MUNDARIJA I.Kirish. II.Asosiy qism. 2.1.O’zbekistonda iqtisodiy barqarorlikni ta’minlash. 2.2. Ishchi kuchini takror ishlab chiqarish va uniig xususiyatlari. 2.3.Aholi bandligi, daromadlarini oshirish va kambag‘allikni qisqartirish hisobiga ichki talabni rag‘batlantirishning asosiy chora-tadbirlari. III.Xulosa. IV.Foydalanilgan adabiyotlar.
MAVZU: “O’zbekistonda iqtisodiy barqarorlikni o’sishini ta’minlashning omillari va yo’llari”
REJA:
I.Kirish.
II.Asosiy qism. 2.1.O’zbekistonda iqtisodiy barqarorlikni ta’minlash. 2.2. Ishchi kuchini takror ishlab chiqarish va uniig xususiyatlari. 2.3.Aholi bandligi, daromadlarini oshirish va kambag‘allikni qisqartirish hisobiga ichki talabni rag‘batlantirishning asosiy chora-tadbirlari.
III.Xulosa.
IV.Foydalanilgan adabiyotlar. I. Kirish.
O‘zbekistonda iqtisodiy o’sishni ta’minlash omillari va natijalari Mamlakatimiz o‘z mustaqilligini qo‘lga kiritganidan so‘ng iqtisodiyotda
o‘z mohiyati va ahamiyatiga ko‘ra mutlaqo yangi mazmunga ega bo‘lgan
jarayonlar yuzaga kela boshladi. Bu, eng avvalo, iqtisodiyotning barcha
sohalari va tarmoqlarida tarkibiy o‘zgarishlarning izchil amalga oshirilishi
bilan bevosita bog‘liq edi.
Barqarorlikni o'lchash
Haqiqiy makroiqtisodiy mahsulotni a ga ajratish mumkin trend va a tsiklik qismi, qaerda dispersiya filtrlash texnikasidan kelib chiqqan tsiklik qatorning (masalan, tarmoqli o'tkazgich filtri, yoki eng ko'p ishlatiladigan Hodrick - Preskott filtri) iqtisodiy barqarorlikdan chiqishning asosiy o'lchovi bo'lib xizmat qiladi.
Parchalanishning oddiy usuli o'z ichiga oladi orqaga qaytish "vaqt" o'zgaruvchisiga yoki a ga haqiqiy chiqish polinom vaqt o'zgaruvchisida va prognoz qilingan ishlab chiqarish darajasini trend va sifatida belgilash qoldiqlar tsiklik qism sifatida. Yana bir yondashuv - bu real ishlab chiqarishni modellashtirish farq statsionar drift bilan, drift komponenti esa trend.
Beqarorlikning sabablari
Makroiqtisodiy beqarorlik yo'qligi tufayli yuzaga kelishi mumkin moliyaviy barqarorlik, misolida Katta tanazzul tomonidan olib kelingan 2007-2008 yillardagi moliyaviy inqiroz.
Monetaristlar juda o'zgaruvchan deb hisoblang pul ta'minoti juda o'zgaruvchan chiqish darajasiga olib keladi. Milton Fridman bu uchun muhim hissa qo'shgan deb ishongan Katta depressiya 1930-yillarning.
Jon Maynard Keyns ishongan va keyingi Keynsliklar ishonaman, bu beqaror yalpi talab makroiqtisodiy beqarorlikka olib keladi, ammo haqiqiy biznes tsikli nazariyotchilar dalgalanmalar deb hisoblaydilar yalpi ta'minot haydash biznes tsikllari.
Beqarorlikning ta'siri
Asosiy maqolalar: Biznes tsikllarining farovonligi xarajatlari va Ishsizlik § Xarajatlar Iqtisodiy beqarorlik iqtisodiy aktivlar qiymatini yo'qotadigan va sarmoyalarga to'sqinlik qiladigan yoki to'xtatiladigan muhit yaratish orqali odamlar va davlatlarning umumiy farovonligiga bir qator salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Bu ishsizlikka, iqtisodiy tanazzulga yoki o'ta og'ir hollarda jamiyatning qulashiga olib kelishi mumkin.
Barqarorlashtirish siyosati
Asosiy maqolalar: Barqarorlashtirish siyosati va Makroiqtisodiy siyosat Barqarorlashtirish siyosati amalga oshirilganda, odatda, ikkalasidan ham foydalanishni o'z ichiga oladi pul-kredit siyosati yoki soliq siyosati. Ulardan ikkitasini ham himoya qilish mumkin Keynsiyalik iqtisodchilar. Biroq, ular odatda qarshi monetaristlar va haqiqiy biznes tsikli nazariyotchilar. Monetaristlar bunga yaxshi niyat bilan ishonishadi kontsertiklik pul-kredit siyosati odatda samarasiz bo'lib, real ishlab chiqarishning mavjud o'zgaruvchanligini qo'shadi va real tsikl nazariyotchilari bunday siyosat noto'g'ri deb hisoblashadi, chunki ular dalgalanmalarning asosiy sabablarini ko'rib chiqmaydilar, chunki ular ta'minot tomoni iqtisodiyot.
Mamlakatimizda iqtisodiy islohotlarning har bir bosqichida makroiqtisodiy barqarorlikni va iqtisodiy o‘sishni ta’minlash asosiy ustuvor
vazifa etib belgilab kelindi. Ma’lumki, iqtisodiy o‘sish mamlakatning
YaIMda namoyon bo‘ladi va u davlatning iqtisodiy qudratiga baho beradi.
Mamlakatimizning mustaqillik yillaridagi iqtisodiy o‘sishni ta’minlash
davrlarini 3 bosqichga bo‘lib o‘rganish maqsadga muvofiqdir.
1991-1996 yillar:
Ishlab chiqarishning pasayishini to‘xtatish va iqtisodiy o‘sishga erishish.
2. 1997-2004 yillar:
YaIMning aholi jon boshiga o‘sishiga erishish,
inflatsiyani keskin pasaytirish va barqaror iqtisodiy o‘sishni ta’minlash.
3. 2005-2017 yillar:
Davlat budjeti va joriy operatsiyalar hisobi ijobiy
saldosini hamda yuqori iqtisodiy o‘sishni ta’minlash.
4. 2017 yildan hozirgacha bo‘lgan davr: Makroiqtisodiy barqarorlikni
yanada mustahkamlash va yuqori iqtisodiy o‘sish sur’atlarini saqlab qolish
(oʻtish davrida iqtisodiyot sohasida statistik hisobotlarni toʻgʻri yuritish va
davlatning iqtisodiy salohiyatini aniq baholash).
Respublikada bozor iqtisodiyotiga o‘tish davrida, iqtisodiyotni
rivojlantirish borasida bir qator vazifalar turardi. Bular xususiylashtirish va
raqobatchilik
muhitini
shakllantirish
jarayonlarini
chuqurlashtirish;
makroiqtisodiy barqarorlikka erishish; milliy valyutani mustahkamlash;
iqtisodiyot tarkibiy tuzilishini tubdan o‘zgartirish; ijtimoiy kafolatlari kuchli
bo‘lgan demokratik davlatni shakllantirish vazifalaridir.
Jamiyatning yalpi milliy mahsuloti hisobiga ishlab chiqarishning moddiy ashyoviy omillarigina emas, balki shaxsiy omili — ishchi kuchi, jamiyatning asosiy ishlab chiqaruvchi kuchi ham takror hosil etiladi na sifat jihatdai ancha yuqori darajada takror yuzaga chiqariladi.
