Адимги даврлардан



Download 11,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/492
Sana25.02.2022
Hajmi11,8 Mb.
#263829
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   492
Bog'liq
zhahon tarixining muhim sanalari

Лахмидлар сулоласи:
Имрул Қайс (380-405), Нуъ- 
мон ибн Имрул Қайс (405-433), Мундар ибн Нуъмон 
(433-473), Асвад ибн Мундар (473-494), Мундар ибн 
Мундар (494 -500), Нуъмон ибн Асвад (500-503), Абу Йа- 
фур (503-505), Мундар ибн Нуъмон (505-554), Амр ибн 
Мундар (554-569), Қобус ибн Мундар (569-574), Мундар 
ибн Мундар (574-580), Нуъмон ибн Мундар (580- 602).
Қ а д и м г и Э р о н в а Т у р о н
М и л о д д а н а в в а л г и I V м и н г й и л л и к
- Эроннинг Ка- 
рун ва Керха дарёлари бўйларида яшовчи аҳоли сугорма 
деҳқончилик билан шуғуллана бошлаган.
М и л о д д а н а в в а л г и I I I - И м и н г й и л л и к л а р
- Эрон 
ҳудудида, хусусан, Элам ва Мидияда деҳқончилик, чорва­
чилик янада ривож топди.
М и л о д д а н а в в а л г и I I I м и н г й и л л и к
- эламликлар 150 
белги раем дан иборат мустақил ёзувга эга бўлди.


М и л о д д а н а в в а л г и I I м и н г й и л л и к б о ш л а р и
-
Эроннинг жануби-ғарбида пойтахти Суза бўлган Элам 
давлати ташкил топди. Бу давлат дастлаб Шумер ва Аккад 
давлатларига қарам бўлиб колди.
М и л о д д а н а в в а л г и X X I I I - X X I I а с р л а р
- эламликлар 
шумер-аккаднинг михсимон ёзувидан фойдаланганлар. 
Улар аккад миххатини ўзлаштириб, 42 белгидан иборат уз 
алифболарини яратганлар.
М и л о д д а н а в в а л г и 1 1 8 0 й и л
- Элам шоҳи Шутрук- 
нахунта I Бобил қўшинларини мамлакатдан қувиб чиқарди.
М и л о д д а н а в в а л г и 1 1 5 5 - 1 1 1 5 й и л л а р
- Элам под- 
шолигининг гуллаб-яшнаган даври.
М и л о д д а н а в в а л г и 1 1 1 5 й и л
- эламликлар бобил- 
ликлардан енгилиб, эламликлар ўз мустақиллигини йўқот- 
дилар.
М и л о д д а н а в в а л г и X I - I I I а с р л а р
- Даштиота (Дунь- 
хуан) ва Наныпан (Чиланыпан) тоғлари атрофида туркий 
қавм ди томонидан ташкил килинган Юечжи давлати фао­
лият кўрсатди. Бу давлат турли манбаларда юэчжи, юйчжи, 
ёвчи, рутзиё, рузие номи билан ҳам тилга олинади. Хи­
той манбасида бу давлат Улуғ Юечжи (Даюечжи) давлати 
деб номланган. Кейинчалик Бақтрия, Кушон, Эфталийлар, 
Тоҳаристон давлатларини Улуғ Юечжилар барпо этган. 
Милоддан аввалги III асрда бу давлат хуннлар томонидан 
тугатилган. Бақтрияни эгаллаган Улуг Юечжилар, хитой 
манбаларида ёзилишича, бу ҳудудни куйидаги 5 ёбғулик 
(жабгулик)ка булиб идора этишган: 1) Вахан (Сюми), мар­
кази - Мўченг шаҳри; 2) Шуангми (Сямака), маркази -
Шуангми шаҳри; 3) Кушон (Гуйшуанг), маркази - Кан- 
дут (Хуцао) шаҳри; 4) Парвон (Сидун), маркази - Бичжу 
шаҳри; 5) Думи ёбгулиги (Хитой манбалари). Орадан 100 
йил ўтгач, Кушон ёбгулиги 5 ёбгуликни бирлаштириб, Ку­
шон подшолигига асос солган.
М и л о д д а н а в в а л г и V I I I а с р
- Элам мустақиллигини 
тиклади ва Бобил билан иттифоқ тузиб, оссурийларга карши 
кураш бошлади.


М и л о д д а н а в в а л г и V I I I а с р о х и р и
- Мидияга ким- 
мерийлар, кейинчалик эса скиф қабилалари бостириб 
келган.
М и л о д д а н а в в а л г и V I I I - V I I а с р л а р
- Каспий ден- 
гизидан жануби-шарқий худудларда парн-парфия каби- 
лалари яшаган.
М и л о д д а н а в в а л г и V I I - V I а с р л а р
- форслар Парсуа 
(кейинчалик Форс) вилоятига кўчиб, ўз уруғидан чиккан 
сардор - Ахмон атрофида бирлашган. Улар Шимолий 
Эламни бошқарганлар. Уларнинг дастлабки подшолари 
Кайхусрав I (Кир I) бўлган. У милоддан аввалги 600-559 
йилларда ҳукмронлик килган. Қадимги Шаркнинг кўпгина 
мамлакатларини босиб олган Кайхусрав II (Кир II) Ахо- 
манийлар салтанатини барпо этган (тахминан мил. авв. 
558-550 й.).
М и л о д д а н а в в а л г и V I I - I V а с р л а р
— Эронда ташки 
савдо хам ривож топиб, савдогарлар савдо ишларини олиб 
борганлар.
Т а х м и н а н м и л о д д а н а в в а л г и 7 3 0 - 5 5 0 й и л л а р
- Ми­
дия подшолиги барпо этилиб, пойтахти Экбатона (хозирги 
Ҳамадон) бўлган.
М и л о д д а н а в в а л г и 7 2 7 - 6 7 5 й и л л а р
- Дейок Мидия 
подшолигига асос солиб, унинг биринчи ҳукмдори бўлган 
(Геродот маълумоти).
М и л о д д а н а в в а л г и 7 2 0 й и л
- Элам кўшинлари Дер 
яқинидаги даҳшатли жангда оссурийларни тор-мор этди.
М и л о д д а н а в в а л г и 6 7 2 й и л
- мидияликлар Каштарит 
раҳбарлигида оссурийларга карши кураш бошлаб, уларни 
Мидиядан ҳайдаб чикаришди.
М и л о д д а н
а в в а л г и V I I
а с р у р т а л а р и
- Мидия 
Қадимги Шаркдаги кудратли давлатга айланди.
М и л о д д а н а в в а л г и 6 5 3 - 6 2 5 й и л л а р
- Мидия скифлар 
таъсирида колди.
М и л о д д а н а в в а л г и 6 3 9 й и л
- Элам оссурийлар, кейин­
чалик бобилликлар, эронийлар томонидан босиб олинди.


М и л о д д а н а в в а л г и 6 2 6 й и л
- Турон давлати ҳукмдори 
Алп Эр Тўнга (Афросиёб) ўз давлатининг ғарбий қисмида 
(ҳозирги Озарбайжон ҳудуди) эронликларга қарши булган 
жангларнинг бирида ўлдирилди. Турон давлатини унинг 
ўлимидан сўнг Аморг, Тўмарис, Шу ва бошқалар бошқарди.
М и л о д д а н а в в а л г и 6 2 5 й и л
- Каштарити угли Киаксар 
Мидия подшоси бўлди ва скифларни мамлакатдан қувиб 
чиқарди.
М и л о д д а н а в в а л г и 6 2 5 - 5 8 5 й и л л а р
- Мидия подшо­
си Киаксарнинг ҳукмронлик даври. У Мидиянинг энг буюк 
подшоси бўлди. Ҳарбий ислоҳотлар ўтказди.
М и л о д д а н а в в а л г и т а х м и н а н 6 1 8 - 5 5 4 й и л л а р
- зар­
душтийлик динининг асосчиси Зардушт (Заратуштра) яша­
ган ва фаолият кўрсатган давр.
М и л о д д а н а в в а л г и 6 1 4 й и л
- Киаксар қўшинлари Ос- 
сурияга бостириб кириб, унинг пойтахти Ашшурни вайрон 
килди ва талади.
М и л о д д а н а в в а л г и 6 0 5 й и л
- Миср ва Оссурия қў- 
шинлари билан Мидия ва Бобил қўшинлари ўртасида 
Кархимеш ёнида жанг бўлди.
М и л о д д а н а в в а л г и 5 9 0 й и л
- Урарту Мидия томонидан 
босиб олинди ва барҳам топди.
М и л о д д а н а в в а л г и 5 9 0 - 5 8 5 й и л л а р
- Мидия ва Ли­
дия уруши содир бўлди.
М и л о д д а н а в в а л г и 5 8 5 й и л
- подшо Киаксар вафот 
этиб, Мидия тахтини унинг ўғли Аслак эгаллади.
М и л о д д а н а в в а л г и 5 8 5 й и л 2 8 м а й
- Мидия-Лидия 
сулҳ шартномаси тузилган пайт қуёш тутилиши вақтига 
тўғри келди.
М и л о д д а н а в в а л г и 5 5 8 й и л
- Парсуа (Форс) тахтига 
Кайхусрав II (Кир II) ўтириб, Пасаргада шаҳрини барпо 
этди ва уни давлат пойтахтига айлантирди.
М и л о д д а н а в в а л г и 5 5 8 - 5 3 0 й и л л а р
- ахоманийлар- 
нинг Форс давлати асосчиси Кайхусрав II (Кир Н)нинг 
ҳукмронлик даври.


М и л о д д а н а в в а л г и 5 5 8 - 3 3 0 й и л л а р
- Ахоманийлар 
давлатининг ҳукмронлик даври.

Download 11,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   492




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish