Генетика, геномика ва биотехнологиянинг замонавий муаммолари



Download 2,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/123
Sana12.03.2022
Hajmi2,5 Mb.
#491646
TuriСборник
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   123
Bog'liq
konfer 2016 cgb

 
 


Материалы конференции «Современные проблемы генетики, геномики и биотехнологии», 18 мая 2016г. 
11 
КАРТОШКА 
(SOLANUM TUBEROSUM L.) 
БАРГ ТЎҚИМАСИГА
GUS 
ГЕНИНИ АГРОИНФИЛТРАЦИЯ УСУЛИ ЁРДАМИДА 
ТРАНСФОРМАЦИЯ ҚИЛИШ 
 
Бабаджанова Ф.И., Шапулатов У.М., Мирзаахмедов М.Х., Убайдуллаева Х.А., 
Буриев З.Т. Абдурахмoнов И.Ю. 
ЎзР ФА Геномика ва биоинформатика маркази 
111215, Ўзбекистон Республикаси, Тошкент вил., Қибрай тум, Университет кўча, 2-уй 
f.babadjanova@genomics.uz 
Ген муҳандислиги ёрдамида генетик бойитилган ўсимликлар навларини 
яратишда, трансформация жараёнини илк босқичларида бегона генлар 
экспрессиясининг нишон белгилари – репортер генлардан фойдаланилади. 
Одатда репортер генларнинг маҳсулотлари оддий усуллар билан аниқланади. 
Ҳозирги кунда 
GUS 
деб номланувчи репортер генлардан кенг 
фойдаланилади, у β-глюкуронидаза ферментини кодлайди ва субстратга 
қўшилганда уни кўк рангли бирикмага қадар парчалайди
[
Susan J. K., 2002
]. 
Тажрибамизнинг асосий мақсади картошка барг тўқимасига 
Agrobacterium 
tumefaciens 
орқали
pBI-121 
вектори ўзида маркер 
GUS
генини тутган 
конструкция билан агроинфилтрация усули ёрдамида трансформация қилиш.
Тадқиқот объекти сифатида 
pBI-121 
вектори ўзида маркер 
GUS
гени 
тутган конструкция ва картошканинг 
(Solanum tuberosum L.) 
Дезире ва 
маҳаллий Сарнав нави
in vitro 
шароитида хона ҳарорати 22
0
С ва фотопериод 
16 соат ёруғ 8 соат қоронғу, оқ ёғдули чироқда ўстирилган 1-ҳафталик 
соғлом ўсимлик ниҳоллари тупроққа ўтказилиб фитотрон шароитида 2-ҳафта 
давомида ўстирилди. 
pBI-121 
вектори ўзида маркер 
GUS
гени тутган 
конструкция
Agrobacterium tumefaciens
LBA 4404 штаммига трансформация 
қилинди. Канамицин антибиотики ёрдамида 
Agrobacterium 
колониялари 
скрининг қилинди. Тайёрлаб олинган инокуляция озуқаси ўсимлик 
баргларига шприц ёрдамида инфилтрация усулида трансформация қилинди 
[Hajela R.K., ва бошқ. 1990]. 4-кун ўтгандан кейин зарарлантирилган барглар 
билан назорат баргларда 
pBI-121-GUS 
гени сифат реакциясини кўриш учун 
тайёрлаб олинган 
X-Gluc 
эритмасига 37
0
С, 26
0
С ва 22
0
С ҳароратига қўйилди. 


Материалы конференции «Современные проблемы генетики, геномики и биотехнологии», 18 мая 2016г. 
12 
Орадан 3-кун ўтгандан кейин 
β-глюкуронидаза 
субстрати парчаланиб 
глюкурон кислота ва хлоро-бромоиндигога ажралди. Хлоро-бромоиндиго 
оксидланганда димерланиб кўк дихлоро-диброминдиго модда ҳосил 
қилганлиги кузатилди [Liu Z. L., ва бошқ. 2002].
Тажриба натижалари шуни кўрсатдики, 37
0
С ҳароратга термостатга 
қўйилган барг тўқималарини ҳаво ранг билан бўялиш ҳолати 26
0
С ва 22
0
С 
ҳароратдагиларга нисбатан олдин кузатилди. Орадан 4-5 кун ўтгандан кейин 
26
0
С ва 22
0
С ҳароратга қўйилган баргларда ҳам кўк рангга бўялаш ҳолати 
кузатилди. Кейинги босқичда 
pBI-121-GUS 
гени барг тўқималарида 
экспрессия бўлганлигини аниқроқ кўриш учун этил спиртиниг 50%, 70% ва 
96% ли концентрацияларида барг яшил хлорофиллардан тозаланди ва 
зангори рангга бўялганлиги яққол кўринди.
Картошка навларида турли хил ҳароратга нисбатан бўялганини 
кўрадиган бўлсак, 37
0
С ҳароратда Дезире навида 90% ни, Сарнав навида 80% 
ни ва 26
0
С ҳароратда Дезире навида 50% ни, Сарнав навида 40% ни ташкил 
қилган бўлса 22
0
С ҳароратда Дезире навида 20% ни, Сарнав навида 25% ни 
ташкил қилди. Шундай қилиб айтганда картошка барг тўқимасига 
pBI-121-
GUS 
генини агроинфилтрация усули ёрдамида трансформация қилиш ва 
ушбу ген фаоллигини ўрганиш бўйича тадқиқотлар олиб борилди. Тажриба 
натижалари шуни кўрсатдики, 
X-Gluc 
эритмасида 
pBI-121-GUS 
гени сифат 
реакциясини кўриш учун оптимал ҳарорат 37
0
С эканлиги аниқланди. 
Кейинги 
тадқиқотларимизда 
агроинфильтрация 
усули 
ёрдамида 
трансформация қилинган барглардан каллус тўқималар шакллантириш ва 
соматик эмбриогенез усули ёрдамида регенерант ўсимликлар олишдан 
иборат.


Материалы конференции «Современные проблемы генетики, геномики и биотехнологии», 18 мая 2016г. 
13 

Download 2,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   123




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish