A. A. Omonov, Т. М. Qoraliyev kredit va banklar

2 - bob. PULNING FUNKSIYALARI VA TURLARI
2.1. Pulning funksiyalari
Pulning mohiyati uning funksiyalarida yanayam yaqqolroq 
namoyon bo‘ladi. Pul iqtisodiy kategoriya sifatida nechta funksiyani 
bajarishi iqtisodchi olimlar, nazariyachilar va iqtisodchilar o‘rtasida juda 
uzoq davrdan buy on tortishuvlarga sabab bo iib kelmoqda.
Iqtisodiyotni markazdan boshqarish sharoitida nashr etilgan 
adabiyotlarda, pul beshta, ya’ni 
qiymat o ‘lchovi, muomala vositasi,
to ‘lov vositasi, ja m g ‘arma vositasi va jahon puli funksiyalarini
bajarishi ta’kidlanadi.
Iqtisodiyotni boshqarishning bozor munosabatlari joriy etilgan 
mamlakatlar iqtisodiy adabiyotlarida, pul uchta, ya’ni qiymat olchovi, 
muomala vositasi va jamg‘arma vositasi funksiyalami bajarishi bayon 
etiladi.
P.Samuelson Aristotelning ta’limotlariga tayangan holda pul faqat 
ikkita, ya’ni ayirboshlash vositasi, baho masshtabi birligi yoki olchov 
hisobi funksiyalarini bajarishini ta’kidlaydi11.
Angliya - amerika iqtisodchi olimlari pulning uchta funksiyasi 
(muomala vositasi, qiymat olchovi va jamg‘arma vositasi) mavjudligini 
e’tirof etishadi12. Jumladan, Edvin Dj. Dolan, Kolin D. Kempbell, 
Rozmari Dj. Kempbelllar pul muomala vositasi, qiymat olchovi va 
jamg‘arma vositasi funksiyalarini bajarishini ta’kidlaydi13.
Nemis iqtisodchi olimi K_ Knis (1821 - 1898) pulning to‘rttaya’ni, 
qiymat olchovi, muomala vositasi, to io v vositasi va jamg‘arma vositasi 
funksiyalarini e’tirof etadi.
S. 
Fisher, R. Dombush, R. Shmalenzilar ham pulning to‘rtta 
funksiyalarini bajarishlarini e’tirof etib, ulami quyidagi ketma - ketlikda 
amal qilishini ta’kidlaydi: birinchisi - muomala vositasi va toiov
11 СгыузаьссяП. Эканоджаввсдзсйкурс. -М.: 1964. -С. 69.
12 Масалан: Х э д и с Я Д еяея аш теорий.-М: 1990.-С.75; Долан Э., Линдсей Д. Макроэкшемика. -СПб.: 1994, - С . 7 - 8 .