Inklyuziv va maxsus ta’lim texnologiyalari

Inklyuziv ta’limda moslashuvchanlik tamoyili.
Bu tamoyilning mazmuni shundaki, o’quv reja, dastur va darsiliklar maxsus ehtiyojli bolalarning imkoniyatlariga moslashuvchan bo’lishi kerak. Bolaning maxsus ta’limga bo’lgan ehtiyojlari har qanday integrasiya faoliyatining asosini tashkil etishi kerak. Shaxs ehtiyojlarining darajalari va turlari har xil bo’lganligi tufayli bunday faoliyatlar moslashuvchan o’zgaruvchan bo’lishi talab etiladi.
Malakaviylik tamoyili.
Maxsus ehtiyojli bolalar inklyuziv tarzda o’qitilayotgan sinflarda yuqori malakali o’qituvchilarning dars berishi talab etiladi. Bundan tashqari inklyuziv sinf o’qituvchisi defektlogiya sohasi bo’yicha ham malaka oshirgan bo’lishi kerak.
Inklyuziya g'oyalari 2025 yilgacha bo'lgan Ta'lim bo'yicha milliy doktrinaning vazifalariga mos keladi, bu barcha toifadagi bolalar uchun ta'lim olish imkoniyatini ta'minlash, maxsus ta'limga muhtoj bolalarga ixtisoslashgan tuzatish-pedagogik yordamni kiritish zarurligini ko'rsatmoqda.
Inklyuziv ta’lim haqidagi dastlabki tushunchalar 1-bo’lib Skandinaviya, AQSH, Yaponiya davlatlarida boshlandi. 1970-yilda Skandinaviyada muqobillashtirish prinspi joriy etildi. Bu prinsp nogironligi bo’lgan shaxslarni imkon qadar sog’lomlar hayotiga moslashtirishga qaratilgan edi. Shundan boshlab turli normativlar qayta ishlab chiqila boshlandi. Bunga ko’ra, nogironlarning ta’lim olish imkoniyatlari kengaytirilishi kerak edi.
1994-yilda UNESCO tomonidan Salamanka shahrida alohida yordamga muhtoj shaxslarning ta’lim olishi haqidagi xalqaro konferensiya bo’ldi va bunda INKLYUZIV TA’LIM PRINSPI joriy etilib, butunjaxon amaliyotiga “inklyuziv ta’lim ” tushunchasi kiritildi.
2000-yilda Dokarda butunjaxon foumida “ta’lim hamma uchun” nomi ostidagi dastur ishlab chiqildi.
1996 yilning noyabr oyida YunESKO ishlari bo’yicha O’zbekiston Milliy komissiyasi tashabbusi asosida Toshkentda «Maxsus ta’lim sohasida inklyuziv 
usullar» movzusida milliy o’quv dastur muvaffaqiyatli amalga oshirilgan. 1998 
yilning oktyabr oyida Buxoro shahrida ushbu mavzu bo’yicha mintaqaviy anjuman 
tashkil etilgan edi. Mazkur anjuman YuNESKO, YuNISEF (BMTning bolalar 
jamg’armasi), Butunjahon sog’liqni saqlash tashkiloti va Xalqaro mehnat tashkiloti 
bilan hamkorlikda amalga oshirilgan. 
2004 yilning iyun oyida «Sen yolg’iz emassan» respublika jamoatchilik 
bolalar jamg’armasi tashabbusi asosida Toshkent shahrida «Yetim bolalarning 
ijtimoiy muhofozasi» mavzusida ilk bor xalqaro
anjuman tashkil etildi. Ushbu 
anjuman doirasida nogiron bolalar uchun talim dasturlari ham muhokama etildi. 
2005 yilning may oyida Toshkent shahrida 
Respublika bolalar mjtimoiy 
moslashuvi markazi va «Sen yolg’iz emassan» 
respublika jomoatchilik bolalar 
jamg’armasi tomonidan «Ijtimoiy nochor bo’lgan bolalarga ko’mak berishning 
samarali shakl va usullari» nomli xalqaro forum 
o’tkazilgan edi. 
Inklyuziv ta’lim tizimini joriy etishda qanday muammolar bor deb hisoblaysiz?
tahlil