A. M. Butlerov (1828-1886) o‘zining «Organik kimyoni to‘liq o‘rganishga kirish» degan kitobi va 1861- yili organik moddalarning kimyoviy tuzilish nazariyasini yaratish bilan organik kimyo fanining rivojlanishiga kat

Akademik M. A. Asqarov polimerlar kimyosi va texnologiyasi
sohasida katta ilmiy ishlar qilgan olimdir. Uning ilmiy ishlari aromatik
diaminlarning alifatik ikki asosli kislotalar bilan polikondensatlanishga, yangi monomerlarning polimerlanish reaksiyalarini
chuqur va har tomonlama o‘rganishga, tarkibida azot, kislorod va
oltingugurt bo‘lgan plastmassalar olishga va ularning xossalarini
yaxshilashga qaratilgan.

2Moddalar massasining saqlanish qonuni. Har qanday
reaksiya mahsulotlari boshlang‘ich moddalar qanday atomlardan tuzilgan bo‘lsa, shunday atomlardan tarkib topgan
bo‘ladi. Atomlar kimyoviy reaksiyalar vaqtida saqlanib qoladi,
demak, ulardan har birining va, binobarin, jami atomlarning
massasi ham saqlanib qolishi kerak. Bu holda har qanday
reaksiya mahsulotlarining massasi boshlang‘ich moddalarning
massasiga teng bo‘lishi lozim.
Atom-molekular ta’limot nuqtayi nazaridan massaning
saqlanish qonuni shunday tushuntiriladi: kimyoviy reaksiya
natijasida atomlar yo‘qolmaydi va yo‘qdan paydo ham
bo‘lmaydi, balki ular qayta gruppalanadi. Atomlar soni
reaksiyadan oldin ham, keyin ham o‘zgarmaganligi sababli
ularning umumiy massasi ham o‘zgarmaydi.
Massaning saqlanish qonunini dastlab M.V.Lomonosov
shunday ta’riflagan edi: „Òabiatda sodir bo‘ladigan har qanday o‘zgarishning mohiyati shundaki, biror jismdan qancha
miqdor kamaysa, ikkinchi jismga shuncha miqdor qo‘shiladi.
Demak, materiya biror joyda kamaysa, ikkinchi o‘rinda
ko‘payadi“.
Massaning saqlanish qonunidan moddalar yo‘qdan bor
bo‘lmaydi va mutlaqo yo‘qolib ham ketmaydi, degan xulosa
kelib chiqadi. Shu sababli agar kimyoviy reaksiya vaqtida
modda yo‘q narsadan paydo bo‘layotganga yoki mutlaqo izsiz
yo‘qolib ketayotganga o‘xshasa, biz reaksiyada qatnashayotgan
va reaksiya natijasida hosil bo‘layotgan moddalarni to‘liq
hisobga olmagan bo‘lamiz.