaxassislari ba’zi oʻtkir kasalliklarni davolash uchun dorivor oʻsimliklarni tavsiya qiladilar va buyuradilar[74]
39	Ba’zi shtatlar	Mexico	Amerika	343	Oshqozon-ichak kasalliklari uchun ishlatiladigan dorivor oʻsimliklar haqidagi ma’lumotlar muhokama qilinadi[75]
40	South-Eastern area of the Partenio Regional Park	Italy	Evropa	87	Dorivor oʻsimliklar odamlar va veterinariya maqsadlarida foydalanish uchun moʻljallangan. Mahalliy bilim va xilma-xillikni saqlash ragʻbatlantiriladi[76]
41	Mainarde Mountains (central-southern Apennine)	Italy	Evropa	106	Bu tabiat qoʻriqlanadigan hududda oʻsimlik turlaridan etnommedikal foydalanish haqida hisobot beruvchi birinchi ishdir[77]
42	Arribes del Duero	Spain	Evropa	70	Oʻsimlik turlarining sehrli va dorivor maqsadlari haqida ma’lumot beriladi[78]
43	Balearic Islands, Mediterranean Sea	Spain	Evropa	121	Mayorka orolining etnobotanik ma’lumotlari haqida birinchi hisobotni taqdim etadi[79]
44	Navarra region	Spain	Evropa	19	Dorivor oʻsimliklar eng keng tarqalgan koʻz muammolarini davolash uchun ishlatiladi[80]
45	South of Alava	Spain	Evropa	36	Dorivor maqsadlarda foydalanish mumkin boʻlgan oʻsimliklar haqida xabar berilgan[81]
46	Mamlakat bo’ylab	Switzerland	Evropa	768	Qoʻshni davlatlar Shveytsariyadagi xalq tabobati bilimlariga ta’sir koʻrsatgan[82]
47	Kontinent bo’ylab	Kontinent bo’ylab	Evropa	400	Ushbu tadqiqotda xavf ostida qolgan ba’zi dorivor oʻsimliklar haqida xabar berilgan[83]
48	Northern New South Wales	Australia	Okeaniya	32	Yaeglning mahalliy jamoasi birlamchi tibbiy yordam uchun dorivor oʻsimliklardan foydalanishga tayanadi[84]
49	Three islands of Vanuatu	Vanuatu	Okeaniya	133	Bu mintaqada oʻsimlik turlarining xalq tabobatida qoʻllanilishi haqida hisobot beruvchi birinchi ishdir[85]
50	Central region of Abyan governorate	Yemen	Afrika/ Osiyo	195	Bu mintaqada oʻsimlik turlarining xalq tabobatida qoʻllanilishi haqida hisobot beruvchi birinchi ishdir[86]
51	The Russian Federation	Rossiya	Evropa/ Osiyo	32	Dorivor oʻsimliklardan foydalanish toʻgʻrisidagi ma’lumotlar hamma uchun ochiq boʻlishi kerak[87]
52	Ağrı Province	Turkey	Evropa/ Osiyo	118	Bu mintaqadagi dorivor oʻsimliklar yangi farmakologik mahsulot-larni ishlab chiqish salohiyatiga ega[88]