Axborot va kodlash nazariyasi asoslari

Diskret ma’lumotlar uzatish tizimi. Xabarlar DMU tizimida bir necha bosqichlar va jarayonlarni bosib o‘tadi. Xabar manbasi (XM) uzatish uchun tayyor bo‘lgan ma’lumotni tanlaydi: Xabar elementlari (xarf, belgi, son) XHQda qayta ishlanadi, ya’ni aniq bir qonun - qoida asosida kodlashgan ikkilik signallar ketma-ketliklari hosil qilinadi. Bu ketma-ketlik S’HQ qurilmasi yordamida signal tashuvchisining parametrlari ma’lum bir formulaga mos ravishda o‘zgartiriladi va manipulyatsiyalashgan ketma-ketlik hosil qilinadi. Aloqa kanalida elektr signallar xabar manba’dan qabul qiluvchi tomon tarqalayotib turli xil, turli tashqi ta’sirlar (shovqinlar)ga uchraydi. Qabullovchi qurilma signal va shovqin aralashmadan uzatilayotgan xabarga maksimal mos keluvchi (eng o‘xshash) optimal diskret xabarni hosil qiladi. Buning uchun qo‘yidagi ketma-ket jarayonlar amalga oshiriladi:

- filtrlash;

- kuchaytirish;

- demodulyatsiya;

- diskret ketma – ketlikni dekodlash.

Quyidagi 3 sabab xatolar manbai bo‘lishi mumkin:

- kanaldagi shovqinlar;

- apparat xato ishlashi;

- operatorning xatosi.