Генетика, геномика ва биотехнологиянинг замонавий муаммолари



Download 2,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/123
Sana12.03.2022
Hajmi2,5 Mb.
#491646
TuriСборник
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   123
Bog'liq
konfer 2016 cgb

REAL-TIME
 PCR
 
МЕТОДИ ЁРДАМИДА
 HELICOBACTER PYLORI 
КЛАРИТРОМИЦИНГА ЧИДАМЛИЛИК БИЛАН БОҒЛИҚ 23 S рРНК 
ГЕНИНИНГ МУТАЦИЯЛАРИНИ АНИҚЛАШНИ 
ОПТИМАЛЛАШТИРИШ 
 
1
Абдурахимов А.А., 
1,2
Далимов Д.А., 
2
Турдикулова Ш.У.,
3
Мухамадова Д.Ш., 
1
Мухамедов Р.С.
1
ЎзР ФА Биоорганик кимё институти,
100125, Тошкент ш., Мирзо Улуғбек кўч., 83.
2
Юқори технологиялар ўқув-тажриба маркази. Талабалар шаҳарчаси 3А.
3
Ўз МУ Биология-тупроқшунослик факультети. Талабалар шаҳарчаси Университет-4 
кўчаси.
Abror1978@mail.ru 
 
Helicobacter pylori (H. pylori)
бактерияси дунё аҳолисини ярмидан 
кўпининг 
ошқозонида 
инфекцияланган 
бўлиб, 
гастроэнтерологик 
касалликларни юзага келтирмоқда. 
H. Pylori 
ривожланмаган мамлакатлар 
аҳолисининг 80-90 % ида, ривожланаётган мамлакатларда эса 60-80 % ида 
инфекцияланган. Эрадикацион терапияда бактерияларда антибиотикларга 
чидамлилик механизмлари пайдо бўлиши кузатилмоқда ва бунинг асосида 
молекуляр-генетик жиҳатдан мутациялар пайдо бўлаётганлиги билан 
боғлашмоқда. Бактерияларнинг қайси антибиотикларга чидамлилигини 
аниқлаш эрадикацион терапия учун, ишончли лаборатория тестларини 
ўтказиш ва даволаш схемасини белгилашда муҳум аҳамият касб этади. 
Антибиотиклар билан даволашда амоксициллин, метронидазол, тетрациклин, 
левофлоксацин ва кларитромицин каби антибиотиклар ишлатилиб 
келинмоқда. Масалан, 
H. Pylori
бактерияси каллониясига кларитромицин 
таъсир қилдирилган бактерияларда 
H. Pylori 
бактериясининг 23 S рРНК 
кодловчи генида нуқтали мутациялар аниқланган. Турли географик 
минтақаларда яшовчи одамлар ошқозон шиллиқ қаватидан олинган 
бактериялар штаммларида турли антибиотикларга чидамлиликни мутациялар 
билан ассоцацияси аниқланган.


Материалы конференции «Современные проблемы генетики, геномики и биотехнологии», 18 мая 2016г. 

H. Рylori 
кларитромицинга чидамлилик механизмида V доменида 23 S 
рРНК генида мутация рўй беради ва натижада антибиотикни боғланиш 
хусусиятида ҳатолик кетади.
Европада, Австралияда ва Бразилияда кларитромицинга чидамлилик 23 
S рРНК-генида A2143G (45%), A2142G (33%) ва А2142С (2%) нуқтали 
мутация кузатилган. Япония A2143G мутацияси эга бактерия штаммларида 
кларитромицинга чидамлилик деярли 90 %ни ташкил қилган. Россия 
кларитромицинга чидамлилик А2115С, A2143G/C ва A2144G мутациялар 
билан боғлиқлиги аниқланган.
Ўзбекистонда 
H. Pylori 
бактериясининг айрим вирулент генлар бўйича 
генотипланганлиги маълум бўлсада лекин антибиотикка чидамлиликни 
молекуляр-генетик механизмлари ва мутациялар билан боғлиқлиги 
ўрганилмаган.
H. pylori 
антибиотикка чидамлилигини 
Real-Time PCR 
методи ёрдамида 
23 S рРНК генининг мутацияларини аниқлаш мақсадида, ушбу генга мос 
равишда праймерлар ва зондлар дизайн қилинди. http://www.bio.bsu.by 
онлайн дастури ёрдамида праймерларни температуралари танланди ва 
http://www.basic.northwestern.edu 
онлайн 
дастури 
ёрдамида 
ПЗР 
амплификация дастури оптимизация қилинди.
Республика ихтисослаштирилган
терапия ва тиббий 
реабилитация 
илмий амалий
тиббиёт марказидан ошқозон эпителиал тўқималари йиғилди 
ва Проба-ГС (Изоген, Россия) тўплами ёрдамида йиғинди ДНК ажратиб 
олинди. Олинган ДНК намуналарини ичида 
H.pylori
бактерияси бор ёки 
йўқлигини аниқлаш мақсадида 
Real-Time PCR 
амплификацияси қўйилди. Ҳар 
бир намуналарда бактерия ДНКси борлигини тасдиқловчи график олинди. 
Кейинги босқичда олинган намуналарда бактериянинг кларитромицин 
таъсирида 23 S рРНК генида мутация содир бўлган ёки бўлмаганлигини 
аниқланади. 
Аввалги адабиётларда миқдорий ПЗР амплификацияси ва рестрикцион 
таҳлиллар қўлланилган бўлиб, бизнинг илмий-тадқиқот ишимизда 


Материалы конференции «Современные проблемы генетики, геномики и биотехнологии», 18 мая 2016г. 

мутацияларни аниқлашда 
Real-Time PCR 
методидан фойдаланганлигимиз 
томонидан фарқланади. Бу эса текширишларнинг аниқлиги ва қисқа 
муддатда амалга ошириш имконини беради.

Download 2,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   123




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish