Geog-8-uzb indd

49-dars
49-dars
ZARAFSHON IQTISODIY RAYONI
Buxoro
Navoiy
Samarqand
http://eduportal.uz

---

139
108-rasm. 
Qorovulbozor dagi 
neftni qayta ishlash zavodi.
Aholisi.
Iqtisodiy rayon aholisining 
ko‘payish sur’ati mamlakat aholisining 
o‘rtacha o‘sishiga yaqinlashadi. Aholi hudud 
bo‘ylab juda notekis joylashgan. Ayniqsa, 
cho‘l mintaqasida aholi o‘ta siyrak.
Xo‘jaligi va uning hududiy tashkil eti-
lishi.
Ushbu iqtisodiy rayonda agrosanoat 
majmuyi tarkib topib bormoqda. Sanoat 
ko‘p tarmoqlidir.
Zarafshon iqtisodiy rayoni
ning elektroenergetika, rangli me-
tallurgiya, neftni qayta ishlash, kimyo va gaz-kimyo, ma shi-
nasozlik, qurilish materiallari, yengil va oziq-ovqat kabi tar-
moqlari jadal rivojlanmoqda.
Qorovulbozor shahrida yiliga 5 mln tonna neftni qayta ishlaydigan 
korxonaning ishga tushirilishi rayonda iqtisodiyotning yangi iqtisodiy 
sohasini vujudga keltirmoqda (108-rasm). Korxona mamlakatimiz neft 
mahsulotlariga bo‘lgan ehtiyojning yarmini qondira oladi.
Iqtisodiy rayon hosil etilayotgan elektr energiya miqdoriga ko‘ra 
Toshkent va Mirzacho‘l iqtisodiy rayonlaridan keyin uchinchi o‘rinda 
turadi. Elektr quvvati, asosan, Navoiy IESidan olinmoqda, IES tabiiy 
gaz bilan ishlaydi. Gaz sanoati bo‘yicha rayon yaqin yillargacha 
O‘zbekistonda yetakchi o‘rinda edi. Qashqadaryodagi Sho‘rtan gaz koni 
ishga tushirilgach, ikkinchi o‘ringa tushib qoldi. Kimyo sanoati tabiiy 
gaz va boshqa mineral xomashyoga tayanadi. Zarafshon hududiy ishlab 
chiqarish majmuyining asosiy tarmoq laridan biri yengil sanoatdir.
Qishloq xo‘jaligi paxtachilik va qorako‘lchilikdan iborat. Yurtimizdagi 
yaylovlarning yarmidan ko‘pi shu rayonda. Yaylovlar mahsuldorligini 
oshirish uchun fi tomeliorativ tavsiyalar tayyorlovchi 6 ta o‘rmon xo‘jaligi va 
1 ta o‘rmon-melioratsiya stansiyasi ishlab turibdi. O‘zbekistondagi qorako‘l 
qo‘ylarning va tuyalarning yarmidan ko‘pi shu iqtisodiy rayonda boqiladi.
?