Dars maqsadi: Ta’limiy maqsad

2.2-ilova. “Bilimdonmanmi-bilimdonsanmi” didaktik o’yini
1)Guruhga savollar:
1.Sоvеt davlati qachоn «Sulh to`g`risida» dеkrеtni qabul qildi? 1917-yil 8-nоyabr
2.Qachоn Rоssiyada bоlshеviklar bоshchiligida davlat to`ntarishi yuz bеrdi? A) 1917-yil 7-nоyabr
3.«Nivеl qirg`ini» qachоn bo`lib o`tdi? B) 1917-yil aprеl
5.Qachоn Sоvеt Rоssiyasi va Avstriya-Gеrmaniya qo`mоndоnligi o`rtasida yarashish bitimi imzоlandi? D) 1917-yil dеkabr
2)Guruhga savollar:
1.Fransiya va Buyuk Britaniya 1918-yil yagоna qo`mоndоnlik tuzishga qarоr qildi. Birlashgan kuchlarga kim qo`mоndоn etib tayinlandi? C) Gеnеral Fоsh
2. 1917-yil «Nivеl qirg`ini» yuz bеrdi. Nivеl kim edi? Fransiya qurоlli kuchlari qo`mоndоni
3. 1917-yil nоyabrda Gеrmaniya yangi qurоl … qo`lladi. Оgnеmyot
4.1917-yil kuzda Turkiya Antanta qo`shinlariga … to`la bоy bеrdi. Arabistоn yarim оrоlini
5… kuni Gеrmaniya impеriyasi quladi. 1918-yil 9-nоyabr
3)Guruhga savollar:
1.Birinchi jahоn urushida nеchta davlat ishtirоk etdi? 38 ta
2.Birinchi jahоn urushida Gеrman blоki … tоvоn to`laydigan bo`ldi. 132 mlrd marka
3.Vеrsal sulh shartnоmasi qachоn imzоlandi? 1919-yil 28-iyunda
4.Birinchi jahоn urushi 38 davlat hududida bo`lib, ularda … ahоlii yashar edi.
1,5 mlrd
5.Birinchi jahоn urushining asоsiy ishtirоkchilari bo`lgan davlatlar o`z milliy bоyligining … yo`qоtdilar. B) 1/3 kismini
6.Ushbu so`zlar qaysi davlat rahbariga tеgishli- «Biz dunyoda katta rоl o`ynashimiz mumkin.., охirgi bir yoki ikki yil ichida biz qarzdоr davlatdan qarz bеruvchi davlatga aylandik. Jahоndagi оrtiqcha оltinning shu qadar ko`p qismi bizning qo`limizdaki, ilgari hеch qachоn bunchalik оltinga ega bo`lmaganmiz»? AQSh
2.3- Ilova Yangi mavzuning matni
Moddiy ishlab chiqarishda texnika va fan taraqqiyoti
XIX asrning 70-yillari - XX asr boshlarida texnika va tibbiyot ilmming taraqqiy etishiga monopolistik kapitalizmning rivojlanishi bilan bog'liq bo'lgan ijtimoiy-iqtisodiy sharoit ta'sir ko'rsatdi.
Yirik korxonalarning vujudga kelishi texnikadan foydalanishni yangicha hal qilishni talab etdi.
Transport va temir yo'llar
XIX asrning 70-yillarida parovozsozlikni taraqqiy ettirishdagi boshlang'ich davr tugadi. Parovozni takomillashtirish, uning quvvatini va tortish kuchini oshirishda katta ishlar amalga oshirildi.
1875-yildan 1913-yilgacha bo'lgan davrda butun dunyoda asosan eng yirik kapitalistik mamlakatlar tomonidan qurilgan temiryo'llarning uzunligi deyarli 4 barobar oshdi. Shimoliy Amerika, Osiyo va Afrikani kesib o'tuvchi temiryo'llar qurildi.
XIX asrning 80-yillarida G. Daymler bilan K. Bens benzinda ishlaydigan motorli birinchi avtomobilni yaratishgach, avtomobil transporti tez rivojlana boshladi va u tosh yo'llar qurishni talab qildi.
Elektr dvigatelidan dastlab shahar transportida foydalanildi. 1895-yildayoq Buyuk Britaniya va AQSHning eng yirik shaharlarida „konka" (shahar temiryo'lida ot bilan tortiladigan vagoncha) o'rniga tramvay paydo bo'ldi.
Elektr
Elektr sanoati - texnikaning yangi muvaffaqiyatlari uchun eng xos narsadir. Bu sanoat yuksak darajada taraqqiy qilgan mamlakatlar nihoyatda tez rivojlandi.
Sanoatning rivojlanishi fabrika, zavod, savdo joylari va idoralarning sun'iy yoritqichlarga bo'lgan talabini yil sayin oshirib bordi.
1876-yilda rus ixtirochisi P. N. Yablochkovning (1847-1894) „elektr shami" deb atalgan lampasi-yorug'likning yangi manbayi sifatida vujudga keltirildi. Yablochkov „shami" ikki soatcha yonib turardi.
XIX asrning oxirlarida yog' lampalar o'rniga tejamli va foydalanish birmuncha qulay lampalar - cho'g'lanish lampalari ishlatila boshlandi. Amerikalik mashhur ixtirochi T. Edison (1847-1931) bir necha yilgi izlanishlardan keyin, 1879-yilda havosi so'rib olingan, ko'mir tolali cho'g'lanish lampasining yangi turini yaratishga muvaffaq bo'ldi. U 1882-yilda Nyu-Yorkda birinchi issiqlik elektr stansiyasini ham qurdi.
1878-yilda nemis ixtirochisi N. Ottoning gaz bilan ishlaydigan to'rt taktli dvigateli Parij jahon ko'rgazmasida yuksak baho oldi.
1891-yilda Germaniyada 175 km elektr liniya qurilib, ishga tushirildi. Bu esa elektrotexnika tarixida yangi davrni ochib berdi.