Bir-biriga yaqin joylashgan ikki konturning o`zaro induksiyasi deganda konturlardan biri orqali o`tayotgan tok kuchining o`zgarishi natijasida ikkinchi konturda induksiya elektr yurituvchi kuchining vujudga kelishi tushuniladi.
ikkinchi konturda vujuda kelayotgan induksiya elektr yurituvchi kuchni
birinchiinchi konturda vujuda kelayotgan induksiya elektr yurituvchi kuchni
Bu ifodalardagi L12 va L21 lar konturlarning o`zaro induktivligi deb ataladi.
Тajribalarda ham, nazariy yo`l bilan ham L12=L21 ekanligi isbotlangan.
Birlik hajmdagi magnit maydoni energiyasiga teng bo’lgan fizik kattalik magnit energiyasining hajmiy zichligi deb ataladi.
Bu ifoda magnit energiyasi g’altakning tok oqayotgan o’ramlarida to’planmaganligini, balki magnit maydoni mavjud bo’lgan butun hajm bo’yicha taqsimlanganligini ko’rsatadi.
5.Moddalarning magnitlanishi. Magnetiklar turlari. (Diamagnetik, Paramagnetik va Ferromagnetiklar)
Har qanday modda magnetikdir, ya’ni u magnit maydon ta’sirida magnitlanadi va magnit momentiga ega bo`ladi.
Magnetikning magnitlanishini xarakterlash uchun magnitlanish vektori qabul qilingan.
Makroskopik toklar – elektr zanjiridagi o’tkazgichlar bo’ylab oqayotgan elektr toklar, mikroskopik toklar – atom va molekulalardagi elektronlar harakati bilan bog’liq toklar. Doimiy magnitlarning magnitlanganligi – ularda mikritoklar mavjudligining natijasidir.
Tashqi magnit maydon bu mikrotoklarga yo’llovchi, tartibga soluvchi ko’rinishida ta’sir ko’rsatadi.
Jismlarning magnitlanish xususiyatini tushuntirish uchun Amper quyidagi taxminni ilgari surdi: modda molekulalarida aylanma toklar tsirkulyatsiya qiladi (keyinchalik ular Amperning molekulyar toklari deb nom oldi).
Magnetikning magnit momenti aloxida molekulalar (atomlar) magnit momentlarining vektor yig’indisiga teng.
Bir jinsli izotrop muhit uchun magnit induktsiya vektori
— muhitning magnit singdiruvchanligi, o’lchamsiz kattalik, makrotoklarning magnit maydoni H muhit mikrotoklari hisobiga necha marta kuchayishini ko’rsatadi.
Magnitlanganlik J – modda birlik hajmining magnit momenti – moddaning magnitlanish darajasi