Бозор ўринбоев

Savol va topshiriqlar:

1. 
   Badiiy asar tili tushunchasiga nimalar kiradi?
   
2. 
   Badiiy asar tilini tahlil qilishda nimalarga e’tibor berish kerak?
   
3. 
   Badiiy asar tilini tahlil qilishda uzviylik va uzluksizlik tamoyili qan-
   day namoyon bo‘ladi?
   
4. 
   Bitta mumtoz, bitta zamonaviy hamda bitta folklor asarini tanlab, ularning tili haqida o‘z mulohazalaringizni yozma tarzda ifodalashga harakat qiling.
   

4-MAVZU

Adabiy ta’limda zamonaviy yondashuvlar: Govard Gardnerning “Turfa zakovatlar” nazariyasi

(ma’ruza – 2 soat)

1.1. Ma’ruzani olib borish modeli

Mashg‘ulot shakli	Axborotli Talabalar soni – 5 ta
Ma’ruza rejasi	Ta’limda zamonaviy yondashuvlar Konstruktivizm nazariyasi Bola intellekti rivojlanishi nazariyasi Eng yaqin rivojlanish sohasi nazariyasi Intellekt ko‘pligi nazariyasi
O‘quv mashg‘ulotining maqsadi. Maxsus fanlarni o‘qitish mеtodikasi fani bo‘yicha umumiy tushuncha berish.
Pedagogik vazifalar:	o‘quv faoliyati natijalari:
Maxsus fanlarni o‘qitish mеtodikasi fanining o‘rni, ahamiyati va mohiyatini tushuntirish.	Maxsus fanlarni o‘qitish mеtodikasi fanining o‘rni, ahamiyati va mohiyatini tushuntirib bera oladilar.
Fan haqida umumiy tushuncha berish.	Fan haqida umumiy tushunchasini aytib bera oladilar.
Maxsus fanlarni o‘qitish mеtodikasi fanining rivojlanishi va muammolarini tushuntirish.	Maxsus fanlarni o‘qitish mеtodikasi fanining rivojlanishi va muammolarini tushuntirib bera oladilar.
O‘qitish vositalari	O‘UM, ma’ruza matni, kompyuter slaydlari, doska
O‘qitish usullari	ma’ruza, blits-so‘rov, Pinbord texnikasi, aqliy xujum
O‘qitish shakllari	frontal, kollektiv ish
O‘qitish sharoiti	kompyuter, proektor
Monitoring va baholash	Og‘zaki savollar, blits-so‘rov

Ma’ruza mashg‘ulotini olib borish texnologiyasi

Ish bosqich-lari	O‘qituvchi faoliyatining mazmuni	Tinglovchi faoliyatining mazmuni
1-bosqich. Mavzuga kirish (20 min)	O‘quv mashg‘uloti mavzusi, 4 savollarni va o‘quv faoliyati natijalarini aytadi. Baholash mezonlari (2 – ilova). Pindbord usulida mavzu bo‘yicha ma’lum bo‘lgan tushunchalarni faollashtiradi. Pindbord usuli natijasiga ko‘ra tinglovchilarning nimalarda adashishlari, xato qilishlari mumkinligining tashxizini amalga oshiradi (1-ilova ). 1.3. Mavzuni jonlashtirish uchun savollar beradi. (3-ilova).	Tinglaydilar. Tinglaydilar.
2 -bosqich. Asosiy bo‘lim (50 min)	2.1.1 savol yuzasidan qisqa ma’ruza qiladi. 2.2.Ma’ruza rejasining hamma savollari bo‘yicha tushuncha beradi. (Ma’ruzada berilgan savollar yuzasidan umumlashtiruvchi xulosa beradi. 2.3.Tayanch iboralarga qaytiladi. Talabalar ishtirokida ular yana bir bor takrorlanadi.	Tinglaydilar. Tinglaydilar. UMKga qaraydilar UMKga qaraydilar Har bir tayanch tushuncha va iboralarni muhokama qiladilar.
3- bosqich. Yakunlovchi (10 min)	Mashg‘ulot bo‘yicha yakunlovchi xulosalar qiladi. Mavzu bo‘yicha olingan bilimlarni qaerda ishlatish mumkinligi ma’lum qiladi. 3.2.Mavzu bo‘yicha bilimlarni chuqurlashtirish uchun adabiyotlar ro‘yxatini beradi. 3.3.Keyingi mazvu bo‘yicha tayyorlanib kelish uchun savollar beradi.	Savollar beradilar. UMKga qaraydilar. UMKga qaraydilar.

Interfaol mashg’ulot turlari ko’p bo’lib, ularni dars mavzusining xususiyatlari hamda ko’zda tutilgan maqsadlarga muvofiq tanlanadi va tegishlicha tayyorgarlik ko’riladi. Interfaol mashg’ulotda ishtirok etish uchun o’quvchilarning tayyorliklariga o’ziga xos talablar qo’yiladi, bular mashg’ulotda faol ishtirok etish uchun zarur bilimlarni o’zlashtirganlik, muloqotga tayyorlik, o’zaro hamkorlikda ishlash, mustaqil fikrlash, o’z fikrini erkin bayon qilish va himoya qila olish ko’nikmalari va boshqalardan iborat.
Mashg’ulotda vaqtdan unumli foydalanish zarur shart hisoblanadi. Buning uchun zarur vositalarni to’g’ri tanlash, tayyorlash hamda mashg’ulot o’tkazuvchilar va ularning vazifalari aniq belgilangan bo’lishi lozim. Interfaol metodlar bilan an’anaviy ta’lim usullari orasida o’ziga xos farqlar mavjud bo’lib, har bir o’qituvchi bu farqlarni qiyoslashi, ularning bir-biriga nisbatan afzalliklari va kamchiliklarini darsni rejalashtirish va uni o’tkazish usullarini tanlashda to’g’ri hisobga olishi zarur.
Bunda yangi bilimlarni berish, ko’nikmalarni shakllantirish, rivojlantirish, mustahkamlash, bilimlarni takrorlash, amalda qo’llash mashg’ulotlarida hamda o’quv fanining xususiyatlarini hisobga olgan holda har bir mavzu bo’yicha mashg’ulot uchun eng maqsadga muvofiq bo’lgan interfaol yoki boshqa metodlarni to’g’ri tanlash nazarda tutiladi.
To’g’ri tanlangan metodlarni qo’llash mashg’ulotning qiziqarli va samarali bo’lishini ta’minlaydi.
Interfaol metodlar konstruktivizm nazariyasi bilan bog’liq bo’lib, bu metodlardan amalda foydalanishda konstruktivizmning quyidagi asosiy xulosalarini hisobga olish lozim:
O’quvchi o’zi o’rganishi kerak, aks holda unga hech kim hech narsani o’rgata olmaydi;
O’qituvchi o’quvchilarga bilimlarni «kashf qilishga» yordam beradigan jarayonni tashkil qiladi;
Bilim borliqdan ko’chirilgan nusxa emas, uni odam shakllantiradi.
Interfaol metodlar konstruktivizm nazariyasi bilan bog‘liq bo‘lib, bu metodlardan amalda foydalanishda konstruktivizmning quyidagi asosiy xulosalarini hisobga olish kerak:
O‘quvchi o‘zi o‘rganishi kerak, aks holda unga hech kim hech narsani o‘rgata olmaydi;
O‘qituvchi o‘quvchilarga bilimlarni “kashf qilishga” yordam beradigan jarayonni tashkil qiladi;
Bilim borliqdan ko‘chirilgan nusxa emas, uni odam shakllantiradi.
Interfaol metodlarning pedagogik-psixologik asosi konstruktivizm nazariyasi (Dj. Dyui), bola intellektining rivojlanishi (J.Piaje), eng yaqin rivojlanish sohasi (L.S.Vigotskiy), intellektning ko‘p turliligi (G.Gardner) hamda yuqorida bayon etilgan o‘quv maqsadlari taksonomiyasi (B.Blum) haqidagi ma’lumotlardan iborat bo‘lib, ularni bilish va amalda foydalanish har bir o‘qituvchiga o‘z pedagogik mahoratini takomillashtirish uchun zarur.
Kurs tinglovchilari 4 guruhga bo‘linadi va har bir guruhga tarqatma materiallar beriladi.
Guruh ishtirokchilariga berilgan tarqatma materallarni o‘zaro hamkorlikda o‘rganib, muhokama qilish va mazmunini qisqacha flipchart qog‘ozlariga yozish taklif etiladi.