Buxoro davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti “Biologiya” kafedrasi

 

Xemoretseptorlar 

–

 

kimyoviy  omillsr  ta‘siriga  sezuvchan 

bo‘ladi.Quruqlikda  yashovchi  hayvonlarda  ular  hid  bilish  va  ta‘m  bilish 

sensor  tizimlarining  periferik  bo‘limlarini  hosil  qilsa,  suvdagi  hayvonlar 

uchun  esa  bu  tushunchani 

xemoretseptsiya,  kimyoviy  sezuvchanlik

 

tushunchasiga  aylanadi.  Shunga  ko‘ra  ichki  muhit  kimyoviy  tarkibini 

baholashda  interoretseptorlar ishtirok etadi. 

 

Fotoretseptorlar –

 yuruglik, nur energiyasini idrak qiladi. Ular tsiliar 

retseptorlar  ko‘rinishida  bo‘ladi.    Bu  retseptorlar  yorug‘lik  kuchini  va 

rangini ajratish imkoniyatini beradi.  

Notsiseptiv  retseptorlar-

  og‘riqni  sezuvchi  retseptorlar,  ular 

yordamida  organizm  og‘riq  ta‘sirlarini  idrok  qiladi.  Og‘riq  ta‘sirlarini 

ixtisoslashgan  asab  uchlari  bilan    bir  qatorda    boshga  tipdagi  sensor 

apparatlar  ham  idrok  qilishi  mumkin.  Og‘riq  tuyg‘usini    unung  paydo 

---

bo‘lish  joyi  yoki  tazsifi  bo‘yicha  aniqlanadigan  sifatiga  qarab  tasnif  qilish 

mumkin.