Ҳаром амаллар

Ҳаром
 
амаллар: 
 
Ибодатлардаги риёкорлик
 
Дарҳақиқат, амал солиҳ бўлиши учун риёдан холи ва 
суннатга мувофиқ бўлиши шартдир. Ибодатни инсонларга 
кўз
-
кўз қилиш учун қилган одам кичик ширкка қўл урган 
бўлади, қолаверса, қилган амали ҳам бекор кетади. Бунга 
риёкорлик билан намоз ўқиш, садақа қилиш ва ҳоказо 
амалларни
мисол қилиш мумкин. Аллоҳ таоло айтади: “У 
мунофиқлар иймонни изҳор қилиб, дилларида куфрни 
яшириб Аллоҳни алдашга уринмоқчи бўладилар. Ҳолбуки, 
Аллоҳ уларни алдаб қўювчи ва уларга қилмишларига яраша 
жазо берувчидир. У мунофиқлар намозга турсалар, ялқовлик 
билан турадилар, намозлари билан риё ва сумъани қасд 
қиладилар. Улар Аллоҳ таолони жуда кам ёдга оладилар” 
(Нисо сураси, 142).
Шунингдек, инсон бирон бир амални одамлар ўртасида 
овоза бўлиши ёки инсонлар уни эшитиши учун қилган бўлса, 
бу ҳам ширк бўлиб,
бу тўғрида шариатда қаттиқ таҳдидлар 
келган. Жумладан, Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумо 
пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламдан 
ривоят қилган ҳадисда шундай дейилади: “Ким бир амални 
одамлар эшитсин деб қилса, Аллоҳ уни шарманда қилур. Ким 
одамлар орасида обрў қозониш учун яхши ишни ошкора 
бажарса, Аллоҳ унинг ҳақиқатини очиб расво қилур” (Имом 
Муслим ривояти).
Ким бир ибодатни ҳам Аллоҳ учун, ҳам одамлардан бир 
нарса умид қилиб қилса, унинг амали бекордир. Ҳадиси 

---

19 
қудсийда
келишича, Аллоҳ
таоло шундай дейди: “Мен 
шерикликдан энг беҳожат бўлган Зотман. Ким бирон амал 
қилиб, унда Менга бошқани шерик қилса, Мен уни ҳам, 
шерик қилган нарсасини ҳам тарк қиламан” (Имом Муслим).
Инсон Аллоҳ учун бир амалга киришса
-
ю сўнг амалига 
риё аралашаётганини пайқаб, бундан хавотирга тушса ва бор 
имкониятини ишга солиб, уни кеткизса, бунинг амалга зиёни 
йўқдир. Бироқ дилидаги бу ҳиссиётдан севиниб, унга қарши 
курашмаса, аксар уламоларнинг фикрига кўра, амали ботил 
бўлади.