8 -мавзу: маркетинг режаси

МИРЗО УЛУҒБЕК НОМИДАГИ ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ УНИВЕРСИТЕТИ
ИҚТИСОДИЁТ НАЗАРИЯСИ КАФЕДРАСИ
БИЗНЕС РЕЖАЛАШТИРИШ ФАНИ
PhD. Р.Г.Абдуллаева

8 -МАВЗУ: МАРКЕТИНГ РЕЖАСИ

1.Маркетинг режаси ва дастури.
2.Маркетинг стратегияси.
3.Бозорни баҳолаш ва истеъмолчилик талабини ўрганиш
4. Маҳсулотни бозорга чиқариш стратегияси.

Маркетинг режаси бу энг асосий ҳужжат бўлиб, ким, қачон, қаерда, нима ва қандай қилиши лозимлигини белгилаб беради.

Маркетинг режаси қуйидаги бўлимлардан иборат бўлади:

а) назорат кўрсаткичлари маълумотлари
б) жорий маркетинг вазиятини баён қилиш
в) хавф-хатар ва имкониятлар рўйхати
з) назорат тартиби
г) муаммо ва вазифалар таҳлили
д) маркетинг стратегияси
е) ҳатти-ҳаракатлар дастури
ж) бюд­жетлар

Маркетинг дастурлари доирасида қуйидаги йўналишлар оптимал бирикиши лозим:

сифат жиҳатидан янги техник-иқтисодий тавсифномага эга, принципиал жиҳатдан янги маҳсулот турларини ишлаб чиқиш;
муайян харидорларнинг сўров ва талабларига нисбатан янги маҳсулот турларини модификациялаш;
фирманинг ўз фан-техника ишланмалари асосида чиқарилаётган маҳсулотни такомиллаштириш
сотиб олинган патент ва лицензияларни қўллаш асосида янги маҳсулот турларини яратиш

Маркетинг дастурининг асосий вазифалари қуйидагилардан иборат:

жорий ва истиқболдаги давр учун чиқариладиган (янги ёки такомиллаштирилган) маҳсулот ҳажмини натурал ва қиймат шаклида аниқлаш
маҳсулот эҳтиёжи ва талабларини ҳисобга олган ҳолда якуний истеъмолчи ёки мақсадли бозорни танлаш
ҳар бир маҳсулот бўйича ишлаб чиқариш харажатлари, нарх ва фойдани солиштириш

Маркетинг стратегияси

Маркетинг стратегияси - рационал қурилма бўлиб, унга амал қилган ҳолда корхона ўзининг маркетинг вазифаларини бажаради. У мақсадли бозорлар, маркетинг мажмуи ва харажатлари бўйича муайян стратегияларни қамраб олади. Мақсадли бозорларни, яъни корхона асосий эътибор қаратиши лозим бўлган бозорларни аниқлаш муҳим аҳамият касб этади. Менеджер янги товар, реклама, сотувни рағбатлантириш, маркетинг режасининг олдинги пунктлари асосида нархлар каби маркетинг элементлари бўйича муайян стратегияларни баён қилиши лозим.

Маркетинг стратегиясини белгилаб олишда қуйидаги масалалар ўрганилиши лозим:

1. Ички ва ташқи бозорларда товар маҳсулотларнинг тақсимланиш шакли, ҳамда сотув тизимини ўрганиш.
Сотув нархи, нархни шакллантириш тизими ўрганилади. Бунда рақобатчилик муносабатлари тўлиқ ўрганилиши керак.
Реклама бўйича керакли тадбирлар ишлаб чиқилади, уларнинг харажатлари ҳисоблаб топилади.
Товар маҳсулотларни сотишга кўмаклашадиган чора – тадбирлар тизими жорий этилади (Public relations).
Маҳсулот тўғрисида жамоатчилик ва истеъмолчиларнинг фикрини шакллантириш (имидж).
Маҳсулотларни сотиш қандай амалга оширилади (тайёрлов ташкилотлари орқали )

3.Бозорни баҳолаш ва истеъмолчилик талабини ўрганиш Товар сотувчи корхона, фирма ёки тадбиркорнинг ички ва ташқи бозордаги ҳаракатида қуйидаги кўрсаткичлар тахлил қилинади:

Маҳсулотнинг тавсифи
Сотув бозори
. Маркетинг стратегияси

Бозорни ва сотувни тадқиқ қилиш. У корхонанинг келгуси фаолиятини белгилаш учун бозор шароитлари тўғрисида маълумотлар олиш мақсадида амалга оширилади. Бозорни ва сотувни тадқиқ қилишнинг асосий йўналишлари қуйидагиларни қамраб олади:

бозор сиғимини баҳолаш
бозорни сегментлаш
бозор ўзгаришлари ва ривожланиш тенденциялари таҳлили
бозорнинг тузилишини ўрганиш
сотув ҳажмини башорат қилиш

Маркетинг амалиётида одатда нарх сиёсатининг беш тури қўлланади:

4. Маҳсулотни бозорга чиқариш стратегияси Товар ҳаракатланиши ва сотувни тадқиқ қилиш товарни истеъмолчига тез етказиб бериш ва сотишнинг энг самарали ва оқилона йўллари, усуллари ва воситаларини аниқлашга имкон беради. Савдо каналлари, воситачилар,сотувчилар, сотув шакл ва усуллари, муомала харажатлари тадқиқ қилинади .

Реклама ва сотувни рағбатлантиришни тадқиқ қилиш қачон, қаерда ва қандай воситалар ёрдамида товарлар сотувини рағбатлантириш, товар ишлаб чиқарувчининг бозордаги нуфузини ошириш, реклама тадбирларини муваффақиятли ўтказишни аниқлашга имкон беради. Объектлар:

Олинган натижалар қуйидагиларга имкон беради

Эътиборингиз учун раҳмат