8-мавзу. Ахборот тизимини тадбиркорликка таъсири. Кичик бизнесда ахборотнинг ахамияти ва ахборот турлари



Download 26,2 Kb.
bet1/4
Sana27.06.2022
Hajmi26,2 Kb.
#711395
  1   2   3   4
Bog'liq
8 мавзу тадбиркорликда ахборот


8-мавзу. Ахборот тизимини тадбиркорликка таъсири.
1. Кичик бизнесда ахборотнинг ахамияти ва ахборот турлари.
Бизнесда жуда катта микдорда ахборотлар хизмат килади. Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик доирасида бажарилаётган ишларнинг турли хилларига жавоб берувчи ахборотларнинг шахсий массивлари шаклланади.
Бизнес етарли ва аник ахборотларсиз амалга оширилиши мумкин эмас, бу ахборотлар тадбиркорлик фаолияти учун зарур булган маълумотлар, хабарлар мажмуасидан иборат булади. Ахборот - бу ишлаб чикарувчилар, товарни сотувчилар ва харидорлар уртасидаги алока шаклидир.
Ишбилармонлар асосан турли хил ахборотлар: статистик, оператив, ташкилий, фармойиший, бухгалтерлик, молиявий, маркетинг, таъминот буйича, ходимлар буйича, маълумоти ва х. к. билан ишлайдилар.
Ахборотлар яна ички ва ташки, дастурий ва меъёрийга булинади.
Ички ахборот кичик корхона ёки савдо ташкилоти ичида айланиб юради. У корхона фаолиятини, унинг техник-иктисодий курсаткичларини, моддий ва мехнат харажатлари хажмини, накд пул харакатини, дебиторлик ва кредиторлик карзлари хакидаги маълумотларни акс эттиради.
Ташки ахборотлар махсулот ишлаб чикарувчилари ва истеъмолчилари билан, хокимият идоралари, банклар, ракиблар ва бошка ташкилотлар билан алокаларни таърифлайди. У товарларни сотиш ва харид килиш шартлари хакидаги ташки мухит хабарларидан иборат булади.
Фойдаланиш вакти буйича ахборотлар: оператив, даврий ва узок муддатлига, узгартириш даражаси буйича бирламчи ва иккиламчига булинади.
Бизнесда иктисодий ахборотлар етакчи роль уйнайди, чунки улар товар ишлаб чикариш, модиий бойликларни таксимлаш, айрибошлаш ва истеъмол килиш жараёнида одамлар уртасидаги муносабатларни акс эттиради.
Кичик корхоналар учун илмий-техник ахборотларни роли хам мухим, улар ишлаб чикаришнинг илмий-техник тараккиёт асосида ривожланишини акс эттиради.
Доимийлик даражасидан ахборот доимий, шартли-доимий ва узгарувчан булади. Доимий ахборот уз маъносини узок вакт давомида узгартирмайди (шахарлар, корхоналар, савдо нукталари номлари, товарлар турлари).
Шартли доимий ахборотлар маълум вакт давомида уз маъносини саклаб колади. Унга махсулот тайёрлаш учун техник шартлар, меъёрлар ва нормативлар, тариф микдорлари, лавозим иш хаклари ва х. к. киради.
Узгарувчан ахборотлар харид килиш сотишни усишини акс эттиради. Улар карор кабул килиш учун доимо тез кайта ишлашни талаб килади, акс холда уларни олишдан маъно колмайди.
Хар кандай ахборот хужжатларда акс эттирилади. Хужжат - бу ахборот таркатувчи. Хар бир хужжатнинг вазифаси уни шаклида акс эттирилади. На факат ишбилармонлар, балки бу хужжатларни укувчи, фойдаланувчи, кайта ишловчи ва сакловчи одамларнинг мехнат харажатлари хужжатнинг шаклларига боглик. Бизнесда кераксиз хужжатларни булиши мумкин эмас.
Ахборот окимлари муваффакиятли бизнес учун керакли алокаларни таъминлайди. Бундай алокалар товар ишлаб чикарувчилар ва уларнинг истеъмолчилари, махсулотларни сотувчилар ва харидорлар, турли муассасалар уртасида зарурдир.
Ахборот манбаалари ва кабул килувчилар уртасида энг соз алокаларни таъминлаш бизнес ва хусусий тадбиркорликни самарали ишлашларини узгармас шартларидан бири булади.
Ахборотларни айирбошлаш кичик ва хусусий тадбиркорликнинг энг мураккаб муаммоларидан бири булади.
Самарали ишлаётган ишбилармонлар - бу алока килишда самарали кишилардир. Улар алока килиш жараёнининг мохиятини тушунадилар, огзаки ва ёзма муамолани уддасидан чика оладилар.
Алока килиш жараёни - бу икки ёки ундан ортик кишилар уртасида ахборот айирбошлаш жараёни. Алока килиш жараёнининг асосий вазифаси - алмашув мавзуи булган ахборотни тушинишини таъминлаш. Аммо ахборот алмашувини узи ахборот алмашувида иштирок этаётган ишбилармонларнинг алокалари самарадорлигига кафолат бермайди.
Бизларнинг хар биримиз уртокларимиз, оиламиз, иш жойидаги ходимлар билан алмашган ахборотларни кам самарали булган холларга дуч келамиз.
Ахборот алмашиш жараёнида туртта заминий элемент иштирок этади: жунатувчи, хабар (ахборотни узи), канал-ахборотни узатувчи восита ва олувчи. Бу заминий элементларнинг иши аник йулга куйилган булиши керак, ахборот бузилган булмаслиги керак.
Ахборот алмашуви чогида икки томон (сотувчи ва харидор) мухим роль уйнайди. Агар сотувчи товар нархини айтса, бу факат ахборот алмашувини бошланиши. Ахборот алмашуви самарали булиши учун, харидор товарни шу нархга харид килишга рози эканлигини сотувчига хабар килиши лозим.
Агар бир томон ахборотни такдим этса ва бошка томон уни бузмасдан кабул килган холда ахборот алмашуви содир булади. Шунинг учун алока килиш жараёнига диккат билан эътибор бериш керак.
Алока килиш техникаси турли-тумандир. Бизнеснинг алока килиш техникасининг турли хилларидан бири-компьютерлаштиришдир. Компьютерлаштиришнинг ахамияти бозор муносабатларига утиш, ишбилармонларни жахон бозорига чикиши муносабати билан таккос килиб булмайдиган холда усмокда. Маълумки, бизнеснинг жахон амалиётида компьютерлаштириш кундалик ва мухим техника булиб колган. Компьютерлар ёрдамида бизнес-режалар тузилади, мехнатга хак тулаш амалга оширилади, бозор тадкикот килинади, чакана ва улгуржи савдолар урганилади.
Айтилганлардан келиб чикадики, ахборот бизнесда, кичик ва хусусий тадбиркорликда катта ахамиятга эга, кабул килинаётган карорларни манбаи булади. Хакикатда ахборотсиз, керакли маълумотларсиз хеч ким ишламайди. Кабул килинаётган карорларни амалийлиги, кичик ва хусусий тадбиркорликнинг самарадорлиги ахборотлар сифати, уни уз вактида йигиш, узатиш ва кайта ишлашга боглик.


Download 26,2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish