Biologiya kafedrasi

Dinamik steriotip Oddiy hayot sharoitiga odam va hayvon organizimga turli xil tasirlovchilarning murakkab tazimi tasir etadi. Organizmning bunday murakkab tasirlozchilarga moslashishi miya yarim sharlari po’stlog’ining shartli reflekslar analitik -sintatik faoliyati tufayli amalga oshiririladi . Buning natijasida kompleks shartli reflekslar xosil bo’ladi. Bu miya yarim shartli po’stlog’ining yanada murakkab faoliyati bo’lib ,sharli reflektor faoliyati yoki dinamik stereotib hisoblanadi.

Dinamik stereotip –deb bir vaqtda bir tartibdagi shartli reflekslarning uzliksiz ravishda tartib bilan kelishi va nerv tizimida bu tasirlarga javob qaytiladi. Dinamik steriotip boshqacha aytganda, odamda bir necha yillar davomida shartli reflekslarning izchillik bilan kelib, miya po’stlog’ida qo’zg’alish va tormozlanish juarayonlarini xosil qilishdir. Dinamik stereotip har bir odam uchun o’ziga xos bo’lib, odamdagi odat va malakalarning asosi hisoblanadi. Maktab yoshidagi bolalar bosh miya yarim sharlari po’stlog’ida dinamik stereotipni xosil bo’lish jarayonlrini tekshirish amaliy jihatdan muhim ahamiyatga ega. Masallan: Darslarni fiziologik asosida tashkil etish, kun tartibini tuzish, ovqatlanish, mehnat va dam olishni va boshqa faoliyat turlarini o’qituvchilar nerv tizimida dinamik stereotibni vujudga keltitish yo’li bilan amalga oshiriladi.

4. 
   AMALIY MASHĞULOT
   

Bosh miyaning rivojlanishi. Bolada reflector reakciyalarining rivojlanishini bah`olash.
Chaqaloq tug‘ilganidan keyin birinchi kunlariyoq unda tug‘ma reflektor reaksiyalari kuzatiladi. Kichkintoy reflekslarini tekshira turib, shifokor uning nerv tizimining holatiga baho beradi. Agar shifokor: «Bolaning muskullar tonusi va fiziologik reflekslari normada», — desa, demak, bolangiz o‘zini yaxshi sezayapti degani bo‘ladi.
Bu qanday reflekslar?

• 
  Ko‘zni pirpiratish refleksi — Bola yuziga to‘satdan yorug‘lik tushsa yoki havo oqimi tegsa, u ko‘zlarini tez-tez yumib ochadi.
  
•