Andijon mashinasozlik instituti «avtomatika va elektrotexnika» fakulteti «axborot texnologiy

2.TCP/IP tarmoqlarida manzillash.

Xar bir TCP/IP tarmoqlarida manzil bitta aniq domenga murojat qiladi. Domen – bu tarmoqdagi nomma-nom xostlar guruhidir. Agar sizga kompyuter va domen nomi ma’lum bo’lsa, ularning manzilgohi xaqida aniq ma’lumotga ege bolasiz.

Nomerlardagi domenlar bir birlaridan nuqtalar orqali ajralib turadi. Nomda birinchi o’rinda IP manzili aniq kompyuter – ishchi mashinaning nomi turadi. Nomda xar qanday sonli domenlar bo’lishi mumkin, ammo 5 dan ko’pi kam uchraydi.

TCP/IP tarmoqlarida manzillashda koaksial kabel ishlatilmaydi, shuning uchun ularning tuzilishi har doim kontsentratorlar asosida qurilgan ierarxik yulduz shakliga ega bo’ladi (10Base-T va 10Base-F standartlariga o’xshab). Fast Ethernet tarmoqlari konfiguratsiyasining avvalgi standartlardan farqli joyi shuki, bunda tarmoq diametri ko’pi bilan 200 m (250 m) bo’ladi. SHu­ning uchun bu standartda minimal uzunlikka ega bo’lgan kadrni uzatish vaqti 10 baravar kichrayadi, yaъni axborot uzatish tezligi 100 Mbit/sek ga yetkazil­gan.

TCP/IP tarmoqlarida manzillash texnologiyasi asosida qurilgan tarmoqlarning umumiy uzun­ligini kommutatorlardan foydalangan holda oshirish imkoniyati mavjud. Bunda fizik segmentlarning uzunligi uchun belgilangan chegaralar buzil­masligi kerak. SHuning uchun katta uzunlikka ega bo’lgan magistral lokal kompyuter tarmoqlarini qurish uchun TCP/IP tarmoqlarida manzildan bemelol foydalanish mumkin bo’ladi. Bunda tarmoqni ishlashi to’liq dupleks re­jimda amalga oshirilishi kerak bo’ladi.

802.3u standartiga asosan Fast Ethernet tarmog’i uchun fizik sathining uch xil spetsifikatsiyasi ishlab chiqilgan:

1. 100Base-TX - beshinchi kategoriyali ikki juftli (to’rtta simli) ekran­lanmagan o’ralma juftlik (UTP) yoki Type 1 li ek­ranlangan o’ralma juftlik (STP) kabeli uchun.

2. 100Base-T4 - uchinchi, to’rtinchi yoki beshinchi kategoriyali to’rt juftli (sakkizta simli) ekranlanmagan o’ralma juftlik (UTP) kabeli uchun.

3. 100Base- FX - ikkita tolali optik kabelь uchun.

Bu standartlarning fizik sathi tarkibiga uchta element ki­radi:

- moslashtirish sathi (Reconciliation sublayer);

- uzatish muhitiga bog’liq bo’lmagan interfeys (Media Inde­pendent Interface, MII);

- fizik sath qurilmasi (Physical layer device, PHY).

4-rasm. Fast Ethernet texnologiyasi fizik sathining tuzilishi.

MII ulagichi AUI ulagichidan farqli ravishda 40 ta ulanish nuqtalariga ega. Uning maksimal uzunligi 1m. MII interfeysi orqali uzatiladigan sig­nallar amplitudasi 5 V ga teng.

Fast Ethernet texnologiyasida ham, boshqa koaksial kabelь ishlatilmagan Ethernet tarmoqlari variantlari kabi, bog’lanishlar kontsentratorlar yorda­mida amalga oshirilgan. Qurilgan tarmoqni to’g’ri ishlashini taъminlash uchun bu texnologiyada quyidagi qoidalarni hisobga olish kerak bo’ladi:

- DTE larni DTE lar bilan bog’lovchi segmentlarni maksimal uzunligiga cheklov;

- kontsentratorlarni DTE lar bilan bog’lovchi segmentlarni maksimal uzunligiga cheklov;

- tarmoqning maksimal diametriga bo’lgan cheklov;

- takrorlovchilarning maksimal soni va ularni o’zaro bog’lovchi segment­larni uzunligiga cheklovlarga rioya qilish kerak bo’ladi.