Ii bob. Qahqadaryo viloyati sudralib yuruvchilarning faunasi

Taqir to’garakboshi (Phrynocephalus helioscopus (Pallas. 1771)).
Arktogey hukmronligining Paleartik kichik hukmronligiga qarashli Qadimgi o’rtayer dengizi viloyati tarkibidagi Sahara-gobi kichik viloyatining turon tumanida joylashgan O’zbekiston, Qozog’iston Tojikiston, Qizg’iziston, Turkmaniston, Afg’oniston, Pokiston va Iron hududlarida tarqalgan.bundan tashqari Yevropa-siber kichik viloyati g’arbiy janubida joylashgan Volgograd hududiga Iron-turon kichik viloyatiga kiradigan Astraxan orqali kirib brogan. O’rta yer kichik viloyatining yaqin sharq tumanligining Iroq, Turkiya Suriya va Yordaniy, Sahara-arab cho’llari tumanliklarining Arabiston yarim oroli cho’llaridan to Omangacha tarqalgan³. Ushbu turning hozirda fanga kabi Ph. h. helioscopus (Pallas. 1771) Ph. h. cameranoi (Bedriaga.1907) Ph. h. meridionalis (Dunayev, et.al. 2012) Ph. h. saidalievi (Sattorov 1981) Ph. h. sergeevi (Dunayev, et.al. 2012) Ph. h. turcomanus (Dunayev, et.al. 2012) Ph. h. varius (Eichwald 1831) 7 kichik turi ma’lum. Ammo Bannikov A.G ma’lumotlarida Kavkaz sharqiy qismlarida tarqalgan kenja turni Ph. h. horvathi (Meh.1894) deb keltirib o’tgan.
Qum to’garakboshi (Phrynocephalus interscapularis (Lichtenstein, 1856))
Arktogey hukmronligining Paleartik kichik hukmronligiga qarashli Qadimgi o’rtayer dengizi viloyati tarkibidagi Sahara-gobi kichik viloyatining turon tumani indimik turi bo’lib O’zbekistonda asosan Buxoro viloyati va qashqadaryoning Qarshicho’lida uchraydi. Bundan tashqari Qozog’iston janubiy viloyatlari, Turkmaiston cho’l mintaqalari, shuningdek Iron va Afg’onistonning shimoliy cho’llarida tarqalgan. Bannikov A.G malu’motlariga ko’ra Qozog’istonnin Semey shahriga yaqin shimoliroqda Irtish daryosining yuqori qirg’oqlarida ushbu turning izolatsiyalangan populatsiyasi uchrashi keltirilib o’tilgan.⁴ Kenja turlari adabiyotlarda Phrynocephalus interscapularis interscapularis (Lichtenstein 1856), Phrynocephalus interscapularis sogdianus (Chernov 1948) keltirilgan. Ammo Phrynocephalus interscapularis sogdianus (Chernov 1948) aslida alogida tur hisoblanadi va Tojikiston to’garak boshi Phrynocephalus sogdianus (Chernov 1959) sifatida fanga kiritilgan.