Chorva, parranda va baliq mahsulotlarini yetishtirish, qayta ishlash

Ho‘l yoki namakobda tuzlash usuli. Bu usulda baliqlar namakobda saqlanadi. Bunda baliqlar kuch- li tuzlanmaydi. Sababi, baliqdan ajralib chiqadigan suv dastlab idishga solingan tuz konsentratsiyasini pasaytiradi. Issiq dudlash uchun mo‘ljallangan baliqlar asosan shu usul yordamida tuzlanadi. Bu usulda baliqning go‘shti juda kam o‘zgaradi. U yumshoq va sersuv boiadi. Lekin tuzi kam boiganligi uchun mahsulotni uzoq saqlab boimaydi.
Aralash tuzlash usuli. Bunda baliqqa tuz va namakob aralashtirib sepiladi. Natijada tuz go'shtning orasiga tez va bir tekis singiydi. Suv va to‘yimli moddalar kamroq yo‘qoladi. Bu usul semiz baliqlami tuzlashda yaxshi natija beradi.
Sovutib tuzlash usuli. Bu usul yilning issiq kunlarida qo'llaniladi. Baliqlar tuzlashdan oldin muz bilan sovutiladi. Ba’zan tuzlash ishlari muzxonalarda olib borilishi mumkin.
Muzlatib tuzlash usuli. Bunda baliqlar oldin muz- latiladi. Natijada baliqning go‘sht qatlami va ichki organlari buzulmay qoladi. Namakob harorati -10°C bo‘lishi tavsiya etiladi. Baliqlaming sovutilgan to‘qi- masidagi tuz kam boMgani uchun, ulami sovutish va muzlatib tuzlanganda oddiy tuzlashga nisbatan yuqori sifatli mahsulot olinadi.
209



Baliq go'shti nozik va kam tuzli bo‘ladi. Odatda yirik va semiz baliqlar sovutish va muzlatish usuli bilan tuzlanadi.
Ziravorli tuzlash usuli. Bu usul asosan seld va xamsa baliqlar uchun qo‘llaniladi. Bunda namakob tarkibiga tuzdan tashqari tayyor mahsulotga o‘ziga xos ta’m va hid beradigan qand (1-3% gacha), xushbo‘y o‘simliklar: qalampir, lavr yaprog‘i, qalampirmunchoq, dolchin, zanjabil, muskat yong‘og‘i qo‘shiladi. Baliqlami tuzlash va saqlash vaqtida qand sut kislotasiga aylanib ketadi. Bu holat baliqlaming yaxshi yetilish imkonini beradi.
Sirkalash - seld, sig va boshqa tur baliqlar uc- hun qo‘llaniladi. Umuman, sirkalash uchun o‘rtacha tuzlanadigan baliqlar ishlatiladi. Ortiqcha tuzni chiqarib tashlash uchun ular ivitiladi, sirka-tuz eritmasida qayta ishlanadi va qand hamda turli dorivori bo'lgan sirkali namakob quyiladi. Tuz kamroq qo'shiladi. Sirkalangan baliqlaming ta’mi odatdagicha tuzlangan baliqqa nisbatan nordonroq, konsistentsiyasi yumshoqroq va rangi tiniqroq bo‘ladi.