Amaliy topshiriq: 1 mavzu: tuproq kesmasini olish usullari (chuqurcha, yarim chuqur, asosiy chuqur) Ishning maqsadi va vazifasi

MAVZU:NIVELIR VA NIVELIR REYKALARI, ULARNING TUZILISHI
VA TEKSHIRISH
Ishning maqsadi va vazifasi:
Nivelirlar aniqligi bo'yicha uch xilga bo'linadi: yuqori aniqlikda N- 0,5-I, II sinf nivelirlash, aniq N-3, N-3K, N-3KL-III va IV sinf nivelirlash va texnikaviy N-10, N-10K-texnik nivelirlash uchun qo'llaniladi.
Kerakli qurollar va jihozlar. Nivelir, shtativ,reyka
Uslubiy ko‘rsatmalar
Nivelir shifri yonidagi son 1 km ikkilangan yo'lni nivelirlash aniqligini, harflar esa K-kompensatorli, L-limbli ekanligini ko'rsatadi. Konstruktsiyasiga ko'ra nivelirlar ko'rish o'qi, adilak yordamida gorizontal holga keltiriladigan va gorizontal ko'rish chizig'i, o'zi o'rnatiladigan (kompensatorli) nivelirlarga bo'linadi.
Texnik nivelirlashda ko'pincha aniq N-3 va N-3K nivelirlar qo'llaniladi. N-3 nivelirning umumiy ko'rinishi rasmda keltirilgan.

1.Ko'targich vint, 2.Taglik, 3.Okulyar, 4.Iplar to'rli plastinka,5.Silindrik adilak

6.Silindrik adilak tuzatgich vintlari, 7.Ob' ektiv vinti, 8.Dumaloq adilak, 9.Elevatsion vint, 10.Nishon, 11.Kremal’era, 12.Silindrik adilak g'ilofi, 13.Yo'naltirish vinti, 14.Doiraviy adilakning tuzatgich vintlari, 15.Ko'targich vinti

Amaliy topshiriq: 13
MAVZU: TUPROQLARNING GEOGRAFIK TARQASHI
QONUNIYATLARINI O`RGANISH


Ishning maqsadi va vazifasi:
Tuproq geografik tarqalishi. Yer yuzasida tuproqlarning geografik tarqalishi tabiiy sharoitlarning xududlar bo`yicha tarqalishiga bog`ligi
Kerakli qurollar va jihozlar. Geografik xaritalar, fotosuratlar, maxsus obrazli belgili xaritalar
Uslubiy ko‘rsatmalar
Xozirgi vaqtda tuproq-geografik rayonlashtirishda taksonomik birliklarning quyidagi sistemasi qabul qilingan:

• 
  Tuproq - bioiqlim mintaqasi,
  
• 
  Tuproq - bioiqlim oblasti
  
• 
  Tuproq zonasi,
  
• 
  Tuproq zonachasi,
  
• 
  Bioiqlim fatsiyasi,
  
• 
  Tuproq okrugi,
  
• 
  Tuproq rayoni
  

Tuproq geografik tarqalishi. Yer yuzasida tuproqlarning geografik tarqalishi tabiiy sharoitlarning xududlar bo`yicha tarqalishiga bog`liq. «Modomiki barcha muxim tuproq paydo qiluvchilar - deb yozadi V.V.Ookuchaev yer yuzasida kengliklarga uncha - muncha parallel ravishda cho`zilgan, poyas yoki zona shaklida taksimlanar ekan, unda tuproqlar xam iqlim, o`simliklar qoplami va boshqalarga qat’iy bog`liq xolda, yer yuzasida zonalar buyicha joylashishi mukarram U.U. Ookuchaev tomonidan ta’riflangan ushbu kenglik zonallik konsepsiya, keyinchalik K.O. Glinka, L.I. Prosalov, I.R. Gerasimov, U.A. Kovda, N.N. Rozovlar tomonidan rivojlantirildi. Yerning tuproq qoplamida kenglik tuproq - iqlim poyaslar eng katta birlik sifatida ajratiladi.

Tuproqshunoslikda,boshqa fanlardagi kabi, sistematika tadqiqotlari tashkillashtirishning boshlang`ich qismi hisoblanadi, qaysiki uning yordamida tekshirish ob’ekti tuproqni ilmiy o`rganish amalga oshiriladi.Tuproqlar sistematikasi - bu yer yuzida mavjud bo`lgan barcha tuproqlarning turli-tumanlligi haqidagi ularning diagnostik belgilariga asoslangan xar xil guruhlari (taksonomlari)ning orasidagi o`zaro aloqasi va bog`liqligini ko`rsatib beradigan, hamda o`ziga xos xususiyatlarini taqqoslash yo`li bilan tuproqlarning har bir turi va yuqori rang (daraja) dagi har qaysi taksonomini va u yoki bu taksonomlarning umumiy xususiyatlarini aniqlash haqidagi ta’limotdir. Tuproqlar sistematikasining asosiy maqsadi yer yuzida, shu jumladan, alohida mamlakatlar, davlatlarda tarqalgan tuproqlarining to`liq tizimi (klassifikatsiyasi) ni yaratishdir.