7-mavzu: Fan metod birlashmalari ishini samarali tashkil etish shakl va usullari. Uzluksiz kasbiy rivojlanish, shu jumladan mustaqil malaka oshirish va bilim olishning tashkiliy, uslubiy asoslari

Kasbiy o‘zini-o‘zi rivojlantirish jarayonida innovatsion faoliyatning o‘rni va ahamiyati
O‘qituvchining kasbiy o‘zini rivojlantirish jarayonida innovatsion faoliyat muhim o‘rin egallaydi. Shuning uchun o‘qituvchining innovatsion faoliyatga tayyorligi ushbu jara-yonda burilish holati, kasbiy o‘zini rivojlantirishining muhim bosqichi bo‘lib hisoblanadi. Agar an`anaviy ta’lim tizimida ishlaydigan pedagog uchun pedagogik texnologiyani egallaganligi yetarli bo‘lsa, ya’ni kasbiy darajada ta’lim-tarbiya jarayonini amalga oshirishga, yetarli darajada muvaffaqiyatlarga erishishga imkon beradigan, shuningdek, pedagogik-psixologik nazariyani tajribada qo‘llashning aniq usul va uslublarini aks ettiradigan pedagogik mahoratni, pedagogik ko‘nikmalarni shakllantira oladigan bilimlar tizimini egallash yetarli bo‘lsa, innovatsion tizimga o‘tish uchun pedagogning innovatsiyalarga o‘tishga tayyorligi muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. Zamonaviy pedagogning innovatsion faoliyati hamda kasbiy o‘zini-o‘zi rivojlantirishining natijalari bo‘yicha rahbar va metodistlar uchun muhim masala: pedagogning innovatsion faoliyati va kasbiy o‘zini-o‘zi rivojlantirish natijasi nimadan tashkil topishi mumkin? Bunday natijalarga: pedagogik faoliyatning individual uslubi, mualliflik dasturlari, metodikalari va texnologiyalari; o‘qituvchining metodik, psixologik, tadqiqiy, pedagogik, texnologik madaniyati, eng muhimi esa – muallifli pedagogik – didaktik, tarbiya va metodik tizimlari kiradi. O‘qituvchining kasbiy o‘zini-o‘zi rivojlantirish bosqichlari: Birinchi bosqich – o‘qituvchi o‘z faoliyatining muvaffaqiyati shaxsiy rejalarini hayotga tadbiq etishga bog‘liq-ligini anglab etadigan darajada o‘z o‘rnini topishdan iborat. Ikkinchi bosqich – o‘ziga xos ichki va tashqi kasbiy muloqot boradi – qo‘yilgan pedagogik vazifalarni yechishning turli variantlarini tanqidiy tahlil qilish. Keyingi bosqich – ustuvorliklarni tanlash, pedagogik faoliyatning an`anaviy uslublarini innovatsion namunalar bilan taqqoslash asosida o‘zining muallifligidagi variantlarning asoslarini tuzish, bunda innovatsion namunalar interfaol – o‘yinli metodik mashg‘ulotlarda ifodalanadi. Va nihoyat, so‘nggi bosqich – ―o‘rnashib qolgan namunalardan voz kechish – o‘z tajribasining refleksiyasi, o‘z muallifligidagi metodik pedagogik tizimni asoslab berish va sinovdan o‘tkazishdan iborat. Pedagogning kasbiy rivojlanishining samaradorlik shartlari. Oxir-oqibatda metodik ishlarni boshqarishning mohiyati – o‘qituvchining kasbiy va shaxsiy rivojlanishi uchun sharoitlar yaratishdan iborat. Boshqarish – bu talab qilinayotgan metodik jarayonni aniq, mohirona va yaqqol tasavvur qilish hamda amalga oshirishdir. Bizning holatimizda gap muqobil, shaxsiy rivojlantiruvchi metodik jarayon to‘g‘risida ketmoqda. Uning amalga oshishi uchun quyidagilar zarur: aniqlab olish muhimdir; pedagoglarning metodik ma’lumoti mazmunining konstruktsiyasini ishlab chiqish lozim, unda shaxsiy hayotiy muammolarni anglash, o‘z imkoniyatlari va hayot salohiyatini tasavvur qila olish, kasbiy faoliyatni rejalashtirish, qabul qilingan qarorlarga javob berish, bunda ko‘rsatma bo‘yicha emas, mustaqil harakat qila olish qobiliyatlari uy-g‘unlashgan bo‘lishi kerak; o‘qituvchilarning kasbiy rivojlanishining shaxsiy tajribasi qaerda va qay tarzda – o‘quv jarayonida, o‘qishdan tashqari pedagogik muloqotda, shaxsiy yoki umummaktab metodik ishlar tizimida maktab ichki metodik ishlarining maqsadini aniq belgilab olish, ular orasida pedagoglarning kasbiy va shaxsiy rivojlanishini ta’minlaydigan masala ustuvor bo‘lishi kerak, bunda mezonlarni – ortishini aniqlab olish lozim; shaxsiy-kasbiy rivojlanishning bu jarayoni nimadan iborat bo‘ladi, pedagoglar uning o‘tishini qay tarzda muhokama qiladilar; maktab ichki metodik ishlar tizimida shaxsiy rivojlantiruvchi pedagogik holatlarni tuzish asosida pedagoglarning kasbiy rivojlanish mexanizmlarini o‘z ichiga olgan maxsus texnologiyalar tizimini aniqlash, loyihalashtirish va joriy etish.