Dunyo markaziy banklarining valyuta zaxiralarida asosiy valyutalar ro’yhatini hajmiga ko’ra tasniflang

TOPSHIRIQLAR

1. 
   Dunyo markaziy banklarining valyuta zaxiralarida asosiy valyutalar ro’yhatini hajmiga ko’ra tasniflang.
   
2. 
   Valyuta kursini aniqlashning nominal birja kursi va valyuta kursini fiksing shaklda aniqlash mexanizmini yoritib bering.
   
3. 
   “FOREX savdo tizimining ishlash mexanizmi, afzalliklari va kamchiliklari” mavzusida taqdimot tayyorlang.
   

No.	Country	Reserve currency USD
1	China	3,398,241	31 January 2022
2	Japan	1,405,750	December 2021
3	Switzerland	1,109,981	December 2021
4	Russia	643,2	4 March 2022
5	India	619,678	18 March 2022
6	Taiwan	548,408	January 2022
7	Hong Kong	499,5	November 2021
8	South Korea	461,5	January 2022
9	Saudi Arabia	455,085	December 2021
10	Singapore	417,904	December 2021
11	Brazil	362,204	December 2021
12	Germany	296,727	August 2021
13	United States	251,795	21 January 2022
14	Thailand	245,996	December 2021
15	France	244,401	August 2021
16	United Kingdom	229,943	September 2021
17	Italy	226,908	August 2021
18	Israel	213,029	December 2021
19	Mexico	202,303	17 December 2021
20	Czech Republic	176,297	February 2022

No.	Currency	Q1 2020
1	USD	6794,91	57,92%
2	EUR	2197,3	18,73%
3	JPY	624,97	5,33%
4	GBP	486,08	4,14%
5	RMB	221,48	1,89%
6	CAD	195,13	1,66%
7	AUD	170,16	1,45%
8	CHF	16,05	0,14%
Other currencies		255,53	2,18%
Unallocated Reserves		770,32	6,57%
Total		11731,9	100,00%

2 Valyuta kursini aniqlashning nominal birja kursi va valyuta kursini fiksing shaklda aniqlash mexanizmi
Respublikamizda so’mning nominal birja kursi valyutalarning buyurtmali savdosi asosida amalga oshiriladigan oldi - sotdi mexanizmi orqali shakllanadi. Mazkur mexanizmning mohiyati shundaki, O’RVBga a’zo bo’lgan tijorat banklari ikki xildagi buyurtmalarni birjaga beradilar: a) AQSh dollarini sotib olish maqsadida so’mda berilgan buyurtmalar; b) AQSh dollarini sotish maqsadida berilgan buyurtmalar (dollarda berilgan buyurtmalar). Markaziy bankning Bosh dileri buyurtmalarni qabul qilishni to’xtatish to’g’risidagi buyruqni bergandan so’ng har ikkala xildagi buyurtmalar bo’yicha jami nominal miqdorlar aniqlanadi. Shundan keyin so’mda berilgan buyurtmalarning jami summasini AQSh dollaridagi buyurtmalar summasiga bo’lish yo’li bilan o’zbek so’mining 1 AQSh dollariga nisbatan nominal birja kursi aniqlanadi. So’mning valyuta kursini 1 AQSh dollariga nisbatan aniqlanayotganligi so’mning to’g’ri kotirovka rejimiga ega ekanligidan dalolat beradi.
O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining nominal birja kursi tijorat banklarining xorijiy valyutalardagi aktiv va passivlarini qayta baholash, boj hisobi hamda moliyaviy va statistik hisobotlarni yuritish, xo’jalik yurituvchi sub’ektlar valyuta tushumlarining ma’lum qismini majburiy tartibda sotishda qo’llaniladi.
Rivojlangan xorijiy mamlakatlarning amaliyotida, xususan, AQSh, Yaponiya, Kanada davlatlarining amaliyotida milliy valyutaning kursi fiksing shaklida aniqlanadigan bozor mexanizmiga asoslanadi. Mazkur mexanizmning mohiyati shundaki, maklerlar va tijorat banklari dilerlari ishtirokida kun davomida amalga oshiriladigan valyuta savdosi jarayonida shakllangan talab va taklif asosida, operatsion kunning aniq bir vaqtida, milliy valyutaning xorijiy valyutalarga nisbatan birja kursi aniqlanadi. Operatsion kunning aniq bir vaqtida milliy valyuta kursining aniqlanishi fiksing deb ataladi
Fiksing - bu chet el valyutalarida birja savdosi amalga oshiriladigan usul.

Uning mohiyati quyidagicha: savdo boshlanishidan oldin savdo ishtirokchilari moliyaviy vositani (bu holda valyutani) sotib olish va/yoki sotish bo'yicha dastlabki buyurtmalarni taqdim etadilar. Moliyaviy vositani sotib olish va sotish bo'yicha qabul qilingan buyurtmalarning umumiy hajmi o'rtasidagi farqga qarab, savdo rahbari lot valyuta kursini oshiradi yoki kamaytiradi. Savdolarni fiksatsiya o'rnatish bilan o'tkazish jarayonida ishtirokchilar moliyaviy vositani sotib olish va (yoki) sotish miqdorini o'zgartirish uchun qo'shimcha buyurtmalar berish huquqiga ega.